برداشتي اشتباه در معناي يكي از مساجد منا

به گزارش «شیعه نیوز»، از جمله مساجد به نام و مهم در سرزمين امن الهي، مسجدي است به نام «خيف» كه در منطقه منا واقع شده است و حجاج زماني كه از محل استقرار خويش در منا براي رمي جمرات حركت مي‌كنند اين مسجد را مشاهده مي‌كنند و فضائل بسياري براي اين مسجد و اقامه نماز در آن بيان شده است، اما از جمله مواردي كه به اشتباه درباره اين مسجد بيان مي‌شود، معناي آن است.

متأسفانه در بيشتر موارد، حجاج نام اين مسجد را از ريشه «خوف» به معناي ترس گرفته و بدتر از آن نيز برخي از روحانيون كاروانها نيز اين نام را حمل بر همين معنا مي‌كنند كه در اين مجال بررسي هرچند مختصر در معناي مسجد خيف خواهيم داشت.

در كلام عرب كلمه «خيف» از دو ريشه گرفته مي‌شود؛ ريشه اول اين كلمه «خ وف» بوده كه كلمه «خاف- خوفاً- خيفة» كه به معناي ترس و ترسيدن است از آن گرفته شده و اكثر مردم معناي مسجد «خيف» را بر همين ريشه حمل مي‌كنند كه اين اشتباه است، ريشه ديگر اين كلمه «خ ي ف» است كه كلمات «خَيف- أخاف- إخافة- إختاف» از آن تشكيل شده اند، اين ريشه به معناي جاي فروتر از بلندي كوه و بلندتر از مسيل آب است و به عبارتي مي‌توان گفت منظور دامنه كوه است كه بين قله و دره واقع شده است.

با مراجعه به كتب لغت و احاديث در مي‌يابيم كه مراد از مسجد خيف، مسجد ترس نيست بلكه از ريشه «خَيفَ» به معناي جاي فروتر از بلندي كوه و بالاتر از دره است در فرهنگ جامع ذيل عبارت «أخاف إخافةً و إختاف» آمده است: «آمد به محل خَيف مني و اقامت كرد» و اين معنا در ذيل ريشه «خيف» بيان شده است پس اصطلاح صحيح در واقع مسجد خَيف مي‌باشد نه مسجد خِيف.

در علل الشرايع ذيل باب ۱۷۴ مي‌خوانيم: «معاوية بن عمار عن ابي عبدالله عليه السلام قال: قلت له: لم سمّي الخيف خيفا؟ قال: إنما سمّي الخيف لأنه مرتفع عن الوادي و كلّ ما ارتفع عن الوادي سمّي خيفا؛ معاويه بن عمار گويد: به امام صادق (علیه السلام) گفتم: چرا خيف، خيف ناميده شد؟ فرمود: همانا خيف ناميده شد؛ چرا كه از دره بالاتر است و هر چيزي كه از دره بالاتر باشد خيف ناميده مي‌شود. »

احاديثي با همين مضامين در الكافي «باب الصلاة في مسجد مني» الفقيه «باب فضل المساجد و باب علل الحج» وسائل الشيعه «باب استحباب الإكثار من الصلاة…» و… نيز آمده است كه اشاره به همين معنا دارد پس از اين پس نام اين مسجد را «خَيف» و به معناي بالاتر از دره بايد ادا و اراده كنيم.

منبع: حج

انتهای پیام/ ح . ا