تقابل انديشه؛ روش الازهر در مواجهه با شيعيان

به گزارش «شیعه نیوز» به نقل از ایکنا، پس از انقلاب مصر و سقوط رژيم حسنی مبارك، احزاب اسلامی اين كشور به قدرت رسيدند و بر همگان آشكار شد كه اين انقلاب، قيامی مردمی برای برقراری حكومتی منطبق با تعاليم اسلامی است؛ همين فضای باز دينی بعد از حسنی مبارك نيز پيروان اديان و مذاهب مختلف مصر را نسبت به آينده خوش‌بين كرد ولی در اين ميان، مركز اسلامی الازهر كه پس از چند سال، به استقلال رسيده بود، سعی كرد تا قدرت را از دست دولتمردان خارج و سياست‌های دينی مصر را خود تبيين كند.

اين نكته را نبايد فراموش كنيم كه مردم مصر به احزاب اسلام‌گرا رأی دادند و حتی حزب سلفی «نور» بعد از اخوان‌المسلمين در جايگاه دوم انتخابات پارلمانی اين كشور قرار گرفت؛ بنابراين گرايش مردم مصر به وجود اسلام سياسی انكارناپذير است. مركز اسلامی الازهر نيز اين فرصت را غنيمت شمرده و درصدد است تا قدرت خود را نه تنها در مصر بلكه در ديگر كشورهای اسلامی نيز به نمايش بگذارد.

مركز اسلامی الازهر در زمان «شيخ شلتوت» شاهد تأسيس دارالتقريب بين‌المذاهب الاسلاميه بود و اين محقق و مفسر برجسته اهل سنت فتوايی صادر كرد كه در تاريخ اسلام ماندگار شد. وی كه حامی وحدت بين شيعه و سنی به شمار می‌رفت، در اين فتوا عنوان كرد «آيين اسلام هيچ يك از پيروان خود را ملزم به پيروی از مكتب معينی ننموده، بلكه هر مسلمانی می‌تواند از هر مكتبی كه به طور صحيح نقل شده و احكام آن در كتب مخصوص به خود مدون گشته، پيروی نمايد و هر كسی كه مقلد يكی از مكتب‌های چهارگانه باشد، می‌تواند به مكتب ديگری، هر مكتبی كه باشد منتقل شود».

مكتب جعفری معروف به مذهب امامی اثنی عشری، مكتبی است كه شرعاً پيروی از آن مانند پيروی از مكتب‌های اهل سنت جايز است. بنابراين سزاوار است كه مسلمانان اين حقيقت را دريابند و از تعصب ناحق و ناروايی كه نسبت به مكتب معينی دارند، دوری گزينند، زيرا دين خدا و شريعت او تابع مكتبی نبوده و در احتكار و انحصار مكتب معينی نخواهد بود. بلكه همه (صاحب مذاهب) مجتهد بوده، اجتهادشان مورد قبول درگاه باری‌تعالی است و كسانی كه اهل نظر و اجتهاد نيستند، می‌توانند از هر مكتبی كه مورد نظرشان است، تقليد نموده و از احكام فقه آنان پيروی كنند و در اين مورد فرقی ميان عبادات و معاملات نيست.
وجود جريان سلفی و تلاش الازهر برای نفوذ در كشورهای حوزه خليج‌فارس كه اغلب حامی عربستان وهابی‌ هستند، باعث شد تا تفكر وحدت و همدلی شيعيان با تفكری به نام «مواجهه با شيعيان» از طرف الازهر روبه‌رو شود

بدين ترتيب، مركز اسلامی الازهر به واسطه شيخ شلتوت، مذهب تشيع را به رسميت شناخت و اين امر آغازی شد برای گفت‌وگوی ميان علمای شيعه و بزرگترين مركز اهل تسنن. ولی متأسفانه اين روند پس از درگذشت شيخ شلتوت حالتی نزولی يافت و موضوع وحدت ميان مذاهب اسلامی از ذهن مقامات الازهر خارج شد.

حملات عليه شيعيان طی سال‌های اخير در مصر به جايی رسيد كه برخی از علمای تندرو سعی كردند تا پس از نيم قرن، اعتبار فتوای شيخ شلتوت را زير سؤال ببرند و آن‌ را غيرموثق بخوانند.

همچنين سلفی‌های مصر با اعمال فشار به مركز الازهر، شيخ احمد الطيب را وادار كردند كه حسينيه شيعيان را كه به‌تازگی در قاهره افتتاح شده بود، تعطيل كنند. علاوه بر اين، مركز الازهر طی نشستی با سلفی‌های اين كشور، روش‌های مقابله با ترويج تشيع در مصر را مورد بررسی قرار داد! شركت‌كنندگان در اين نشست مدعی شدند كه شيعيان مصر درصدد هستند تا بار ديگر دولت فاطمی را احيا و الازهر را به مركز تشيع تبديل كنند.

همه اين رويدادها در حالی اتفاق افتاد كه شيعيان مصر پس از سقوط حسنی مبارك، با خوش‌بينی به آينده خود در اين كشور می‌انديشيدند و سعی داشتند تا در كنار برادران اهل تسنن، آزادانه به انجام مراسم عبادی خود بپردازند ولی متأسفانه وجود جريان سلفی و تلاش الازهر برای نفوذ در كشورهای حوزه خليج‌فارس كه اغلب حامی عربستان وهابی‌ هستند، باعث شد تا تفكر وحدت و همدلی شيعيان با تفكری به نام «مواجهه با شيعيان» از طرف الازهر روبه‌رو شود.

شيخ احمد الطيب كه چند روزی است در رياض به سر می‌برد، تحت تأثير القائات مقامات وهابی، ديروز، 31 فروردين‌ماه، بار ديگر به ايران و شيعيان حمله و عنوان كرد «موضوعی كه بايد روی آن تمركز كرد، همان نفوذ شيعه در كشور اهل سنت است؛ مثلا مصر همواره جايگاه اهل سنت و جماعت بوده است و الازهر قاطعانه اين نفوذ شيعه را رد می‌كند و دوست نداريم كه جوانان مصر و مردم آن شيعه شوند».

وی ادامه داد: «الازهر دژ محكمی برای اهل سنت است كه از اصول ثابت امت در برابر تحريف و تغيير محافظت می‌كند و از دعوت مسلمانان در سراسر جهان اسلام به پيروی از اعتقادات صحيح در گفتار و كردار و برگرفته شده از ائمه اهل در طول عصرها و نسل‌ها خسته نمی‌شود».

ولی گويی اين «ائمه اهل» در حال حاضر علمای وهابی عربستان هستند و مركز اسلامی الازهر از گفتار برگرفته‌شده از آنان خسته نمی‌شود؛ چراكه اگر شيخ الازهر روش گفت‌وگو با شيعيان را در پيش می‌گرفت هيچ‌گاه نمی‌توانست با سعودی‌ها به توافق برسد.

مركز اسلامی الازهر كه خود را به عنوان بزرگترين نهاد اسلامی اهل تسنن در جهان معرفی می‌كند، به جای اين‌كه سخنگوی سلفی‌ها، اخوانی‌ها و وهابی‌ها باشد، بهتر است سخنگوی مسلمانان باشد و به جای «تقابل انديشه‌ها» به «اشتراك انديشه‌ها» بيانديشد.

انتهای خبر/ خ . ن