حملات هوایی ائتلاف ضد داعش در خدمت النصره قرار می‌گیرد

به گزارش«شیعه نیوز»، اتفاقی که دیروز در حومه شمالی حلب رخ داد، در تمامی ابعاد به حد یک رسوایی رسید. هواپیماهای ائتلاف بین ‌المللی ضد داعش برای اولین بار به صورت علنی تصمیم گرفتند که در کنار گروه‌های شورشی مرتبط با سازمان القاعده چه از ابعاد سازمانی یا فکری با مخالفان آنها وارد جنگ شوند.

درست است که در نتیجه حملات این ائتلاف برخی خسارت‌ ها به دولت اسلامی عراق و شام (داعش ) وارد شده که ائتلاف در راستای اهداف تبلیغاتی خود آن را در اولویت اصلی خود قرار داده است، اما از حملات این ائتلاف که در جبهه حومه شمالی حلب تنها کسی که استفاده می‌کند، جبهه النصره شاخه القاعده در سرزمین شام است.

این حملات سؤالات متعددی را در این زمینه ایجاد می‌ کند که آیا سوریه در برابر مرحله جدیدی قرار گرفته که در آن به گروه‌ های القاعده اجازه پیشروی‌ های میدانی تحت پوشش حملات ائتلاف بین ‌المللی داده خواهد شد؟ آیا تفاوتی بین این دو نکته وجود دارد که هماهنگی‌ های کامل بین دو طرف صورت بگیرد یا اینکه القاعده بدون هماهنگی خاصی نتایج حملات هوایی ائتلاف را به نفع خود برداشت کند؟

منابع متعددی اعلام می ‌کنند که حملات جنگنده‌ های ائتلاف بین‌ المللی بامداد دیروز چندین مرکز وابسته به داعش در حومه شمالی حلب را هدف قرار داده است. این منابع تأکید دارند که یکی از حملات مذکور تجمع عناصر داعش در صوران را هدف گرفت که به کشته شدن حدود 10 نفر از عناصر این گروه از جمله عبدالکریم الهلال ملقب به ابو ثائر شامی فرمانده عملیات داعش در صوران منجر شده است. همچنین دو حمله هوایی دیگر نیز بیمارستان میدانی و ساختمان شهرداری صوران را هدف قرار داد. روستاهای البل و شیخ ریح نیز بخشی از حملات ائتلاف بین ‌المللی را شاهد بودند که بنا بر اعلام فعالان رسانه ‌ای مستقر در منطقه یک خانواده به صورت کامل در این حملات کشته شدند.

دیده ‌بان حقوق بشر سوریه در بیانیه‌ ای اعلام کرد که جنگنده‌ های وابسته به ائتلاف بین ‌المللی و عربی چهار حمله هوایی تا نقاط تمرکز دولت اسلامی در منطقه صوران انجام دادند. رامی عبدالرحمن مدیر این مرکز اعلام کرد که این اولین باری است که ائتلاف بین المللی از معارضان غیر کرد در درگیری بر ضد عناصر داعش حمایت می ‌کند.

جبهه النصره و احرار الشام و سایر متحدان آنها تلاش بیهوده‌ ای برای جلوگیری از حملات داعش به حومه شمالی حلب از هفته گذشته انجام دادند. داعش به برخی مناطق و روستاهای این منطقه به ویژه منطقه صوران که در نزدیکی شهر مرزی اعزاز در مرزهای ترکیه قرار دارد، مسلط شده بود. النصره و متحدان آن پاتک ‌های متعددی را برای باز پس‌ گیری دو روستای البل و شیخ ریح انجام دادند، اما همگی این عملیات ‌ها با شکست مواجه شد. پیشروی داعش در حومه شمالی حلب و تسلط آن بر شهر مارع می ‌توانست مناطق دیگری نظیر نبل و الزهرا محاصره شده و شهر عفرین با اکثریت کرد را تهدید کند.

نکته قابل توجه اینکه حملات ائتلاف بین ‌المللی بر ضد صوران تقریباً هم زمان با حملات توپ ‌خانه‌ ای بود که جنبش احرار الشام بر ضد مواضع داعش در این منطقه آغاز کرد. این گروه فیلمی ویدئویی از هدف قرار دادن مراکز وابسته به داعش در صوران از سوی توپخانه ‌های خود منتشر کرد. ابو طارق از فرماندهان جنبش احرار الشام در گفت ‌و گو با خبرگزاری آناتولی وجود هماهنگی با ائتلاف بین ‌المللی در موشک باران صوران را رد کرد و گفت که حملات خمپاره‌ ای این جنبش بدون هماهنگی با ائتلافی و اتاق عملیات ویژه مبارزه با داعش صورت گرفته است. وی در عین حال تأکید کرد که عدم هماهنگی فواید حملات انجام شده را کمتر کرده و میزان اشتباه را بالاتر می ‌برد و این موضوع منجر به کشته شدن غیر نظامیان یا عناصری از معارضین می‌ شود که خطوط درگیری بین آنها و داعش درهم پیچیده شده است. این رهبر گروه تروریستی احرار الشام از افزایش فواید و نتایج حملات در صورت وجود هماهنگی با ائتلاف خبر می‌ دهد. این را می ‌توان به صورت ضمنی پذیرش هماهنگی ها بین عناصر مرتبط با القاعده و ائتلاف بین المللی ضد داعش دانست. این موضوع تغییری در مواضع جنبش احرار الشام نسبت به ائتلاف بین‌ المللی است که پیشتر جنگنده ‌های آن بعضی مواضع جنبش در شمال سوریه را هدف قرار دادند.

احرار الشام از گروه‌ های مسلح سوری است که سلفیت جهادی را به عنوان مبنای اعتقادی خود پذیرفته است، با وجود اینکه این گروه تروریستی با سازمان القاعده بیعت نکرده، اما تعدادی از رهبران ارشد آن از مبارزان قدیمی القاعده موسوم به افغان عرب هستند. از جمله این افراد ابو خالد السوری امیر کشته شده آن ها در حلب و ابو حفص المصری است که چند ماه پیش در شهر ادلب کشته شد.

با این وجود احرار الشام در لیست تروریستی کشورهای غربی حضور ندارند و در نتیجه هماهنگی با آن ها شاید نقض قوانین بین‌ المللی به حساب نیاید، اما این موضوع در مورد جبهه النصره کاملاً متفاوت است، جبهه ‌ای که بیشترین استفاده را از حملات هوایی ائتلاف بین‌ المللی ضد داعش در حومه شمالی حلب برده است. به ویژه اینکه این جبهه می  ‌داند که حمله داعش به این منطقه در درجه اول آنها را هدف قرار داده و داعش به دنبال جلوگیری از توسعه امارت اعلام نشده النصره در ادلب و حومه آن تا حومه حلب است.

به‌ این ‌ترتیب حملات ائتلاف بین ‌المللی به منطقه صوران و روستاهای اطراف آن خدمت بزرگی به جبهه النصره به شمار می‌ رود که در هفته گذشته تلاش ‌های گسترده ‌ای برای ممانعت از پیشروی داعش یا باز پس‌ گیری مناطق تحت سلطه آن به کار گرفته ، اما در این راستا موفق نبوده است.

خدمات ائتلاف بین ‌المللی به جبهه النصره که بر اساس مصوبه شورای امنیت سازمان ملل یک گروه تروریستی به شمار می ‌رود، انجام شده است. این در حالی است که پیش ‌از این جنگنده‌ های ائتلاف حملات متعددی را به مراکز این گروه تروریستی در شمال سوریه انجام داد، آخرین این حملات چند هفته پیش بود که در نتیجه آن 14 نفر از اعضای جبهه النصره که بیشتر آنها تابعیت ترکیه داشتند، کشته شدند.

برخی از فعالان کُرد حملات ائتلاف بین ‌المللی را این ‌گونه توجیه می‌ کنند که در راستای حمایت از شهر عفرین با اکثریت کرد نشین و جلوگیری از پیشروی داعش به سمت آن صورت گرفته است. در صورت درست بودن این توجیه (که البته نادرست است، چرا که صوران از عفرین و شهر مارع دور است) این به معنای آن است که عرصه سوریه در برابر مدلی جدید قرار گرفته، معادله ای که بر اساس آن ائتلاف بین ‌المللی مانعی نمی ‌بیند که جبهه النصره منافع میدانی خود را از طریق حملات هوایی این ائتلاف به دست آورد. البته تا زمانی که این حملات برای حمایت از متحدان میدانی ائتلاف از جمله کردها ضروری باشد.

خطرات این معادله تنها از این منظر نیست که خدمات مجانی به سازمان القاعده ارائه می ‌دهد که یک سازمان تروریستی به شمار می‌ رود. این در حالی است که این خدمات نقض صریح مصوبات شورای امنیت است که ارائه هر کمکی به سازمان ‌های تروریستی را ممنوع کرده است، اما خطر بزرگ‌ تر وقتی مشخص می ‌شود که بین مواضع ائتلاف بین‌ المللی در مورد تحولات حومه شمالی حلب و تحولات تدمر مقایسه می‌ کنیم. در حومه شمالی حلب ائتلاف بین‌ المللی آمادگی خود را برای انجام حملاتی که به نفع جبهه النصره باشد اعلام کرد. اما همین ائتلاف در مورد تحولات تدمر و در زمان پیشروی یگان ‌های داعش به سمت این شهر باستانی از حمله به این گروه‌ ها خود داری کرد تنها به این بهانه که نمی‌ خواهد ارتش سوریه از این حملات استفاده کند. ائتلاف ضد داعش تخریب میراث انسانی در تدمر به دست داعش را پذیرفت تا ارتش سوریه از حملات احتمالی استفاده نکند، اما مانع از این نشده که سازمان القاعده بیشترین استفاده را از حملات ائتلاف در مناطق دیگر نبرد. این تنها یک معنی می ‌تواند داشته باشد و آن اینکه دو نوع تروریسم در عرصه سوریه وجود دارد، تروریست بد و  تروریست خوب یا لااقل تروریستی که در برخی مراحل مشخص می‌ تواند خوب باشد.