غذاهای خاص نذر محرم در کشورهای مسلمان

به گزارش «شیعه نیوز»، محرم و عاشورا در فرهنگ مذهبی شیعیان همواره جایگاه خاص و برجسته‌ای دارد و زمینه ساز مجموعه‌ای از سنت‌ها و مراسم‌هایی است که در طول تاریخ به عنوان میراثی معنوی نسل به نسل و سینه به سینه به دیگران منتقل می‌شود. نذورات ماه محرم نیز گوشه‌‌ای از آداب و رسومی است که مسلمانان ایران و جهان برگزار می‌کنند.

نذر به معنی عهد، پیمان وآنچه شخص بر خود واجب کند که انجام دهد یا در راه خدا بدهد به شرط چیزی یا بدون شرط. شرط آن است که نذرکننده، نذر کند طاعتی را انجام دهد که برای او مقدور باشد. همچنین نذر کننده باید بالغ و عاقل باشد و از روی اختیار و قصد نذر کند.

مالزی

شیربرنج مغزدار با دانه انار: مالزی، یکی از کشورهای اسلامی است که نذر کردن و نذری دادن در ایام محرم به خصوص در روزهای تاسوعا و عاشورا، رواج زیادی دارد.متاسفانه، اسراف در مصرف انواع مواد غذایی که معمولا هم بر پایه برنج تهیه می شوند، در این کشور و در ماه محرم، به وفور به چشم می خورد. یکی از مهم ترین نذری های ماه محرم در مالزی، شیربرنج مغزدار است.

مردم این کشور در روز عاشورا، شیربرنج را با برنج، شیر و شکر تهیه می کنند و آن را با حجم بالایی از بادام، گردو، مویز، فندق، بادام زمینی و مقداری دانه انار، پودر نارگیل، دارچین و پودر پسته تزئین می کنند و به مصرف می رسانند. این غذای بسیار پرکالری و مغذی، معمولا در ظهر عاشورا توزیع می شود. غذایی شبیه سمنوی خودمان البته تزیین شده با فندق و حلوای آرد برنج نیز از دیگر نذری های رایج در مالزی هستند.

افغانستان
دیگچه افغانستان، معروف ترین غذای نذری در ماه محرم: پخت غذای نذری و توزیع بین عزاداران در ماه محرم به نیت خوشنودی روح ملکوتی حضرت امام حسین(ع) و یاران باوفایش نه تنها در بین شیعیان که در میان اهل سنت که به خاندان پیامبرشان احترام می گذارند رایج است. در افغانستان نیز عزاداران و صاحبان مجالس عزا غذاهای نذری مختلفی در ماه محرم پخت کرده در بین مردم توزیع می کنند. معروف ترین غذای نذری افغانستان دیگچه نام دارد که شبیه شیربرنج رایج در ایران است با این تفاوت که غلظ بیشتری دارد. 

افغان ها هر چهارشنبه ماه صفر این غذا را پخته در میان عزاداران پخش می کنند. این غذای نذری با نیات محتلفی همچون افزایش رزق و روزی، صاحب فرزند شدن و سلامت جسمی خود و خانواده شان انجام می دهند. اعتقاد بر این است که فاطمه زهرا(س) دختر گرامی پیامبر اسلام حضرت محمد مصطفی(ص) این غذا را زیاد می پخته است. دیگچه برای این که طعم و عطر بهتری داشته باشد معمولا در دیگ های بزرگ مسی پخته می شود. مواد اولیه این غذای نذری «برنج، روغن، شیر، آب و نمک» است و اغلب به آن گلاب، عرق هل و خلال بادام یا خلال پسته اضافه می کنند.

ترکیه

حلوای سوجی: حلوای سوجی، جزو دسرهای ترکیه ای است که در روزهای عاشورا یا اربعین به عنوان نذری بین مسلمان های این کشور پخش می شود. این حلوا که به نرمی حلوای ایرانی نیست و کمی حالت نبات کوبیده و نرم شده دارد، به رنگ عسل و بسیار شیرین است. ترک ها برای تهیه آن از آب، شکر، زعفران، کره، آرد سمولینا، بادام و هل کمک می گیرند. این حلوا با چای اولانگ، سیاه، شیر یا قهوه سرو می شود.

کویت

سوهان حلوا: یکی از مهم ترین دارایی های کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، انواع خرماست. از این رو، شیعیان در مراسم مذهبی خود مانند ایام عزاداری محرم، نوعی حلوا بر پایه خرما تهیه می کنند که به نام سوهان حلوایی شهرت دارد. این سوهان حلوایی، نه به سفتی سوهان و نه به نرمی حلواست و از کنجد، خرما، کره و شکر تهیه می شود. عرب ها این سوهان حلوایی را بعد از عزاداری و به عنوان عصرانه با نان میل می کنند.

مصر

نان شیرین مغزدار: یکی از جذاب ترین و پرطرفدارترین غذاهای نذری در ماه محرم و به خصوص در روز عاشورا در کشور مصر، نان شیرین مغزدار است که نان آن با ترکیبی از مخمر گندم، شیر، آرد ذرت، شکر و کره درست می شود. داخل این نان هم پس از تهیه با ترکیبی از انواع مغزها، کشمش و دارچین پر می شود. معمولا این نان با نوشیدنی محبوب مصری ها، یعنی چای، سرو می شود.

جمهوری آذربایجان

آش عاشور: پودینگ حضرت نوح (ع) یا همان آش عاشور هم جزو نذری های رایج میان مسلمان های چند کشور مانند ترکیه، جمهوری آذربایجان و ارمنستان است.

این آش یا پودینگ با ترکیبی از گندم، نخود، شکر، کشمش، برگه زردآلو، دانه کاج، سیب، انجیر خشک، خرمای خشک، فندق، دانه انار، دارچین و لوبیا سبز تهیه می شود و کمی غلیظ و مانند آش دندانی خودمان به عنوان نذری در ماه محرم تهیه و سرو می شود.

عراق

قیمه نجفی: قیمه نجفی از معروف ترین نذری های شیعیان عراق است که البته ربط و شباهت چندانی به قیمه سیب زمینی ما ایرانی‌ها ندارد.

عراقی‌ها برای تهیه قیمه نجفی، گوشت گوسفند را با نخود، پیاز، رب گوجه فرنگی، هل، دارچین، نمک، زردچوبه، گرد لیمو و زعفران می پزند و سپس همه مواد را با یکدیگر می‌کوبند. این غذا با نان و دوغ محلی سرو می شود.

لبنان

خورش مرغ: لبنانی ها جزو مردمان مدیترانه ای هستند که شیوه نذری دادنشان هم مانند شیوه خوراکی شان، کاملا مدیترانه ای و همراه با زیتون و سبزیجات است.

اصلی ترین نذری لبنانی ها، خورش مرغی است که با مرغ، زیتون، پیاز، فلفل دلمه ای رنگی، روغن زیتون، جعفری، فلفل، زیره، سیر و زردچوبه تهیه می‌شود. برنج این خورش باید نرم باشد و برخلاف برنج و مرغ های ایرانی، بدون زرشک سرو می شود.

اندونزی

برنج سرخ شده: برنج سرخ شده، یکی از غذاهای پرطرفدار در اندونزی است که در ماه محرم هم به عنوان غذای نذری بین مردم پخش می شود.

این غذا از ترکیب برنج آبکش، تخم مرغ و نمک که آنها را سرخ می‌کنند، تهیه شده و مقداری گوشت، مرغ یا یک نوع گوشت دریایی هم با آن سرو می‌شود. این غذا معمولا با دست خورده می‌شود کنار آن هم انواع سبزی‌های تازه یا بخارپز مصرف می شوند.

پاکستان

حلوای هویج: حلوای هویج که حلوایی کاملا نارنجی و تقریبا پرکالری است، در کشور پاکستان و از ترکیب هویج، کره، خامه، شیر و شکر، تهیه می شود. برعکس حلواهای ایرانی، از آرد گندم برای تهیه حلوای هویج پاکستان استفاده نمی شود. این حلوا در روزهای عزاداری با شیر گرم بین عزاداران توزیع می‌شود.

منبع: الکوثر