بوکوحرام... پس از نیجریه کجا؟

SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:

به گزارش «شیعه نیوز»، الاهرام نوشت: آنچه را گروه تروریستی «بوکرحرام» در شرایط کنونی در نیجریه انجام می دهد درست شبیه به همانی است که «دولت اسلامی» مجعول داعش در عراق و سوریه یا گروه  «طالبان» در افغانستان و پاکستان یا «اخوان المسلمین» در مصر انجام می دهد. این ها همه بیانگر تلاش گروه های دینی تندرو و افراطی برای اعمال سیطره خود بر مناطقی جغرافیایی بخصوص خارج از کنترل دولت های مرکزی و از طریق اجرای احکامی افراطی منتسب به شریعت اسلام است.

مطابق برخی ارزیابی ها، توسعه فعالیت این گروه ها در نیجریه تهدیدهای خاصی را به وجود آورده است. تهدیدهایی که نه تنها ناشی از بازتاب های منفی بر ساختار دولت ملی این کشور است بلکه به دلیل تاثیر منفی و احتمالی آن بر دولت های همجوار خواهد بود زیرا افزایش حملات مستمر بوکوحرام  ناتوانی بیشتر دولت مرکزی نیجریه برای مقابله با آنها را آشکار می کند.

ناتوانی دولت نیجریه در مقابله با گروه «بوکوحرام» از یک سو و سهل انگاری ابرقدرت هایی که مدعی برقراری صلح در جهان و داشتن کلید سحر آمیز غلبه بر تروریسم هستند از سوی دیگر و نیز عدم کمک آنها به دولت نیجریه برای غلبه بر این جماعت وحشی موجب شده است تا مخاطرات امنیتی گروه بوکوحرام نه تنها نیجریه که چند کشور دیگر و در کل قاره آفریقا را در معرض تهدید قرار دهد. از زمانی که بیش از 200 دختر دانش آموز به دست این گروه ربوده شدند تاکنون دولت نیجریه هیچ کاری از دستش برنیامده جز اینکه منتظر کسانی باشد تا از خارج آمده و این دخترکان را از چنگال تروریست ها نجات دهند. طرف هایی که به جای کمک های عملی تنها در رسانه ها به بیان سخنان رنگین و دادن وعده های مختلف به خانواده های این دختران اکفتا کردند.

در سطح بین المللی، باید گفت تاکنون هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی با تمام ابزارهای تجسسی خود نتوانسته اند ردپایی از دختران ربوده شده پیدا کنند. واشنگتن و کشورهای غربی تنها به اعزام تعدادی کارشناس نظامی و امنیتی برای کمک به دولت نیجریه برای عملیات تجسس اکتفا کردند. همچنین بسیاری از همکاری منطقه ای و بین المللی برای مقابله با خطر بوکوحرام به صورت کلی سخن گفتند اما همه این ها تاکنون تلاش هایی غیر جدی بوده و تنها توحش بیشتر این گروه و گسترش عملیاتش به دولت کامرون را در پی داشته است.

به دلیل عدم جلوگیری سریع و عدم دفع فوری این خطر که به نظر می رسد جهان آن را دست کم گرفته و در مورد آن سهل انگاری می کند -  یعنی به همان روشی که در برخورد با دولت اسلامی عراق و سوریه صورت می گیرد - موجب می شود تا احتمال خطر بوکوحرام برای دولت های آفریقایی دو چندان شود. ازجمله اینکه باعث می شود تا گروه بوکوحرام پشتیبانی قوی تری برای خود تدارک دیده و تعداد بیشتری از جوانان سایر کشورهای آفریقایی را برای خود سرباز گیری کند. بخصوص که پدیده هایی چون فقر و بیکاری و فساد در این کشورها بیداد می کند و گروه بوکوحرام نیز با سوءاستفاده از این زمینه مساعد می تواند مثل شبکه القاعده افکار و ایده های خود را در سطح منطقه پخش کند.

مساله ای که این امر را تایید می کند بیعت ابوبکر شیکو رهبر گروه بوکوحرام با ابوبکر البغدادی رهبر گروه داعش است. البته وی در گذشته نیز حمایت خود را از  ایمن الظواهری رییس تشکیلات القاعده و یا ملاعمر رهبر جنبش افغانی طالبان اعلام کرده بود. برخی گزارش های رسانه ای نیز حکایت از پیوند بین بوکوحرام و سازمان القاعده در کشورهای مغرب عربی دارد که هم اکنون در مالی فعالیت می کند. این در شرایطی است که بوکوحرام نیز تلاش می کند حملات خود در مرزهای کامرون را تشدید کرده و توسعه دهد. یکی از آخرین حملات آنها نیز تهاجمی بود که اخیرا به منزل نخست وزیر کامرون در شهر شمالی کولووانا کردند و می خواستند همسر او را ربوده با خود ببرند.

برعکس گروه های تروریستی دیگر که حامیان مالی آنها در خارج هستند، بوکوحرام از سه جهت تامین مالی می شود: یکی از طریق برخی بازرگانان داخل نیجریه یا کشورهای همسایه. دوم از طریق رهبران قبایل نیجریه ای که مخالف دولت هستند یا کسانی که به تفکرات افراطی آنها باور دارند و سوم از طریق دست یافتن به سلاح های پیشرفته در داخل ارتش نیجریه یا حمله به پادگان های نظامی که دلیل آن فساد گسترده در بین نیروهای ارتش است.

تردیدی وجود ندارد که گروه بوکوحرام مانع بزرگی بر سر راه آینده اقتصادی و توسعه کشور نیجریه است. کشوری با بیشترین آمار جمعیتی و یکی از بزرگترین کشورهای تولید کننده نفت درجهان. پس از آنکه اعلام شد نیجریه به بزرگترین کشور آفریقایی به لحاظ اقتصادی تبدیل شده است حملات وحشیانه گروه بوکوحرام با هدف اینکه اجازه ندهد رهبران کشورهای جهان در کنفرانس مهم اقتصادی ابوجا شرکت کنند شروع شد.

‎به رغم اینکه نیجریه سرمایه های زیادی داشته و بزرگ ترین دولت آفریقایی صادر کننده نفت به شمار می رود، این کشور با چالش های بزرگی نیز مواجه است که به صورت مستقیم توسعه نیجریه را تهدید کرده و به عامل مهمی در جهت رشد تفکرات نظیر بوکوحرام منجر شده است. کشوری که از شکاف بین شمال فقیر و جنوب ثروتمند رنج می برد. شمالی که اکثریت ساکنانش مسلمان هستند و جنوبی که اکثریت آن را مسیحیان تشکیل می دهد. از اینها گذشته فقدان توسعه ای متوازن بین بخش های مختلف اقتصادی و سرازیر شدن ثروت ها به جنوب به دلیل گسترش گروه های شبه نظامی مسلح بین سال های 2004 الی 2009 در شمال و بازتاب حضور آنها در نهادهای دولتی و تضعیف نهادها و موسسات خصوصی و تشدید فساد و ناتوانی دولت برای کنترل آنها وضعیت ناهنجاری را به وجود آورده است که تنها به نفع گروه های شبه نظامی است.

از این روست که گروه بوکوحرام، می تواند برای سال های آینده نیز به فعالیت خود ادامه داده و روز به روز قدرتش افزون تر شود زیرا عواملی که این گروه ها را به وجود آورده همچنان پابرجاست و کسانی که روی این پروژه ها سرمایه گذاری می کنند نیز همچنان حضور دارند. از سوی دیگر کشورهای قاره آفریقایی یا کشورهای بزرگ جهانی نیز هیچ عکس العملی صورت نمی گیرد و آنها تنها به تماشای این واقعیت بسنده کرده اند. در مجموع باید گفت هم اکنون غرب آفریقا شاهد همان فاجعه ای است که دولت اسلامی  داعش در قلب خاورمیانه به وجود آورده است.

منبع : شفقنا

انتهای پیام/ ز.ح