سوریه آماده بازگشت پناهجویان سوری

به گزارش «شیعه نیوز»، کنفرانس بین المللی بازگشت پناهجویان سوری فردا چهارشنبه با نظارت روسیه در حالی در دمشق برگزار خواهد شد که آمریکا و کشورهای غربی مخالف برگزاری آن هستند و ترکیه نیز به آن دعوت نشده است.

امیدواری دولت سوریه به نتایج عملی حاصل از آن در حالی است که آمریکا و برخی کشورهای غربی از موضوع پناهجویان سوری به عنوان اهرمی برای اعمال فشار بر دولت و ملت سوریه بهره برداری کردند و اکنون نیز تاکید دارند تا حل نشدن سیاسی بحران این کشور شرایط برای بازگشت پناهجویان مهیا نیست.

در این میان معاون وزیر خارجه سوریه با اشاره به اینکه از همه کشورهای جهان برای حضور در کنفرانس بین المللی پناهجویان دعوت بعمل آمده است اظهار داشت، ترکیه در این مورد مستثنی شده است زیرا انتظار مثبتی از رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه نمی رود.

به هر حال دمشق فردا میزبان کنفرانس بین المللی پناهجویان سوری خواهد بود که روسیه بر آن نظارت دارد و اردن و لبنان نیز در سطحی نه چندان بالا در آن حضور خواهند داشت.

بهره برداری غرب از موضوع انسانی برای سلب مشروعیت از دولت سوریه

موضوع پناهندگان سوری یک بحران انسانی است که در آغاز جنگ علیه سوریه به عنوان برگی برای سلب مشروعیت از نظام حاکم سوریه و سرنگونی آن به کار گرفته شد.

مسکو بر این باور است که سوریه پس از آزادی بخش بزرگی از خاک خود اکنون برای بازگرداندن شهروندان و پناهجویان سوری از کشورهای مختلف دنیا به ویژه کشورهای همسایه آماده است زیرا بیشتر پناهجویان سوری در کشورهای همسایه به سر می برند.

در این میان آمریکا و برخی از کشورهای غربی با این تفکر مخالف بوده بر این اساس که از نظر آنان اوضاع سوریه برای بازگشت امن پناهجویان همچنان خطرناک است.

موضع آمریکا و غرب در قبال کنفرانس پناهجویان، دلایل انساندوستانه ندارد

به نظر نمی‌رسد که عامل انسانی دلیل اصلی مواضع این کشورها در قبال بحران پناهجویان سوری باشد زیرا چادرهای پناهجویان و موضوع پناهندگان به یک برگه فشار سیاسی بر دولت سوریه و بشار اسد رئیس جمهور این کشور تبدیل شد آن هم در شرایطی که در سال‌های نخست جنگ علیه سوریه همین موضوع یکی از مهم ترین برگه‌های سیاسی برای سلب مشروعیت از نظام سوریه بود.

آمریکا به دنبال بهره برداری سیاسی و انتخاباتی از موضوع پناهندگان سوری است

در این میان شاهد تمایل آمریکا و غرب در ادامه وضعیت کنونی پناهندگان سوری تا زمان حل کامل سیاسی بحران این کشور هستیم و علاوه بر این دولت آمریکا تلاش دارد پناهندگان سوری تا انتخابات ریاست جمهوری سوریه در سال 2021 بیرون از این کشور باشند تا بتواند از بیشترین تعداد از آراء آنان برای نامزد رقیب اسد بهره برداری کند.

موضع آمریکا در قبال کنفرانس پناهندگان در دمشق از زبان «ریچارد میلز» نماینده این کشور در سازمان ملل اعلام شد که در شورای امنیت بر زبان آورد که گفته بود : این کاملا نامناسب است که مسکو که حامی بشار اسد رئیس جمهور سوریه است، بر بازگشت پناهجویان سوری نظارت داشته باشد. میلز همچین هشدار داد که سوریه آماده بازگشت گسترده پناهجویان نیست و بازگشت آنان می‌تواند موجب بی‌ثباتی این کشور شود.

اهمیت کنفرانس بین المللی دمشق در شرایط حاضر

اهمیت کنفرانس مخصوص پناهجویان سوری در این است که این کنفرانس در دمشق برگزار خواهد شد نه پایتخت هیچ کشور دیگری و این تصمیم از سوی روسیه و سوریه به طور مشترک اتخاذ شد هر چند برخی از کشورهایی که به حضور در این کنفرانس دعوت شده‌اند ، تغییر محل برگزاری آن را خواستار شدند تا هم سطح نمایندگی در کنفرانس بالا رود و هم از فشارهای آمریکا جلوگیری شود.

با وجود به نظر می رسد که زمان بسیار مهمی برای برگزاری کنفرانس مرتبط با پناهجویان سوری انتخاب شده است زیرا کشورهای دعوت شده شاهد تحرکی در این خصوص خواهند بود آن هم در شرایطی که آمریکا از نظر ریاست جمهوری در مرحله انتقالی قرار دارد و انتخابات ریاست جمهوری اخیر این کشور نیز با مشکلاتی همراه شد.

دیدار معنا دار پوتین و بشار اسد در آستانه کنفرانس دمشق

اما دیدار روز گذشته بین ولادیمیر پوتین و بشار اسد روسای جمهور روسیه و سوریه که از طریق ویدئو کنفرانس صورت گرفت، بر اهمیت کنفرانس پناهجویان سوری افزود زیرا پوتین بر بازگشت داوطلبانه و امن پناهجویان تاکید کرد و بشار اسد نیز به پایبندی دمشق به فراهم کردن شرایط مناسب برای بازگشت آنان متعهد شد.

بشار اسد تاکید کرد موضوع بازگشت پناهجویان از جمله اولویت‌های دولت سوریه به شمار می آید به ویژه پس از اینکه بخش گسترده‌ای از خاک سوریه آزاد شده و با وجود ادامه تروریسم، دایره نبردها محدود شده است .

بشار اسد بزرگترین مانع بازگشت پناهجویان را "تحریم غرب علیه ملت و دولت سوریه " عنوان کرد.

پیشینه تلا‌ش‌ها برای برگزاری کنفرانس پناهجویان سوریه

وزارت دفاع روسیه برای اولین بار در پنجم سپتامبر 2018 برگزاری کنفرانس پناهجویان سوری تحت نظارت روسیه را خواستار شد و آن را رخداد تاریخی برشمرد و بر لزوم مشارکت کشورهای مرتبط با بحران سوریه و نیز حضور سازمان ملل تاکید کرد اما شرایط آن زمان مانع از تشکیل کنفرانس مزبور شد.

مسکو همچنین در 21 ژولای 208 در کنفرانس سران در هلسنکیی که بین دونالد ترامپ و پوتین روسای جمهور آمریکا و روسیه برگزار شد، در خصوص ساماندهی بازگشت پناهندگان سوری و تشکیل مجموعه‌های مشترک برای تامین مالی بازسازی زیرساخت های سوریه پیشنهاداتی به آمریکا داد.

این پیشنهادها شامل تنظیم طرح مشترک برای بازگشت پناهجویان سوری به محل زندگی خود پیش از درگیری در کشورشان به ویژه بازگشت پناهجویان از لبنان و اردن بود و علاوه بر این شامل تشکیل گروههای کاری مشترک روسی- آمریکایی- اردنی تحت نظارت امان و تشکیل گروه مشابه آن در لبنان بود.

در پی آن گروه کوچکی از هفت کشور شامل آلمان، عربستان سعودی، مصر، آمریکا، فرانسه، اردن و انگلیس با یکدیگر دیدار و بیانیه ای را صادر کردند که در آن تاکید شده بود پیش از حل سیاسی بحران سوریه بر اساس قطعنامه 2254 شورای امنیت، هیچ راه حلی برای قضیه پناهجویان سوری وجود ندارد.

سفر هیئت بلندپایه روس به لبنان و سوریه

در پی این تحولات، یک هیئت روسی بلندپایه به ریاست الکساندر لاونتییف فرستاده ویژه پوتین 27 اکتبر گذشته عازم اردن شده بود و یک روز پس از آن هیئت روس عازم بیروت شد و با میشل عون رئیس جمهور لبنان دیدار کرده و سپس راهی دمشق شد و با بشار اسد دیدار و گفتگو کرد .

این هیئت بلندپایه روس به ترکیه سفر نکرد و از آن برای حضور در کنفرانس پناهجویان نیز دعوت بعمل نیاورد از همین رو ترکیه در این کنفرانس حضور نخواهد داشت و ترکیه نیز از عدم هماهنگی روسیه با آنکارا در خصوص این کنفرانس ابراز ناامیدی کرد.

موفقیت این کنفرانس به طور اساسی مبتنی بر حضور کشورهای دست اندرکار پرونده سوریه و نیز نتایج حاصل از آن خواهد بود.

تعداد پناهجویان سوری در خارج از این کشور حدود 6میلیون نفر اعلام شده است که بیشتر آنان در کشورهای همسایه شامل ترکیه، لبنان و اردن بسر می برند.

مخالفت سوریه با حضور ترکیه در کنفرانس بین المللی پناهجویان سوریه

«ایمن سوسان» معاون وزیر خارجه سوریه تاکید کرد کشورش از همه کشورهای جهان برای مشارکت در کنفرانس بین المللی بازگشت پناهجویان که 11 و 12 ماه جاری در دمشق برگزار خواهد شد، دعوت کرده است.

سوسان در گفتگو با تلویزیون سوریه گفت: ما از همه کشورها به جز ترکیه برای حضور در کنفرانس بین المللی بازگشت پناهجویان سوریه دعوت کرده‌ایم زیرا هیچ انتظار مثبتی از نظام رجب طیب اردوغان نمی رود.

به گفته وی، روسیه، ایران، لبنان، امارات متحده عربی، عمان و پاکستان در این کنفرانس حضور خواهند داشت و از میزان مشارکت راضی هستیم زیرا این کشورها در صحنه بین المللی بسیار مهم هستند.

سوسان همچنین فاش کرد که برخی کشورها به صراحت از فشارهایی که برای خودداری از حضور در کنفرانس پناهجویان سوری با آن روبه رو هستند، خبر دادند.

وی افزود: دولت سوریه تمام تلاش خود را برای بازگرداندن پناهجویان بعمل خواهد آورد و باید تحریم‌های یکجانبه برطرف شود تا زمینه برای بازگشت پناهجویان و بازسازی کشور مهیا شود.

تا چند ساعت پیش از کنفرانس، هنوز خبری در مورد کشورهای شرکت کننده در آن اعلام نشده است به جز اینکه دولت لبنان اعلام کرد، رمزی مشرقیه وزیر امور اجتماعی به نمایندگی از کشورش در کنفرانس دمشق حضور خواهد یافت.

بنابر آمار غیررسمی، بیش از نیمی از ساکنان سوریه به دلیل جنگ خانه‌های خود را ترک کرده‌اند و نیمی از آنان نیز از شهرها و روستاهایشان کوچ کرده‌اند و بقیه نیز به خارج از کشور مهاجرت کرده‌اند.

ترکیه، لبنان، اردن و کشورهای اروپایی میزبان بیشترین تعداد پناهجویان سوری هستند.

بشار اسد رئیس جمهور سوریه دیروز گفت: کنفرانس بین المللی بازگشت پناهجویان که در روزهای آینده در دمشق برگزار خواهد شد، تنها آغازی برای حل این موضوع انسانی است و اکثر پناهجویان مایل به بازگشت به کشور هستند و در سوریه امید فراوانی است که این کنفرانس نتایج عملی داشته باشد و شاهد بازگشت تعداد زیادی از پناهجویان در چند ماه آینده باشیم.