غرب چگونه افراط گرایان را تقویت کرد؟

به گزارش «شیعه نیوز»، حملات و درگیری های جدید به شکلی غیرمنتظره و غافلگیرکننده در تمام منطقه ظاهر شده اند.

در نتیجه، فاجعه مردم سوریه در خارج از مرزهای این کشور نیز رفته رفته به یک تراژدی رو به وخامت تبدیل شده است. حقیقت تلخ این است که شما این روزها باید یک طومار در اختیار داشته باشید تا رد پای طرف های درگیری و محاسبات متغیر تمام بازیگران را دنبال کنید.

در نخستین ساعات پنجشنبه ای که گذشت، مردم قاهره با صدای یک انفجار مهیب از خواب پریدند. در این حمله که مقابل یک ساختمان امنیتی دولت مصر شکل گرفت، دهها نفر مجروح شدند. مسوولیت انفجار را یک گروه افراط گرای مصری بر عهده گرفت که با خلافت خودخوانده اسلامی یا داعش نیز در ارتباط است. ماه گذشته هم شبه نظامیان پیکارجو با موشک یک شناور نیروی دریایی مصر را هدف قرار دادند که این اتفاق نیز نشان داد گروه یاد شده، نمی تواند یک گروه کوچک چریکی باشد.

روز چهارشنبه، ترکیه شاهد بالاگرفتن دامنه تنشی بود که به نظر می رسد اکنون تبدیل به یک منازعه بزرگ بین نیروهای دولت آنکارا و جدایی طلبان کرد شده است. در این روز، چند فرد مسلح در قلب استانبول به روی عمارتی که جزو اماکن محبوب توریستی است، آتش گشودند. همان روز، در جنوب شرق کشور، 8 سرباز ارتش ترکیه کشته شدند؛ ساعاتی بعد، جنگنده های اف-16 ترکیه مواضع حزب کارگران کردستان یا پ.ک.ک را هدف قرار دادند.

این حملات، چند هفته پس از آن شکل می گیرند که دولت ترکیه اعلام کرد به نبرد علیه داعش ملحق خواهد شد. ترکیه اعلام کرد پایگاه های هوایی خود را در اختیار جنگنده های آمریکا و ائتلاف بین المللی قرار می دهد. اما تمرکز ترکیه عمدتا معطوف به نیروهای کرد شده است. این موضوع مایه شگفتی است زیرا کردها تاکنون موثرترین نیروهای درگیر علیه داعش بوده اند و از جانب آمریکا و قدرت های غربی نیز مورد حمایت و پشتیبانی قرار گرفته اند.

در یکی از جدیدترین ویدئوهایی که داعش منتشر کرده، یکی از پیکارجویان این گروه دیده می شود که اسلحه به دست و به زبان ترکیه ای، از ترک ها می خواهد از جانب خلافت اسلامی، استانبول را فتح کنند. در عین حال، داعش مجله ای را به زبان ترکیه ای منتشر کرده که عنوان گزارش اصلی آن "فتح قسطنطنیه" است.

در لیبی، دولت به رسمیت شناخته شده جامعه بین المللی که بخش کوچکی از کشور را کنترل می کند، این هفته از کشورهای عربی درخواست کمک کرد. شاخه محلی داعش در لیبی کماکان به پیشروی های ارضی خود در این کشور ادامه می دهد.

کانون درگیری ها، البته سوریه است؛ جایی که داعش برای خود یک پناهگاه امن فراهم آورده تا نفوذ خود را گسترش دهد. داعش بر بخشهای بزرگی از عراق نیز تسلط دارد و به توحش قرون وسطایی خود ادامه می دهد.

درگیری ها ابتدا در سوریه، و در قالب اعتراضات علیه رژیم بشار اسد آغاز شد. کوتاهی غرب در حمایت از نیروهای میانه رو، به تقویت تمامی گروههای افراط گرا انجامید.

علاوه بر داعش، از دیگر گروههای اسلامگرایی که علیه دولت اسد (و یکدیگر) می جنگند می توان به ارتش اسلام، احرار الشام – گروه رادیکالی که تلاش کرده حمایت غرب را به دست آورد- و گروه موسوم به خراسان است. نام گروه خراسان پس از آن بر سر زبانها افتاد که آمریکا اعلام کرد این گروه قصد داشته علیه اهداف غربی چند عملیات اجرا کند. سپس، نوبت به گروههای ائتلافی مثل جیش الفتح می رسد که تلاش کرده اند با همکاری یکدیگر، رژیم دمشق را کنار بگذارند.

تلاش های کم رمق آمریکا برای آموزش نیروهای میانه رو سوریه نیز تاکنون به جایی نرسیده است؛ یک دلیل آن این است که آمریکا از این نیروها می خواهد فقط با داعش، و نه با رژیم اسد بجنگند.

بین خود گروه های شورشی نیز درگیری هایی وجود دارد. اما هدف اصلی تمام آنها برکناری رژیم بشار اسد است. اگرچه آمریکا هم اشتراک نظر خود را در این خصوص اعلام کرده، اما از عملی شدن آن اکراه دارد، زیرا نگران است سوریه درگیر هرج و مرج و آشفتگی بیشتری شود.

بنابراین، ایالات متحده می خواهد بشار اسد برود، اما به نظر می رسد بیشتر از آن، خواستار شکست داعش است. ترکیه که عضو ناتو و متحد آمریکاست، اگرچه داعش را یک تهدید می داند اما می گوید باید روی سرکوب پ.ک.ک بیشتر متمرکز باشد. پ.ک.ک با حزب کردهای سوریه و یگان های دفاع مردمی – نیروهایی که بدترین شکست های داعش را به این گروه تحمیل کرده اند- متحد است.

موضوع ناراحت کننده این است که با تکثیر و ازدیاد گروه های افراط گرا، شمار بیشتری از مردم مورد آزار، ارعاب، ترور و توحش قرار خواهند گرفت. هر یک از این گروه های جدید، مجموعه ای جدید از تهدیدات را متوجه یکی از دولت های منطقه خواهند کرد. این چشم انداز، یکسره از جانب بحران سوریه تغذیه می شود؛ بحرانی که با خود منازعات و جنگ های بیشتری را در سراسر خاورمیانه پخش خواهد کرد.

در نهایت، هر انفجار جدید، هر کشتار جدید، هر موج جدیدی از آوارگان را باید شاخصی از رهبری فاجعه بار جهانی دانست؛ رهبری ای که نتوانست از همان ابتدا جلوی مصیبت را در سوریه بگیرد، رهبری ای که عقب ایستاد؛ و البته اکنون برای توقف سر ریز شدن بحران به آن سوی مرزهای سوریه و جلوگیری از صدور ایدئولوژی افراط گرایان به 4 گوشه دنیا، بسیار دیر شده است.

انتهای پیام/ 242