تاکید ایت الله شیرازی بر گسترش فرهنگ غدیر

به گزارش «شیعه نیوز» آيت الله حاج سيد صادق حسينى شيرازى از مراجع تقلید درآستانه فرا رسيدن «دهه ولايت» و ايام عيد سعيد غدير خم در درس خارج فقه خود كه در مسجد امام زين العابدين عليه السلام در شهر مقدس قم برگزار شد، با اشاره به اهميت و عظمت عيد غدير خم و پيام هاى اين روز بزرگ سخن مهمى ايراد نمودند كه خلاصه آن را مى خوانيد، ايشان اظهار داشتند: عيد غدير به عنوان عيد اكبر اسلام، بيش از آنكه يك قصه تاريخى باشد، يك فرهنگ است كه همه ما در قبال آن داراى مسئوليت هستيم.

ايشان تصريح كردند: هر انسانى نسبت به عدالت، فضيلت و رفاه جامعه در حدّ درك و توان خود داراى مسئوليت است كه اين مسئوليت، هم مسئوليت عقليه است و هم مسئوليت عقلائيه و هم مسئوليت شرعيّه. همانگونه كه فقهاى بزرگ شيعه از جمله مرحوم شيخ انصارى (رض) در بحث خود در مورد صناعات و حِرَف مى فرمايند: اينها واجبات كفائيّه هستند؛ چرا كه اينها مورد نياز و رفاه جامعه است و جزئى از استقامت جامعه متوقف بر آنهاست كه آن را واجب كفايى مى گويند و حال آنكه نياز جامعه به عدالت، فضيلت و رفاه عام كمتر از نياز آن به اين حِرَف و صناعات نيست.

معظم له در بخش ديگرى از سخنان خود با اشاره به بخشى از زيارت نامه اميرالمؤمنين عليه السلام افزودند: در زيارتى كه امام حسن عسگرى عليه السلام از قول پدرشان امام هادى عليه السلام نقل مى فرمايند، چنين است كه حضرت هادى عليه السلام در روز غدير به اين نحو جد بزرگوارشان را زيارت نمودند كه در قسمتى از آن خطاب به اميرالمؤمنين عليه السلام دارند: «...وحالَ بينك وبين مواهب الله لك؛ يعنى كسانى كه نگذاشتند دنيا از آن موهبت هاى الهى كه به شما داده شده بود، استفاده كند».

ايشان در ادامه با طرح اين پرسش كه آن موهبتهاى الهى كه در وجود اميرالمؤمنين عليه السلام بود و برخى نگذاشتند، دنيا از آنها بهره ببرد، چيست، افزودند: موهبت هاى الهى كه در وجود مقدس اميرالمؤمنين عليه السلام وجود داشت، يك قسمت از آن موهبت هاى شخصى اميرالمؤمنين عليه السلام بود كه دست نخورد و كسى هم نتوانست حائل شود، مانند علم، عصمت، زهد و عبادات اميرالمؤمنين عليه السلام؛ و قسمت ديگر آن موهبت هايى بود كه در وجود مبارك حضرت وجود داشت ولى نگذاشتند كه جامعه از آنها استفاده كند و آن، عدالت و فضيلت و رفاه مردم بود كه از اميرالمؤمنين عليه السلام در طول بيست و پنج سال خانه نشينى آن حضرت استفاده نشد.

آيت الله شيرازى خاطر نشان ساختند: قرآن كريم يك تعبير دقيق و خيلى عميقى راجع به غدير فرموده است كه يك تعبير بسيار استثنايى است كه اگر از جهات متعدده ملاحظه شود، مشخص خواهد شد كه چقدر بى نظير است.

ايشان تصريح نمودند: قرآن كريم در آيه مباركه «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ» كه شأن نزول آن عيد غدير خم بوده است و عامه و خاصه نيز در كتب مختلف تفسير و حديث و تاريخ به آن اشاره داشته اند، به صراحت به كامل شدن دين در روز غدير پرداخته است و اين بدان معنا است كه دين قبل از غدير ناقص بود كه با انتصاب و ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام به جانشينى پيامبر خدا صلى الله عليه وآله تكميل شد.

معظم له ادامه دادند: پيامبر صلى الله عليه وآله قبل از روز غدير خم ـ كه در سال دهم هجرت و آخرين سال عمر مباركشان بود ـ همه چيز را براى مردم گفته بودند و تصريح نموده بودند كه آنچه شما را به بهشت نزديك مى كند و از جهنم دور مى سازد امر كردم و هر آنچه شما را به جهنم نزديك مى كند و از بهشت دور مى سازد نهى كردم. همچنان كه آن حضرت ختمى مرتبت ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام را از اول بعثت و در قضيه الدار به بعد فرموده بودند.
لكن تا (غدير) اعلام عمومى با آن دهها هزار جمعيت نشده بود و با بيان جمله «من كنت مولاه فعلى مولاه» اعلام عمومى بود.

ايشان تصريح داشتند: تمامى اقوال و افعال و تقريرهاى پيامبر صلى الله عليه وآله در طول مدت 23 سال، براى مردم و جامعه نعمت بود، اما تام و كامل نبود، بلكه ناقص بود و با اعلان عمومى ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام در روز غدير خم دين ناقص از قبيل نماز، روزه، حج و ساير احكام و عبادات كامل شد، كه ظاهر اين بخش از آيه شريفه «وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي» نيز بر همين معنا دلالت دارد.
معظم له در ادامه خاطر نشان كردند: نكته اى كه مهم و بسيار دقيق و ظريف مى باشد اين است كه قرآن كريم نمى فرمايد كه اسلام وجود داشت اما ناقص بود و كامل شد، بلكه راجع به اسلام مى فرمايد: «ورَضِيتُ لَكُمُ الإِسْلاَمَ دِينًا» و ظاهرش اين است كه قبل از روز غدير اصلاً اسلام نبود و در روز غدير اسلام تحقق يافت. لذا اين آيه شريفه نشان مى دهد كه اسلام بدون ولايت، اسلام واقعى و حقيقى نيست؛ همانگونه كه شهادت به توحيد بدون شهادت دادن به نبوّت، اسلام نيست. بنابراين شهادت به نبوّت و توحيد هم بدون شهادت به ولايت اميرالمؤمنين على عليه السلام اسلام واقعى و حقيقى نخواهد بود.

این مرجع تقليد در بخش ديگرى از سخنان خود با اشاره به اهميت غدير خم اظهار داشتند: غدير يك فرهنگ است كه در عين حال يك مسئوليت نيز هست و بايد بدانيم كه عدالت، فضيلت و رفاه در جامعه تحقق نخواهد يافت مگر در مسير پيامبر خدا صلى الله عليه وآله و اميرالمؤمنين على عليه السلام كه مسئوليت تحقق آن نيز بر عهده همه مردم است.

آيت الله شيرازى خاطر نشان ساختند: حضرت زهرا سلام الله عليها در بخشى از خطبه مباركشان اشاره مى فرمايند: «اسلامى را كه پيامبر آوردند و مردم را به آن بشارت دادند و فرمودند كه يكى از سه ركن آن، ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام است، آن را تشبيه به شير فرمودند كه اطباء مى گويند تمام نيازهاى انسان در شير وجود دارد؛ اما اكنون على عليه السلام را كنار گذاشتيد و خود شروع كرديد به حكومت كردن و اداره جامعه، پس خودتان بدوشيد كه هرچه بدوشيد، خون خواهد بود و هيچ شيرى در آن نخواهيد يافت» و البته متأسفانه چنين هم شد، چرا كه تاريخ پُر است از ظلم و فجايعى كه پس از شهادت پيامبر صلى الله عليه وآله بر سر مردم و مسلمانان از سوى حكام ظلم و جور وارد شد و همه اينها از نتايج كنار گذاشتن اميرالمؤمنين عليه السلام بود كه البته آن حضرت خود در جايى فرموده اند اگر ايشان را كنار نمى گذاشتند، رفاه و عدالت در همه جا حاكم و فراگير مى شد به گونه اى كه همه مردم، حتى كفار و غيرمسلمين را هم در بر مى گرفت.

«لو بايعوا علياً لأكلوا من فوقهم ومن تحت أرجلهم؛(1) اگر با على عليه السلام بيعت مى كرديد نعمت فراوانى براى شما از آسمان و زمين جارى بود.»

ايشان در ادامه با اشاره به جريان جنگ جمل كه در اوايل حكومت حضرت اميرالمؤمنين على عليه السلام در بصره اتفاق افتاد، افزودند: پس از شكست مخالفين و دشمنان حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام در جنگ جمل و در حالى كه آنان در حال فرار بودند، يك زن باردار از ترس، جنين او سقط شد و جنين و مادر هر دو مردند. وقتى خبر آن را براى حضرت آوردند، ايشان امر فرمودند، ديه جنين سقط شده ومادرش را از بيت المال پرداخت كنند(2) و اين در حالى بود كه اين جنايت از سوى لشكر مخالف و شكست خورده اتفاق افتاده بود، اما حضرت خواستند با اين عمل خود به تمام مردم جهان عملاً اعلام دارند كه حاكم اين مسئوليت را دارد كه اگر جنينى ـ در قلمرو حكومت وى ـ سقط شد، ولو به خاطر جنايت يك مجرم، حاكم در قبال آن مسئول است.

معظم له در پايان سخنان خود بار ديگر خاطر نشان ساختند: پيام غدير مسئوليت همه است كه با امكانات پيشرفته امروزى مى توان به خوبى و راحتى آن را به دنيا معرفى كرد، اما همت و تلاش بيشتر مى خواهد تا انشاءالله در اين مسير كوتاهى نشود و خداى متعال هم توفيق اين عمل را به همه ما عنايت فرمايد.

1) انساب الاشراف، ج 1، ص 591.
2) جواهر الكلام، ج43، ص61.