تشکیک در اصالت خانه تاریخی شیخ بهایی

به گزارش «شیعه نیوز» به نقل از مهر، حمید رضا حسینی از کارشناسان میراث فرهنگی با بیان این مطلب گفت: محافظت ، مرمت و نگهداری از تمامی آثار تاریخی به ثبت ملی رسیده بر عهده سازمان میراث فرهنگی است و مسئولان این سازمان باید به جای پیش کشیدن بحثهای انحرافی از جمله تشکیک در اصالت اثر ، به وظیفه ملی و قانونی خود عمل کنند.

از سویی دیگر در تحقیقاتی که مهرداد قیومی کارشناس پیشین سازمان میراث فرهنگی و از اعضای فعلی فرهنگستان هنر در سالهای گذشته در مورد خانه شیخ بهایی انجام داده و برای مهندس موسوی رئیس فرهنگستان هنر نیز ارسال شده و هم اکنون نیز مستندات آن وجود دارد ، آمده است که "این خانه در غرب مسجد جامع اصفهان قرار گرفته و بنا بر شواهد مختلف و منابع تاریخی متعلق به عمه شاه عباس بوده و این بنا بعد از فوت عمه شاه عباس به شیخ بهایی داده می شود و همچنین در کتاب زندگی شاه عباس اول تالیف نصرالله فلسفی در صفحه 563 نیز در ارتباط با تاریخچه خانه مطالبی عنوان شده است ."

قیومی در ادامه عنوان کرده است که این خانه در سال 75 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و در سال 78 نیز ازسوی سازمان میراث فرهنگی به عنوان زیبا ترین خانه تاریخی آسیا و اقیانوسیه معرفی شد و در این مدت خانه الگویی برای خانه های تاریخی اصفهان بوده و خانواده جلالی (ساکنین فعلی) نیز به عنوان بهترین پاسداران میراث فرهنگی معرفی شده اند.

پس از طرح موضوع فروش خانه تاریخی شیخ بهایی از سوی مالک آن توسط خبرگزاری مهر، اینک مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در واکنش به این موضوع و علی رغم تاکید رئیس این سازمان در گفتگو با خبرنگار مهر مبنی بر ضرورت رسیدگی به موضوع فروش خانه تاریخی شیخ بهایی، نسبت به اصالت این اثر ابراز تردید کردند.

چنانکه رئیس سازمان میراث فرهنگی اصفهان طی روز گذشته نسبت به اصالت این اثر ابراز تردید کرده و عنوان کرده بود که مدرکی که ثابت کند این خانه متعلق به شیخ بهایی است وجود ندارد .

این در حالی است که مالک این خانه تاریخی بارها اعلام کرده است که خواستار هیچ گونه کمکی از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برای مرمت و نگهداری از خانه شیخ بهایی نبوده و نیست بلکه صرفا خواهان آن است که این خانه تبدیل به یک موزه شود و همچنین نسبت به تویض لوله های اطراف بنا نیز با رعایت نکات کارشناسی اقدام شود.

جلالی در پاسخ به این سوال که آیا طرح موضوع تشکیک در مورد اصالت خانه شیخ بهایی مبنای علمی دارد یا خیر ، گفت: خانه شیخ بهایی متعلق به عمه شاه عباس ( مریم سلطان بیگم ) بوده که پس از آن شاه عباس این بنا را به شیخ بهایی واگذار می کند و تاریخچه این خانه در کتاب زندگی شاه عباس اول تالیف دکتر نصرالله فلسفی در صفحه 563 ذکر شده است.

وی در ادامه با اشاره به اینکه حمام شیخ بهایی به این خانه راه دارد و این را معمار سازمان میراث فرهنگی کشف کرده است، افزود: هنگامی که این خانه را خریداری کردیم دو نفر از نوادگان مرحوم شیخ بهایی به منزل ما مراجعه و ابراز خرسندی کردند از اینکه خانه شیخ را خریداری و قصد مرمت و نگهداری و حفاظت از این بنا را داریم و عنوان کردند که این خانه متعلق به شیخ بهایی بوده و اتاقی که شیخ در آن استراحت می کرده را نیز نشان دادند.

مالک خانه تاریخی شیخ بهایی تصریح کرد: پس از این صحبتها و مواردی که در کتاب زندگی شاه عباس اول عنوان شده بود و همچنین نوع تزئینات بنا و مواردی که در هنگام خاک برداری از کف و مرمت مشاهده شد ، نشان داد که این خانه تاریخی متعلق به شیخ بهایی است.

جلالی افزود: سازمان میراث فرهنگی برای اینکه خود را تبرئه کند که هیچ اقدامی برای این خانه انجام داده ، اینگونه بحثها را در ارتباط با عدم وجود مستندی برای خانه شیخ بهایی مطرح می کند.

وی ادامه داد: نوه های شیخ بهایی با دو نفر از همسایه های بومی ما در ارتباط هستند و می توان برای اثبات تعلق داشتن این خانه به شیخ بهایی از آنان هم کمک گرفت.

بنا بر ادعای مالک این خانه تاریخی ، آنان برای مرمت این اثر پس از سالها اقامت در آلمان خانه خود را در این کشور فروخته و نسبت به مرمت و حفاظت خانه شیخ بهایی اقدام کرده اند و هنگام خرید نیز تاریخی بودن خانه برای آنان اثبات شده بود. 

جلالی اظهار داشت: هنگامیکه تاریخی بودن و تعلق داشتن این بنا به شیخ بهایی مشخص شد از سوی سازمان میراث فرهنگی چندین بار برای خرید خانه اقدام شد که البته ما موافقت نکردیم، پس آنان می دانستند که خانه تاریخی و متعلق به شیخ است که قصد خرید آن را داشتند.

وی اظهار داشت: به هر حال این خانه تاریخی بوده و در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و هم اکنون مانند یک موزه است آیا لازم نیست از تخریب آن جلوگیری شود .

مالک خانه تاریخی شیخ بهایی گفت: ما اصلا خواستار کمک سازمان میراث فرهنگی نیستیم و این خانه را نیز به آنان نمی فروشیم.

جلالی افزود: چرا سالیان قبل کسی دنبال تاریخچه این خانه نبود و اصلا اگر تاریخچه نداشت چرا به ثبت ملی رسید . چرا هنگامی که در سال 75 قصد ثبت خانه را داشتند این شبهه ها را مطرح نکردند چرا باید خانه شیخ بهایی قربانی اختلافات موجود در سازمان میراث فرهنگی اصفهان شود .

وی با اشاره به اینکه خانه شیخ بهایی در محوطه تاریخی قرار دارد، ادامه داد: هیچکدام از خانه های این محدوده سند و مدرکی ندارند و سازمان میراث فرهنگی نیز از این موضوع اطلاع دارد.

مالک خانه شیخ بهایی تاکید کرد: چرا مسئولان سازمان میراث فرهنگی در ارتباط با خانه تاریخی شیخ بهایی با ما صحبت نمی کنند و چرا از دیگران که اطلاعات کافی ندارند سوال می کنند.

در عین حال امین پور رئیس سازمان میراث فرهنگی اصفهان همچنین در مورد مشکل لوله های فاضلاب اطراف خانه نیز عنوان کرده بود که پس از چند سال‌ نفوذ رطوبت و نشت آب در خانه مذکور مشاهده شده است و با پیگیری‌های به عمل آمده در سال 75 و رایزنی‌های به عمل آمده با سازمان آب و فاضلاب ، مقرر شد با حضور و نظارت کارشناس سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان ، شرکت آب و فاضلاب نسبت به اصلاح شبکه و لوله‌های فاضلاب در محدوده آسیب دیده اقدام کند.

مالک خانه تاریخی شیخ بهایی در این باره افزود: تاکنون هیچ اقدامی در مورد مشکل تویض لوله های آب انجام نشده است و ما هیچ کمک مالی و اعتباری برای مرمت و حفاظت از خانه شیخ بهایی از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نمی خواهیم و نخواسته ایم. تنها درخواست ما همکاری آنها برای معرفی کارشناس به منظور تعویض لوله های آب خانه بوده که آنها در این مورد همکاری نکرده اند.