چرا حبیب بن مظاهر جدای از شهدای دیگر در بالای سر دفن شد؟

شیعه نیوز:
پرسش
چرا حبیب بن مظاهر جدای از شهدای دیگر در بالای سر دفن شد و به دستور چه شخصی در آن‌جا دفن شد؟
پاسخ اجمالی
آنچه در گزارش‌های موجود در کتب کهن مانند -ارشاد شیخ مفید (م 413ق)- وجود دارد، غیر از امام حسین( علیه السلام )، حضرت ابوالفضل( علیه السلام ) و حضرت علی اکبر( علیه السلام )، جایگاه دقیق دفن شهیدان کربلا گزارش نشده است. البته گزارش است که شهدا در پیرامون حضرتشان چه بالا سر و چه پایین سر دفن شده‌اند؛ شیخ مفید می‌گوید: «یاران حسین( علیه السلام ) که در رکاب او شهید شده اطراف آن‌حضرت مدفون گردیده‌اند و ما مرقد معیّنى براى آنان سراغ نداریم. آرى آنچه که مسلّم و به حقیقت نزدیک است همان است که حائر مبارک حسینى بر آنها احاطه دارد و نامبردگان خارج از حائر مدفون نیستند. خداى متعال از همه آنها خشنود باشد و همه را خشنود گرداند و بهشت جاویدان را مسکن آنان قرار دهد».[1]
درباره چرایی جدا بودن قبر حبیب بن مظاهر از سایر شهدا، تحلیل‌ها و گزارش‌هایی بیان شده است؛ مانند این‌که گفته‌اند: از آن‌جایی که وی از سران بنی اسد و مورد احترام آنان بوده است، بدین سبب، قبر او را از سایر شهدا جدا قرار دادند.[2] ولی مستند قابل اعتباری برای این تحلیل نیافتیم و شاید این توجیه، تنها به عنوان یک احتمال مطرح شده باشد. در برخی نوشتارهای متأخر نیز ادعا شده که شیخ حافظ ابو نعیم احمد بن عبدالله اصفهانى(م 430ق)، در کتاب «حلیة الاولیاء» چنین چیزی را گفته است؛[3] ولی با جست‌وجویی که در کتاب «حلیة الاولیاء» داشتیم به مطلبی که ناظر به تعیین دقیق مکان قبر حبیب باشد برخورد نداشتیم.
با این وجود، اگر در آینده به گزارش قابل استنادی در این مورد برخورد کردیم، آن را در همین پاسخ خواهیم گنجاند.

[1]. مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج ‏2، ص 126، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق؛ نیز نک: طبرسی، فضل بن حسن، تاج الموالید، ص 87، بیروت، دار القاری، چاپ اول، 1422ق.
[2]. سماوی، محمد بن طاهر، إبصار العین، ص 219، قم، دانشگاه شهید محلاتى‏، چاپ اوّل‏، 1419ق؛ قاضى طباطبائى، سید محمد علی، تحقیق درباره اول اربعین حضرت سید الشهدا( علیه السلام )، ص 89، تهران، وزارت ارشاد، 1383ش.
[3]. حسینی حائری شیرازی، سید عبد المجید، ذخیرة الدارین فیما یتعلق بمصائب الحسین( علیه السلام ) و اصحابه‏، ص 356، قم، زمزم هدایت‏، بی‌تا.

T