آیا خان‌طومان دیگری در راه است؟

 

اما خبرهای منتشر شده حاکی از آن است که آمریکا و روسیه درباره طرحی برای آتش‌بس در سوریه به توافق رسیده‌اند که نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه از این توافق استقبال کرده است. این طرح که جان کری و سرگئی لاوروف، وزرای خارجه آمریکا و روسیه آن را در یک نشست خبری مشترک اعلام کردند، از طرفین درگیری می‌خواهد که از غروب روز ۱۲ سپتامبر، مصادف با عید قربان، در سرتاسر سوریه دست از آتش بکشند.

 

طبق این طرح، حکومت سوریه در مناطق به‌خصوصی که در اختیار گروه‌های تروریستی است، عملیات نخواهد کرد.

 

استفان دی میستورا، نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه، از این توافق استقبال کرده است و اگر این آتش‌بس یک هفته دوام بیاورد، آمریکا و روسیه یک مرکز عملیاتی مشترک برای مبارزه با تروریست، راه می‌اندازند.

 

آمریکا و روسیه برای شکست‌دادن داعش و جبهه فتح‌الشام (جبهه‌النصره سابق) همکاری می‌کنند.

 

جان کری، وزیر خارجه آمریکا درباره این توافق گفت که توقف درگیری‌ها، نیازمند ایجاد دسترسی به همه مناطق محاصره‌شده و صعب‌العبور از جمله حلب است.

کری در نشست خبری بعد از این توافق گفت: در این طرح، هم حکومت سوریه و هم تکفیری‌ها باید به تعهدات خود عمل کنند.

 

وزیر خارجه آمریکا در نشست خبری مشترک با همتای روسی خود سرگئی لاوروف گفت: موفقیت این طرح می‌تواند مقدمه‌ای برای حل بحران سوریه شود. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، در این نشست خبری گفت حکومت سوریه را در جریان این هماهنگی‌ها گذاشته است و دمشق آماده عمل به این آتش‌بس است.

 

لاوروف گفت: روسیه هر چه به این کشور بستگی داشته باشد انجام می‌دهد تا به این آتش‌بس عمل شود اما تاکید کرد، همه‌چیز به روسیه بستگی ندارد؛ بلکه عوامل متعددی در سوریه فعال‌اند که می‌توانند این آتش‌بس را به هم بزنند.

 

در سال‌های بحران سوریه، روسیه پشتیبان حکومت بشار اسد بوده است و آمریکا از گروه‌های تروریست حمایت کرده است.

 

وزیر خارجه آمریکا گفت: در این توافق، ایالات متحده حاضر شده گام‌های بیشتری بردارد؛ چون امیدوار است روسیه بتواند حکومت سوریه را به پیروی از این توافق وادار کند و پای میز مذاکره آورد. این مذاکرات تا آخرین ساعات روز جمعه در ژنو ادامه پیدا کرد. در ساعاتی که خبرنگاران منتظر نتیجه مذاکرات بودند، روسیه گفت مذاکرات درباره توافق آتش‌بس در سوریه، معطل تصمیم‌گیری آمریکاست.

 

گفتنی است دولت سوریه ضمن موافقت با اجرای آتش‌بس، اعلام کرده که ترک خشونت‌ها به دلائل بشردوستانه از استان حلب شروع خواهد شد. آتش‌بس از غروب روز دوشنبه و همزمان با عید قربان آغاز می‌شود. جنگ سوریه بر اساس آمار سازمان ملل تاکنون به قیمت جان 400 هزار نفر تمام شده است.

 

آیا خان‌طومان دیگری در راه است

 

ارتش سوریه با توافق مسکو واشنگتن موافق است که این موضوع نشان‌دهنده این است که نظام سوریه با درگیری و جنگ مخالف است و مهر تاییدی بر عدم توانایی آمریکا بر استفاده از گزینه جنگ نیابتی علیه سوریه است. 

 

طبق نقشه‌ای که منابع خبری منتشر کرده‌اند؛ ارتش سوریه و حزب‌الله لبنان یک کیلومتر از شمال و جنوب اتوبان کاستلو عقب‌نشینی خواهند کرد که از نظر جغرافیایی نیروهای سوری با عقب‌نشینی از کاستلو به حی بنی‌زید و منطقه الملاح نقل مکان خواهند کرد.

 

یکی از نکات نگران‌کننده‌ای که از ذهن متبادر می‌شود این است که در صورت عقب‌نشینی ارتش سوریه آیا راه برای تقویت قوای تروریست‌ها فراهم نخواهد شد؟ تحلیل‌گران معتقد هستند که ممکن است لابه‌لای کمک‌های سازمان ملل و ائتلاف آمریکایی سعودی برای مناطق محاصره‌شده اسلحه نیز وجود داشته باشد که ارتش سوریه باید با یک ساز و کار جدی به بازرسی محموله‌ها بپردازد.

 

نگرانی بعدی که بسیار هم محتمل به نظر می‌رسد این نکته است که شاید آمریکایی‌ها به مانند آتش‌بس قبلی خواهان خریدن زمان برای تکفیری‌ها هستند. آتش‌بسی که به خونین‌ترین وجه ممکن به جنگی تمام عیار تبدیل شد؛ حال آنکه در آن زمان ابتکار عمل در اختیار لشکر چهارم زرهی ارتش سوریه و حزب‌الله لبنان و نیروهای فاطمیون بود که در سایه فریب ائتلاف آمریکایی سعودی تروریست‌های جبهه‌النصره به ائتلاف جیش‌الفتح پیوست و زیر پرچم آنها جنگید.

 

نکته قابل توجه دیگر این است که ایجاد آتش‌بس به منطقه پرواز ممنوع آمریکا کمک خواهد کرد، زیرا روسیه و سوریه حق بمباران مناطق تحت کنترل تروریست‌ها را ندارد.

 

سردار سرتیپ ید الله جوانی مشاور عالی نماینده ولی فقیه در سپاه در گفت و گو با خبرنگار دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان درباره وضعیت میدانی سوریه و آتش بس اخیر مورد توافق آمریکا و روسیه عنوان داشت: با توجه به آتش بس هایی که تاکنون در سوریه به انجام رسیده است ،  آمریکا نشان داده که از هیچ کدام از آتش بس هایی انجام شده روسفید بیرون نیامده است. 

 

وی افزود: آمریکا بارها نشان داده است که در همه زمینه ها بدعهدی می کند . آن ها به دنبال این هستند که با توسل به آتش بس نقاط کور جنگ را به نفع خود باز کنند و تکفیری هایی که در مخمصه قرار گرفته اند را پشتیبانی و تجهیز کنند. 

 

مشاور عالی نماینده ولی فقیه در سپاه با بیان اینکه بدعهدی آمریکایی ها همواره در حال تکرار است گفت: احتمال تکرار این بد عهدی ها وجود دارد ؛ پس ارتش سوریه و حامیانش باید با توجه به تاریخ نه چندان دور تمامی تمهیدات را بیندیشند تا آمریکایی ها و تروریست ها از این آتش بس سوء استفاده نکنند. 

 

سردار جوانی ادامه داد: قطعا با توجه به تجارب موارد قبلی نباید به این آتش بس خوش بین بود . گرچه آمریکایی ها با این آتش بس در معرض آزمون قرار گرفتند که باید دید آیا از آن با موفقیت خارج می شوند یا خیر. 

 

نقض آتش‌بس در خان‌طومان یک پیام‌ بسیار مهم داشت: منطق آتش‌بس رنگ و بویی برای گروه‌های مسلح ندارد و امکان دارد صدای گلوله بیشتر به گوش برسد، نه صدای کنفرانس و توافقات و گفت‌و‌گو. بنابراین احتمالا خونریزی تا زمانی که بر سر توقف آتش‌بس یا متقاعد کردن کسانی که در پشت پرده نقض آتش‌بس دست دارند، ادامه خواهد داشت.