«شیعه نیوز»:
سفياني کيست؟ چرا به او لقب سفياني داده‌اند؟
او «عثمان بن عنبسه» از فرزندان «خالد بن يزيد بن معاويه است و چون از نسل ابوسفيان است، معروف به «سفيان» است.
سفياني چه ويژگي‌هاي ظاهري دارد؟
او مردي است با چهره‌اي ترسناک که آبله روست و چشماني کبود دارد.
سفياني از کجا خروج مي‌کند؟
از سرزميني خشک يعني «بيدا» که سرزميني بي آب و علف در بين مکه و شام است، خروج مي‌کند.
عثمان بن عنبسه کيست و ادعاي او چيست؟
او سفياني از فرزندان يزيد بن معاويه بن ابوسفيان ـ لعنة الله عليهم ـ است. در حديثي از امام صادق( علیه السلام ) آمده است که فرمود:
«آنگاه که خورشيد به مغرب خود نزديک مي‌شود، کسي از مغرب فرياد مي‌زند: اي مردم، مولاي شما در بيابان خشک (بيدا) ظهور کرد و او عثمان بن عنبسه از فرزندان خالد بن يزيد بن معاويه بن ابوسفيان است. با او بيعت کنيد تا هدايت شويد و با او مخالفت نکنيد که گمراه مي‌شويد. پس ملائکه و جن او را تکذيب مي‌کنند. هر آن‌که در شک و ترديد است و هر کافر و منافقي با نداي او گمراه مي‌شود».
تصرفات سفياني چه مناطقي را شامل مي‌شد؟
شيخ صدوق از ابو منصور البحبي نقل کرده است که مي‌گويد: از امام صادق( علیه السلام ) درباره اسم سفياني سؤال کردم. فرمود: «تو را با اسمِ او چه کار؟ هر گاه مناطق پنج‌گانه شام: دمشق، حمص، فلسطين، اردن و حلب را تصرف کرد، منتظر فرج باشيد.» گفتم: آيا 9 ماه اين را در تصرف دارد؟ فرمود: «خير بلکه تصرف او 8 ماه است که يک روز هم بر آن اضافه نمي‌شود.»
و برخي گفته‌اند بعد از تسلط بر شام، هفت ماه حکمراني مي‌کند.
چگونه امام مهدي( علیه السلام ) بر عراق مسلط مي‌شود؟
بعد از اين‌که سفياني تسليم پيشنهاد اطرافيان خود مي‌شود، در مقابل امام مهدي( علیه السلام ) مي‌ايستد و آن حضرت ( علیه السلام ) را به مبارزه مي‌خواند. پس امام مهدي( علیه السلام ) او را از جنگ بيم مي‌دهد. اما سفياني بر جنگ عليه امام ( علیه السلام ) پا فشاري مي‌کند. بدين ترتيب بين لشکر سفياني و لشکر امام ( علیه السلام ) جنگي در مي‌گيرد، که پيروز آن مهدي( علیه السلام ) است. حکمراني سفياني پايان مي‌يابد و اسير مي‌شود و امام ( علیه السلام ) او را به درک واصل مي‌کند. و اين گونه امام ( علیه السلام ) بر عراق مسلط مي‌شود.
[قول ديگر دربارة کشته شدن سفياني] اين است که او به شام فرار مي‌کند و امام ( علیه السلام ) عده‌اي از ياران خود را به دنبال او روانه مي‌کند و آنان پس از دستگيري سفياني او را به قتل مي‌رسانند.
آيا سفياني و دجال هم عصر هستند؟
بله. اين دو، هم عصر هم هستند و به شکلي با يکديگر رابط داردند.
چه مدت طول مي‌کشد تا امام ( علیه السلام ) بعد از ظهورشان در [مقابل سفياني] پيروز شوند؟
اين پيروزي در يک شب واقع مي‌شود. از همان عصري که در بين رکن و مقام خطبه ايراد مي‌کنند.
فرو رفتن لشکر سفياني در زمين در چه زماني رخ مي‌دهد؟
اين واقعه ـ خسف ـ چند روز پس از ظهور صورت مي‌گيرد و معجزه بزرگي است که امدادي الهي براي قيام مهدي( علیه السلام ) است و با اين رخداد مردم به صراحت به عدالتِ دعوت او ( علیه السلام ) و حقانيت قيامش ايمان مي‌آورند.
آيا با فرو رفتن لشکر سفياني در زمين مردم تحت تأثير [اين واقعه] قرار مي‌گيرند؟
در روايات به تأثير اين معجزه بر روح و روان انسان‌ها تصريح شده است: «پس هنگامي که مردم [اين واقعه] را مي‌بينند بزرگان اهل شام و گروه‌هايي از اهل عراق به نزد امام( علیه السلام ) شرفياب شده و با آن حضرت( علیه السلام ) بيعت مي‌کنند.
و قالوا آمنّا به.(يعني به قائم آل محمّد( علیه السلام ) ايمان مي‌آوردند در حالي که به آن حضرت( علیه السلام ) کافر بودند).
آيا معجزه خسف (فرو رفتن لشکر سفياني در زمين) خودِ سفياني را هم تحت تأثير قرار مي‌دهد؟
بله. معجزه خسف سفياني را هم تحت تأثير قرار مي‌دهد، و عاطفة او را درباره مهدي( علیه السلام ) قليان مي‌دهد. اين امر چند نتيجه دارد که مهم‌ترينِ آن‌ها فتح عراق بدون خون‌ريزي است.
سيوطي4 به نقل از نعيم بن حمّاد به نقل از وليد بن مسلم از امام باقر( علیه السلام ) نقل مي‌کند که مي‌فرمايد: «وقتي خبر واقعه خسف به کسي که آن لشکر را روانه کرده است [سفياني] مي‌رسد مي‌گويد: به خدا سوگند خداوند در اين مرد عبرتي قرار داده است. لشکري را به سوي او روانه کردم، اما زمين آنان را در خود فرو برد، در اين واقعه عبرت و نصرتي است که سفياني را به طاعت وامي‌دارد». اين روايت در پايان به نقض بيعتِ سفياني و جنگش با امام ( علیه السلام ) اشاره مي‌کند.
از اين خبر روشن است که بيعتِ سفياني با امام مهدي( علیه السلام ) و اتخاذ موضع ملايم در قبال امام ( علیه السلام ) در نتيجه فرو رفتن لشکرش در زمين است.
بعد از اين که سفياني به شام فرار مي‌کند آيا امام ( علیه السلام ) به تعقيب او مي‌پردازد؟
بله. آن حضرت ( علیه السلام ) عده‌اي را به دنبال او روانه مي‌کند. اين افراد در بيت المقدس به سفياني مي‌رسند و در آنجا بر روي صخره‌اي او را گردن مي‌زنند.
سفياني پس از خروجش چه مناطقي را تحت تصرف خود در مي‌آورد؟
مناطق پنج گانه شام: دمشق و حمص در سوريه، فلسطين، اردن و حلب.
آيا بر اين مناطق پنج گانه اکتفا مي‌کند يا تصرفات خود را توسعه مي‌دهد؟
بر اين مناطق اکتفا نمي‌کند. بلکه لشکريان خود را به اطراف گسيل مي‌دارد که بخش بزرگي از لشکريان او به طرف بغداد و کوفه مي‌روند و در آنجا قتل و فساد به راه مي‌اندازند و اهل آنجا را تارومار مي‌کنند. در کوفه و نجف اشرف نيز قتل عام مي‌کنند.
پس از آن، قسمتي از لشکر آن ملعون به شام و قسمتي ديگر به مدينه مي‌روند.
وقتي لشکريان سفياني به مدينه مي‌رسد چه اتفاقي رخ مي‌دهد؟
با رسيدن لشکر سفياني به مدينه، به مدت سه روز هر عملي را در اين شهر مباح اعلام مي‌کنند و در آن به قتل و ويراني مشغول مي‌شوند.
آيا به همين امر اکتفا مي‌کنند يا فراتر از آن مي‌روند؟
هرگز به اين مقدار اکتفا نمي‌کنند. بلکه بعد از آن به سوي مکه مي‌روند، اما به آن نمي‌رسند.
سرنوشت بخشي از لشکر سفياني به سوي شام مي‌روند، چه مي‌شود؟
لشکري که به شام مي‌رود [با لشکر امام ( علیه السلام ) مواجه مي‌شود که]، لشکر حضرت حجت ( علیه السلام ) بر آن پيروز شده و آن را نابود مي‌کند و اموال آنان به غنيمت گرفته مي‌شود.
فتنه سفياني تا کجا گسترش مي‌يابد و اين فتنه بر چه کساني سخت خواهد بود؟
فتنة اين ملعون در نواحي مختلف بلاد اسلامي گسترش مي‌يابد و در اين فتنه به طور خاص بر اصحاب علي( علیه السلام ) و شيعيان آن حضرت ( علیه السلام ) سخت مي‌گذرد تا جايي که ندا دهنده‌اي از سوي سفياني ندا مي‌دهد: «آگاه باشيد هر کس سرِ شيعه‌اي از شيعيان علي( علیه السلام ) را بياورد هزار درهم جايزه مي‌گيرد.» در اين اوضاع همسايه بر همسايه‌اش هجوم مي‌برد و مي‌گويد: او از شيعيان علي( علیه السلام ) است. پس گردنِ او را مي‌زند و هزار درهم جايزه مي‌گيرد.
علت نرسيدن لشکري که از طرف سفياني به سوي مکه روانه مي‌شود، به اين شهر چيست؟
زيرا اين لشکر هنگامي که به سرزمين «بيدا» که در بين مکه و مدينه قرار دارد مي‌رسد، زمين تمام آنان را در خود فرو مي‌برد و مي‌بلعد. و اين واقعه همان است که به «خسف» مشهور است.