راه‌کارهای پژوهشگر مصری برای منع تکرار حوادث در مناسک حج

به گزارش «شیعه نیوز»، عصام تلیمه، پژوهشگر و مبلغ دینی مصری با ارائه یادداشتی چندین راه‌کار و پیشنهاد برای جلوگیری از تکرار حوادث مشابه فاجعه منا در مراسم حج عنوان کرد.

این پژوهشگر مصری بدون این که اشاره‌ای به سوءمدیریت عربستان در مناسک حج داشته باشد، مسئولیت حادثه منا که در روز عید سعید قربان رخ داد و منجر به کشته‌شدن شمار زیادی از حجاج شد را متوجه کشور برگزارکننده مراسم حج، کشورهای اعزام‌کننده زائر و علما و مفتیان کشورهای اسلامی می‌داند.

عصام تلمیه می‌نویسد: پدیده کشته شدن شمار زیادی از حجاج به هنگام انجام اعمال حج که بعد از 10 سال تکرار شد و روزنامه‌های جهان آن را با عناوینی مانند «قتل‌عام مسلمانان»، «خودکشی دسته‌جمعی مسلمانان در حج» پوشش دادند، باید مورد بررسی دقیق و ریشه‌ای قرار بگیرد.

عربستان باید این بحران را بررسی کند
در گذشته نیز، مسئولیت این حوادث بر دوش کشور سازمان‌دهنده حج و علما و بزرگانی که در این زمینه فتوا برای مردم صادر می‌کنند، بود، پس از آن عربستان اقدام به توسعه اماکن رمی جمرات کرد و سه طبقه برای این مکان بنا کرد که این امر در سهولت رفت‌وآمد حجاج تأثیر داشت.

رفع این مشکل به تلاش و کوشش کشور برگزارکننده مراسم حج(عربستان)، علما و مفتیان مسلمان و کشورهای اعزام‌کننده زائر بستگی دارد، به‌طوری که کشور سازمان‌دهنده حج باید میزان توانایی‌های خود در برگزاری حج و سازماندهی دقیق آن و میزان گنجایش حجاج را ارزیابی کند، همانطور که می‌بینیم عربستان به‌منظور حل این مشکل تلاش می‌کند تعداد حجاج داخلی خود را کاهش دهد، اما این راه‌کار برای بخشی از مشکل است و مشکل اساسی حجاجی هستند که خارج از عربستان به این کشور می‌آیند.

عصام تلیمه افزود: برنامه‌ریزی عربستان باید براساس مساحت مکان و تعداد حجاج باشد؛ همچنین ساعات رمی حجرات نیز باید تقسیم شود، به طوری که 18 ساعت برای شرکت‌های سازمان‌دهنده حج در نظر گرفته شود، به طوری که برای هر گروه یک یا دو ساعت مشخص برای انجام اعمال حج تعیین شود و شش ساعت باقی مانده نیز برای افرادی در نظر گرفته شود که نتوانند طی ساعات تعیین شده رمی جمرات انجام دهند.

وظیفه کشورهای اعزام کننده حجاج
کشورهایی که اقدام به اعزام حجاج خود برای انجام اعمال حج می‌کنند، وظیفه آگاهی‌بخشی به حجاج خود را برعهده دارد، آنها باید در این زمینه برای حجاج خود یک دوره عملی آموزش حج را برگزار کنند و به افرادی که از این دوره با موفقیت خارج نشدند اجازه حج به آنها داده نشود تا از تکرار اشتباه توسط حاجیان جلوگیری به عمل آید، همانطور که در کشور مالزی دوره‌هایی عملی برای آشنایی با مناسک حج برگزار می‌شود، برخلاف کشورهایی که متاسفانه حج را به یک عمل تجاری تبدیل کرده‌اند، همانطور که در مصر شاهد این امر هستیم.

تلمیه در ادامه مقاله خود عنوان کرد: علما و مفتیان کشورهای اسلامی نقش مهمی در این زمینه ایفا می‌کنند، متأسفانه بیشتر زائران موجود در حج از فقه حج آگاهی ندارند و برای جلوگیری از این‌گونه حوادث هولناک باید ففهای آگاه و مسلط به مسائل فقهی حج در کنار زائران بیت‌الله الحرام حضور داشته باشند، اما متاسفانه بیشتر مفتیان که از کشورهای مختلف ارسال می‌شوند به‌صورت واسطه و با موافقت دستگاه‌های امنیتی انتخاب می‌شوند که اطلاعات چندانی در مورد مناسک حج ندارند و در نتیجه امکان ارشاد حجاج از سوی آن‌ها وجود ندارد.

توسعه و گسترش مکان و زمان
باید به این نکته توجه داشت که حج بدون انجام عمل رمی جمرات باطل نمی‌شود و شرع نیز در این زمینه سخت‌گیری نکرده است، همانطور که می‌بینیم مساحت رمی جمرات محدود و زمان آن نیز محدود است و تعداد حجاج روبه افزایش است،  بنابراین برای حل این مشکل باید مکان و زمان را توسعه دهیم که شرع در این زمینه محدودیتی قائل نشده است.

علما و مفتیان در این زمینه می‌توانند حجاج را ارشاد و آگاه‌ و متذکر این امر باشند که افرادی که قادر به انجام رمی جمرات نیستند می‌توانند افرادی به نیابت از آن‌ها این کار را انجام دهند.

انتهای پیام/ 852