انقلاب تونس پس از دو سال ،بیم ها و امیدها

SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:

ماجرا چگونه آغاز شد؟

دقیقا دو سال پیش بود که جوانی به نام «محمد بوعزیزی» در استان «بوزید»- واقع در 350 کیلومتری پایتخت تونس-  خود را به آتش کشید.  وی که فارغ التحصیل بیکار دانشگاه بود به دلیل آنکه پلیس چرخ دستی سبزی فروشی اش  را- که با آن روزی خانواده اش را به دست می آورد-  مصادره  کرده بود، خودسوزی کرد. این روش اعتراضی بی سابقه باعث شعله ور شدن آتش انقلاب علیه حکومت ستمگر تونس شد و از آنجا به دیگر کشورهای عربی نیز سرایت کرد.

امیدهای به ثمر نشسته و شکست خورده ی انقلاب

قوای سه گانه ی تونس-دولت، حکومت و مجلس موسسان- که در این کشور با نام«ترویکا»ی حاکم شناخته می شود متعهد شده بود که این روز را عید ملی تونس اعلام کند، چرا که نمادی برای روشن شدن آتش انقلاب در این کشور می باشد.  اما  پس از گذشت اندک زمانی از این تصمیم خود منصرف شد و ترجیح داد تا روز پیروزی انقلاب در 14 فوریه را –که مصادف با سالروز سقوط و فرار «زین العابدین بن علی» و خانواده اش به عربستان سعودی می باشد- به عنوان عید ملی انتخاب کند.

جشن تونسی ها برای انقلاب شان گستره ی وسیعی ندارد اما فرا رسیدن این تاریخ سبب می شود تا مردم این کشور نگاهی به پشت سر خود بیندازند و اوضاع انقلاب و تغییرات دموکراسی صورت گرفته را بررسی نمایند. آنان در سالروز پیروزی انقلاب، امیدهای به ثمر نشسته و شکست خورده ی خود را تجزیه و تحلیل می کنند و تصویری که از آینده ی کشورشان داشتند را با تصویر کنونی مقایسه می نمایند.

امنیت و آرامش اجتماعی،تعدد احزاب سیاسی،آزادی بیان درکجا ایستاده اند؟
اگر بخواهیم این بررسی را از جنبه های موفقیت آمیز آن آغاز کنیم، بارزترین نکته برای ذکر کردن ،امنیت و آرامش اجتماعی تونس می باشد. امنیتی که طی 24 ماه گذشته برای شهروندان فراهم شده است.

پس از آن نوبت به تعدد احزاب سیاسی می رسد که شانه به شانه ی یکدیگر از آغاز انقلاب تا کنون پیش آمده اند و پس از آن آزادی بیان که- با وجود تمام تنگناهایی که برای روزنامه ها و کانال های تلوزیونی خصوصی پیش آمد و هنوز نیز با تهدیداتی از قبیل آتش زدن مراکز و مصادره ی دفاتر روزنامه ها و جلوگیری از پخش شبکه ها ادامه یافته است- در چارچوب قانونی خود در  حال حرکت و پویایی است و انتقاد و سازندگی را در برنامه ی خود دارد.

تلاش های حکومت برای ایجاد فرصت های شغلی جدید با شکست مواجه شده است

اما رکود اقتصادی برجسته ترین نقطه ایست که آماج حملات منتقدان حکومت قرار گرفته است. شاخص بیکاری دائما در حال رشد است تا جایی که امروزه آمار بیکاران تونسی به یک میلیون نفر رسیده است. تمامی تلاش های حکومت برای ایجاد فرصت های شغلی جدید با شکست مواجه شده است. از جمله ی این تلاشها پناه بردن دولتمردان به کشور همسایه یعنی لیبی می باشد. که تلاش آنها برای ایجاد فرصت های سرمایه گذاری، بسیار محدود بوده و به ناچار ناکام ماند.

آرامش نسبی دوسال گذشته ی تونس باعث دمیده شدن نفسهایی تازه در رگهای بخش سیاسی این کشور شده است و این موضوع برای دولت بسیار اهمیت دارد. این مساله پس از آن رخ می دهد که در ابتدای شکل گیری انقلاب و اندکی پس از آن، این بخش با حالت رکود کامل مواجه شده بود.

استفاده از افراد کم سواد و بی تجربه در پست های مهم

درست است که پیامد های انقلاب تونس بسیار سنگین بود و موجب به وجود آمدن بسیاری از مشکلات و بحرانها شد، اما باید اقرار کرد که عملکرد دولت نیز در این زمینه به هیچ وجه مطلوب نبوده است و همین موضوع باعث بالا رفتن سر و صداواعتراضات بسیاری شد. یکی از این معترضان، « منصف المرزوقی» رئیس جمهور تونس می باشد که ضرورت تشکیل دولتی جدید با کمترین تعداد ممکن از  وزراء را خاطر نشان کرد و گفت: وزراء باید از پشتوانه ی علمی کافی برای اداره ی امور کشور و مواجهه با مشکلات برخوردار باشند.

وی تصریح کرد:دولت کنونی تونس مرتکب اشتباهاتی شده است که  یکی از آنها استفاده از افراد کم سواد و بی تجربه در پست های مهم می باشد.

کم توجهی به مساله ی حقوق بشر شاید بزرگترین اشتباه دولت تونس می باشد و نمونه ی بارز آن تسلیم «بغدادی المحمودی» نخست وزیر سابق لیبی- در دوره ی قذافی-  به مسئولان این کشور می باشد. در حالی که مسئولان  به خوبی آگاهی داشتند که در لیبی سازمان قضایی حرفه ای و منصفانه ای وجود ندارد.

این موضوع از آن روی انجام گرفت که مسئولان تونس امیدوار بودند دولت لیبی در مقابل این عمل، کمک های اقتصادی بزرگی به تونس کند و بازارهای کاری اش را به روی بیکاران تونسی باز کند. اما این امر یا اتفاق نیفتاد یا به شکلی بسیار محدودرخ داد.

بالا گرفتن نفوذ جریان سلفی و سرازیر شدن سلاح به خاک این کشور

از تمامی اینها که بگذریم تونس امروزه با خطر بزرگی دست و پنجه نرم می کند و آن بالا گرفتن نفوذ جریان سلفی و سرازیر شدن سلاح به خاک این کشور است. سازمانهای جهادی تندرو نیز در کشورهای همسایه جای پای خود را محکم کرده اند. تمامی اینها امنیت تونس- که عنصری ضروری برای حفظ صلح و آرامش در این کشور است- را بیش از هر زمان دیگری تهدید می کند و هفته ای نیست که خبر از درگیری پلیس با برخی از عناصر این گروهک ها نباشد.

گفتنی است دولت تونس وعده داده است تا در تابستان آینده انتخابات برگزار کند اما هنوز تاریخ مشخص و دقیقی را برای آن اعلام نکرده است. از سویی دیگر هنوز حکومت موفق به نوشتن یک قانون اساسی جامع - که محدوده ی اختیارات مسئولان و دامنه ی فعالیتهای سیاسی را مشخص کند- نشده است. با این وجود می بینیم که تجربه ی دموکراسی سیاسی همچنان گزینه ای برتر نسبت به دیگر کشورهای بهار عربی می باشد.

منبع:شفقنا به نقل از القدس العربی

انتهای خبر/ ز.ح