سرنوشت کردهای سوریه پس از داعش چه می شود؟

به گزارش «شيعه نيوز»، روزنامه ایندیپندنت نوشت: سقوط پیش‌بینی شده رقه تازه‌ ترین شکست را برای داعش رقم زد چرا که این گروه تروریستی آخرین پناهگاه شهری خود در سوریه و عراق را از دست داد و همچون گذشته یک گروه چریکی می‌شود که حملاتی را از مخفیگاه‌هایش در بیابان اجرا می‌کند. محاصره رقه در شش ژوئن آغاز شد و داعش ماهرانه مبارزه کرد تا این که به طور کامل شکست را پذیرفت.

موفقیت، مشکلاتی را هم برای فاتحان و هم مغلوبان به دنبال خواهد داشت. مهاجمان در رقه نیروهای سوریه دموکراتیک (اس‌دی‌اف) هستند، ترکیبی از نیروهای عرب و کرد، اما ستون اصلی قدرت نظامی آن‌ها نیروهای کرد "یگان‌های مدافع خلق” (ی‌.پ‌.گ) است، مبارزان کرد سوری، با تجربه، متعهد و سازمان‌یافته که با حزب کارگران کردستان ترکیه (پ.ک.ک) در ترکیه مرتبط هستند. نیروهای سوریه دموکراتیک نشان داده‌اند که نیروهای زمینی فوق‌العاده‌ای هستند اما آنها موفقیت‌های گسترده خود را نه تنها به توان نظامی بی‌تردید خودشان بلکه به آتش حملات ویرانگر ائتلاف تحت امر آمریکا با استفاده از موشک، بمب و پهپاد مدیون هستند.

کردها در سوریه همواره این پرسش برایشان مطرح است که اگر زمانی آمریکا دیگر به آنها به عنوان یک متحد اساسی علیه داعش نیازی نداشته باشد، چه بر سر آنها می‌آید. آنها جامعه‌ای با جمعیت حدود ۲.۲ میلیون تن را تشکیل می‌دهند که تا زمان شورش علیه نظام سوریه در ۲۰۱۱ به حاشیه رانده شده و مورد اذیت و آزار قرار می‌گرفتند. ارتش سوریه سال ۲۰۱۲ از اراضی کردنشین خارج شد و کردها آنچه را کانتون‌های کردنشین می‌دانند از شمال شرق سوریه تا شمال غرب این کشور در موازات جنوب مرزهای ترکیه تشکیل دادند.

سال ۲۰۱۴ کردها مورد تهاجم داعشی‌هایی قرار گرفتند که تقریبا شهر کردنشین کوبانی را به تصرف خود درآورده بودند اما پس از مداخله گسترده نیروی هوایی آمریکا تروریست‌ها شکست خوردند. پنتاگون با ناامیدی به دنبال متحدی در سوریه می‌گشت و گمشده خود را در داخل ی‌پ‌گ یافت: ائتلاف آمریکایی-کردی که بسیار موفق بود اما اکنون می‌تواند قربانی موفقیت‌های خودش شود.

کردها امروز در مناطق عرب سنی‌نشین فعالیت می‌کنند و امید چندانی برای حفظ همیشگی آنها ندارند. آنها برخی از یگان‌های نیروهای سوریه دموکراتیک را به سمت جنوب رود فرات در داخل استان دیرالزور هدایت کردند که با خطر برخورد با ارتش سوریه که از سمت غرب می‌آید، مواجه می‌شوند. داعش به سمت این منطقه که نیمی از نفت سوریه را تامین می‌کند، عقب‌نشینی کرده است.

طبق گزارش‌ها برخی در کاخ سفید به دنبال آن هستند که از ی‌پ‌گ و قبایل سنی برای برای پیگیری طرح دونالد ترامپ برای تضعیف ایران و متحد سوری آن استفاده کنند اما چنین سیاستی با اشکالات جدی مواجه است: این اقدامی دیرهنگام است چرا که بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه، حزب‌الله لبنان، ایران و گروه‌های شبه‌نظامی شیعه عراقی در عمل جنگ سوریه را برده‌اند. نیروهای سوریه دموکراتیک باید قویا از طرف متحدان عرب محلی تقویت شوند تا بتوان از آنها به عنوان قدرت‌های نیابتی آمریکا استفاده کرد اما این امر ممکن است به درگیری با روسیه ختم شود.

فرماندهان کرد از زمانی که اسد عمدتا اپوزیسیون عرب را شکست داده است، از مذاکره سخن می‌گویند و اکنون مجبورند با دولت توافق کنند. ترامپ جمعه گذشته مطالب ستیزه‌جویانه‌ای علیه ایران مطرح کرد اما اصلا مشخص نیست که می‌خواهد در جنگی غیر قابل پیروزی در سوریه مداخله کند؛ جنگی که ممکن است آسیب‌ بیشتری به آمریکا به نسبت ایران وارد کند.

بزرگترین تهدید علیه کردهای سوریه از جانب ترکیه است که "شبه‌کشور کردی” در امتداد مرزهای جنوبی‌اش را یک تهدید دائم می‌داند. بدتر اینکه، تا زمانی که آمریکا و روسیه عمیقا در این منطقه مداخله دارند ترکیه کار چندانی از دستش بر نمی‌آید اما اگر این شرایط از میان برود یا چتر حمایت آمریکا برداشته شود، اوضاع فرق خواهد کرد.

شطرنج سیاسی و نظامی سوریه بسیار پیچیده است و بازیکنان بسیاری دارد. رقه یکی دیگر از شکست‌های داعش در یک لیست بلندبالا است و مشکلات زیادی را برای ادامه حیات آن ایجاد می‌کند. اکنون اما در عراق و سوریه مساله اصلی از شکست داعش به آینده کردها تغییر یافته است.