لزوم تقویت هیأت‌های خانگی و خانوادگی

به گزارش «شیعه نیوز»، دومین روز از یازدهمین همایش هیأت‌های محوری و برگزیده کشور روز جمعه ۱۸ مردادماه در مجتمع یاوران مهدی(عج) قم برگزار شد.

براساس این گزارش، حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان استاد حوزه و دانشگاه در این مراسم اظهار کرد: وقتی در قرآن کریم احترام به والدین بعد از عبادت خداوند مطرح می‌شود و تأکیدات بسیاری در خصوص رابطه زوجین مطرح شده است، نشان‌دهنده اهمیت موضوع خانواده است.

وی افزود: موضوع خانواده به صورت خاص در منابع دینی پرداخته نشده است و علت آن این است که از صدر اسلام تا قرن‌ها قوام جامعه به خانواده بود و نظام خانواده بسیار مورد توجه بود و به همین دلیل به صورت خاص به موضوع خانواده پرداخته نشده است.

این مدرس حوزه علمیه بیان کرد: اگر بخواهیم به صورت منطقی و با تدبر برخورد کنیم و تنها به دنبال سوره و آیه خاص در قرآن نباشیم، موضوع خانواده در دین بسیار با اهمیت است، همچنین نقش خانواده درست و سالم در محبت به اهل بیت بسیار اثرگذار است.

وی ادامه داد: اخیراً دشمنان متوجه شده‌اند که اگر بخواهند محبت و ایمان موجود در جامعه را از بین ببرند، باید خانواده را مورد هدف قرار دهند و برای اقدامات خود، ابزار کافی را نیز در اختیار دارد، بر همین اساس در شرایط کنونی موضوع خانواده و حفظ و استحکام آن، بیشتر اهمیت پیدا می‌کند.

پناهیان تصریح کرد: سن بالای ازدواج، کاهش فرزندآوری، افزایش آمار طلاق و معضلات خانواده نشان دهنده این است که به طور درست اهمیت خانواده به جامعه منتقل نشده است.

استاد برجسته حوزه علمیه اظهار کرد: یکی از دلایل عدم رغبت پسران به ازدواج، تاثیرات خانوادگی است و عدم رابطه مناسب پدر و مادر در خانواده و سلطه‌گری مادر در خانواده از دلایل عدم رغبت پسران جوان به ازدواج است، همچنین سلطه‌گری پدر در خانواده و سخت‌گیری‌های بی‌جا پدر در خانواده باعث عدم رغبت جوانان دختر به ازدواج است و این باعث بالارفتن سن ازدواج می‌شود که آسیب‌های بسیاری دارد.

وی اضافه کرد: همچنین فرهنگ‌سازی مناسبی در جامعه نسبت به ازدواج جوانان در سن پایین وجود ندارد و اگر دختری در سن ۱۶سالگی ازدواج کند، از مدرسه روزانه اخراج می‌شود و مجبور است که در مدرسه شبانه درس بخواند و این قوانین باید اصلاح شود.

پناهیان خاطرنشان کرد: بسیاری از مسائل و معضلات اجتماعی به خصوص در موضوع خانواده، تنها راهکار حضور هیأت برای حل مشکلات است و با برنامه‌ریزی و اقدامات مناسب می‌توانند بسیاری از مشکلات را رفع کنند.

استاد برجسته حوزه علمیه با بیان اینکه برخی از قوانین و ساختارها در جهت استحکام خانواده نیست و نیاز است که اصلاح شود تاکید کرد: تقویت نهاد خانواده ارتباط مستقیمی با هیأت حسینی دارد و در زندگانی اهل بیت(ع) نیز روابط خانوادگی بسیار مورد توجه است و باید در جلسات مذهبی، روابط خانوادگی اهل بیت مورد توجه قرار بگیرد و به عنوان الگو جامعه معرفی شود.

وی گفت: اگر بتوانیم محبت و روابطی که در بین امامان(ع) و اهل بیت(ع) وجود داشت را به جامعه منتقل و تبیین کنیم، یک الگوی بسیار مناسب برای جوانان و خانواده‌ها معرفی می‌شود و در استحکام روابط خانواده بسیار اثرگذار است.

مدرس حوزه و دانشگاه عنوان کرد: باید هیأت خانگی و خانوادگی تقویت شود، زیرا تاثیرگذاری بسیار زیادی دارد و این هیأت پایه هیأت بزرگ و عمومی هستند، همچنین برگزاری هیأت در خانه باعث نورانی شدن خانه و اثرگذاری مثبت در خانواده و کودکان می‌شود.

وی افزود: در جهت تقویت روابط خانوادگی، هر هیأت بزرگی باید از چندین هیأت کوچک خانوادگی و خانگی تشکیل شده باشد، همچنین باید هیأت در ازدواج جوانان نقش تسهیل گر داشته باشند و باعث رفع موانع ازدواج جوانان شوند.

پناهیان بیان کرد: محبت به اهل بیت(ع) و هیأتی بودن مهم ترین وجه اشتراک زوجین جوان می‌تواند باشد و باید هیأت مشوق‌هایی را برای ازدواج جوانان فراهم کنند؛ همچنین هیأت حسینی برای افزایش فرزندآوری زوجین جوانان تشویق‌هایی در نظر بگیرند تا فرهنگسازی مناسب در این خصوص انجام گیرد.

لزوم اصلاح نگاه جامعه به مسئله زن و خانواده

حجت‌الاسلام رضا رؤیت، رئیس بنیاد ملی خانواده نیز در این همایش عنوان کرد: هیأت باید به صورت علمی و آگاهانه وارد مسائل خانواده شوند و اگر این اتفاق رخ ندهد، باعث ایجاد مشکلات خواهد شد.

وی افزود: ایجاد هیأت زنانه یکی از مسائل اساسی است که باید به آن توجه کرد، اگر هیأتی بخواهد در مسائل خانواده ورود کند، باید زنان را مورد توجه قرار دهد و لازم است جلساتی با حضور اساتید متخصص مختص بانوان و مسائل خانواده و زنان برگزار شود تا آگاهی بخشی صورت گیرد.

رئیس بنیاد ملی خانواده بیان کرد: باید نگاه جامعه نسبت زن و خانواده تصحیح شود و بسیاری از مشکلات موجود در اثر نگاه غلط به زن و خانواده در جامعه است؛ هیآت می‌توانند با استفاده از ظرفیت‌هایی همچون شعرهای مناسب، سخنرانی‌های هدفمند و فضاسازی‌ها، در تغییر نگرش به خانواده اثرگذار باشد.

وی ادامه داد: موضوع واسطه‌گری در ازدواج بسیار بااهمیت است و می‌تواند در رفع موانع ازدواج اثرگذار باشد، البته این کار باید با دقت بسیار زیاد و به صورت علمی انجام شود تا باعث ایجاد مشکلات دیگر نشود.

رؤیت تصریح کرد: در زمینه واسطه‌گری نیاز است که هیأت ورود داشته باشند و در این خصوص باید نمونه‌هایی از هیأت موفق در این حوزه به عنوان الگو معرفی شوند.

نظام سرمایه‌داری به دنبال کشیدن مرد و زن به خیابان‌هاست/ عدالت در سایه عبودیت محقق می‌شود

حجت‌الاسلام حسین سوزنچی، استاد حوزه و دانشگاه نیز در این مراسم با اشاره به جدال تمدنی غرب با اسلام به ویژه در حوزه خانواده اظهار کرد: نظام سرمایه‌داری به دنبال این است که لذت مهم‌ترین آرمان همه افراد باشند که اگر خوشی محور زندگی باشد خانواده نابود می‌شود خانواده بر اساس مسئولیت پذیری تعریف شده و نقطه مقابل آن لذت است.

وی با بیان اینکه هدف اسلام این است که مرد را از خیابان به خانه بکشاند، اضافه کرد: خانواده باید برای مردها موضوعیت داشته باشد تا بنیان خانواده حفظ شود، مرد موظف است شاغل باشد و تامین درآمد کند و اگر متوجه شود که این کار کردن فقط برای خانواده است به این عنصرهای خانواده از جمله فرزند توجه بیشتری می‌کند و به دنبال تربیت او خواهد بود.

این کارشناس آسیب‌های اجتماعی خاطرنشان کرد: نظام سرمایه‌داری به دنبال این است که به بهانه شغل مرد و زن را به خیابان بکشاند و در این صورت است که آرامش و تربیت در خانواده محقق نمی‌شود‌ و بنیان خانواده از بین می‌رود، هر چند شغل مقدس است اما این شغل بر اساس تعالیم اسلام به دنبال هویت بخشیدن به انسان و رشد اوست.

وی یادآور شد: در دوره مدرن به دلایل مختلف از جمله انقلاب صنعتی دیگر کسی قرار نیست با شغل و کار رشد کند چرا که در قبل از آن دوره افراد با صنایع دستی، دستاوردهای خود را به نمایش می‌گذاشتند اما در دوره مدرن با تقسیم میان کارها، دیگر دستاورد مشخصی برای یک نفر وجود ندارد و افراد برای رسیدن به درآمد به دنبال شغل هستند.

سوزنچی ادامه داد: در دوره سنتی یک زن با هنر خود به کسب درآمد می‌پرداخت و خود را نشان می‌داد اما امروزه زنان سرپرست خانوار در شمار آمار بیکاری شمرده می‌شود.

استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه اکنون در غرب موج علیه فمینیسم شکل گرفته است، مطرح کرد: در موج سوم فمینیسم که موج خانواده‌گراست برخی از اندیشمندان غربی هم متوجه شدند که با طرح برخی از مباحث برای برابر نشان دادن زن و مرد در حقیقت به حقوق زن ظلم کرده‌اند.

سوزنچی با تاکید بر اینکه ثمره حضور جدی زن در خیابان این است که زن به یک کارگر و کالا تبدیل می‌شود، عنوان کرد: در نظام سرمایه‌داری زنان با فروختن خود به یک سرمایه‌دار جنسی تبدیل می‌شود که در این صورت فضای شهوت در جامعه گسترش می‌یابد و ارزش‌ها و آرمان‌ها از بین می‌رود و سرمایه‌داران اصلی به هدف خود که لذت‌گرایی و به قدرت رسیدن است می‌رسند.

وی از آرامش و تربیت به‌عنوان مهم‌ترین اهداف خانواده در نظام اسلام نام برد و افزود: در نظام سرمایه‌داری آرامش به لذت تبدیل می‌شود و افراد در این نظام به دنبال لذت هستند اما چون به آن نمی‌رسند افسرده می‌شوند، تربیت نیز به حکومت سپرده می‌شود درحالی‌که حکومت فقط بخشی از آموزش فرزند را بر عهده دارد.

این کارشناس دینی خانواده را یکی از مهم‌ترین ارکان رشد در اسلام دانست و گفت: هدف نهایی ما عبودیت است نه عدالت، این عدالت نیز یکی از آرمان‌های اسلام است اما عدالت غیر توحیدی شدنی نیست چراکه عدالت باید در سایه عبودیت محقق شود.

وی از ولایت به‌عنوان آرمان نهایی جامعه مهدوی نام برد و ادامه داد: اگر ولایت مستقر شود عدالت کف مطالبات است نه سقف آن، اینقدر به ما ظلم شده است که زمانی که عدالت مطرح می‌شود از دیگر عناصر غافل می‌شویم.

دانشیار دانشگاه باقرالعلوم(ع) با تاکید بر اینکه ولایت در خانواده به اوج می‌رسد، تصریح کرد: اگر در خانواده شاهد تحقق آرمان‌ها باشیم به دنبال آن جامعه نیز به سمت آرمان‌ها حرکت می‌کند.

باید در عمل زیرساخت حضور «خانواده» در هیأت فراهم شود

رحیم آبفروش، جانشین دبیر جامعه ایمانی مشعر نیز در این مراسم با بیان اینکه در ابتدا نگاه مدیران هیأت به امر خانواده باید تصحیح شود، اظهار کرد: اگر نگاه مدیران نسبت به موضوع خانواده درست نشود هیچ کار عملیاتی، رقم زده نمی‌شود.

وی با طرح این سؤال که هیأت‌های مذهبی آیا مخاطب خود را فرد می‌دانند یا خانواده، اضافه کرد: خانواده سلول بنیادین جامعه است و باید مخاطب اصلی هیأت باشد.

جانشین دبیر جامعه ایمانی مشعر گفت: باید هیأت خود را برای استقبال از مخاطب خانواده با ترکیب جمعیتی خاص خودش، آماده‌سازی کنیم، هرچند امروز مساجد هم آماده چنین حرکتی نیستند، امروزه در هیأت‌ها بخش برادران را به خوبی تزیین می‌کنیم اما در بخش زنان کمتر این به این ظرافت‌ها توجه می‌شود.

وی با بیان اینکه برخی هیآت آمادگی پذیرش بانوان را ندارد، مطرح کرد: برای این‌که به سمت خانواده حرکت کنیم در مرحله نخست باید بستر حضور و فعالیت بانوان را فراهم کنیم.

آبفروش با اشاره به این‌که باید کودکان هم در مساجد و هیأت‌ها جایگاه ویژه‌ای داشته‌باشند، تصریح کرد: مهدکودک‌های هیأت‌های مذهبی و اتاق‌های مادر و کودک باید راه‌اندازی شود تا توجه هیأت به خانواده قابل احساس باشد.

وی از لزوم ورود هیأت در حوزه خدمات اجتماعی یاد کرد و گفت: امروزه رقابت هیأت‌ها باید بر سر خدمت صادقانه و مخلصانه باشد، برپایی صندوق‌های قرض‌الحسنه و برگزاری اردوهای جهادی از جمله این خدمت‌هاست اما توقف در این خدمات اجتماعی منطقی نیست و ما باید گام‌های فراتری را برداریم.

وی با بیان اینکه هیأت‌های مذهبی باید حنجره دادخواه مردم باشند، عنوان کرد: مسجد و هیأت باید پایگاه مطالبه‌گری مردم باشند و در صف نخست قبل از ورود دروغین دشمن، برای احقاق حقوق مردم تلاش کنند چراکه این مجموعه‌ها برای انقلاب و نظام کاربرد دارند و منصفانه کار را دنبال می‌کنند.

جانشین دبیر جامعه ایمانی مشعر با تأکید بر این‌که در حوزه هیأت نقطه شروع هر حرکتی خانواده است، اظهار کرد: فراهم‌سازی زیرساخت‌های حضور اعضای خانواده و مناسب‌سازی گفتمان هیأت از جمله منبر و مداحی متناسب با مخاطب خانواده از جمله اولویت‌هایی است که باید در دستور کار قرار گیرد.

وی با بیان اینکه توجه به مخاطب خانواده مسأله مخاطب هیأت را هم رفع می‌کند، گفت: مخاطب هیأت یک مخاطب کامل است به همین علت چرخه مخاطب و روند ارائه محتوا به آن باید کامل باشد، هیأت محوری باید به نیازهای مقاطع مختلف سنی افراد توجه کند به‌عنوان مثال بتواند سرفصل‌های مختلف ازدواج را نیز برای مخاطب آموزش دهد.

آبفروش علت مواجه شدن با بحران مخاطب در هیأت‌های مذهبی را بی‌توجهی به چرخه مخاطب کامل هیأت و نیازهای این چرخه دانست و اضافه کرد: ما باید در عرصه‌های مشاوره تربیتی، خانواده، اشتغال، بهداشت و درمان و غیره ورود کنیم چراکه این موارد از کارکردهای هیأت بوده اما متاسفانه برخی هیأت را صوفی‌گرایانه دنبال و آن را از هویت اصلی دور کرده‌اند.

وی با تأکید بر این‌که هیأت‌های مذهبی باید در حوزه فضای مجازی ورود گسترده‌تری داشته باشند، گفت: شبکه بزرگی که در هیأت‌های مذهبی وجود دارد در هیچ مجموعه دیگری پیدا نمی‌شود اما این ظرفیت باید سامان‌دهی شود تا بتوان از آن به شیوه مطلوب استفاده کرد.

فرهنگ‌سازی باید به‌عنوان اولویت هیأت‌های مذهبی دنبال شود

خدایار بهرامی، مؤسس هیأت عاشقان ولایت نیز در این مراسم با بیان اینکه مسئولان کمتر به موضوع فرزندآوری توجه دارند، اظهار کرد: امروز جمعیت ایران اسلامی باید بالغ بر بیش از ۱۰۰ میلیون نفر باشد اما ۸۳ میلیون نفر است و این نشان از توطئه دشمن است که به عبارتی موجب کشته شدن بیش از ۲۰ میلیون ایرانی شده است.

وی با تاکید بر اینکه شیعه نقش مهمی در ماندگاری آموزه‌های اسلام دارد، اضافه کرد: دشمن از مکتب تشیع هراسان است و قرأت و قدرت مقابله شدن با این قدرت را ندارد به همین علت زمانی که صحبت از شیعه می‌شود بدن آن‌ها به لرزه می‌افتد.

این فعال فرهنگی بر لزوم افزایش فرزندآوری در میان خانواده‌های مذهبی تاکید کرد و گفت: اگر برای رضای خداوند متعال رویکرد افزایش جمعیت خانواده خود را دنبال کنیم خداوند متعال نیز به تامین نیازهای این خانواده کمک خواهد کرد.

وی از تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی در مورد مبارزه با دشمن در حوزه فرهنگی یاد کرد و ادامه داد: مسئولان فرهنگی کشور نسبت به بسیاری از تهدیدها بی‌توجه بوده و در خواب سنگین فرو رفته‌اند اما ما تصمیم گرفتیم بیدار عمل کرده و در این شبیه خون فرهنگی مقابل دشمن ایستادگی کنیم.

بهرامی با تاکید بر اینکه هیأت‌های مذهبی باید در حوزه رفع آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی ورود کنند، گفت: اگر فعالیت‌های فرهنگی دنبال نشود داشته‌های فعلی خود را نیز از دست خواهیم داد به همین علت موضوع فرهنگ‌سازی باید در مرحله نخست به‌عنوان اولویت دنبال شود.

مؤسس هیأت عاشقان ولایت با اشاره به اینکه افزایش امنیت اجتماعی فرهنگی منطقه موجب افزایش مخاطبان هیأت شد، خاطرنشان کرد: دشمن برای مزرعه خالی وجود نوجوان و جوان برنامه‌ریزی کرده است و به دنبال کشت است به همین علت ما کارهای ویژه‌ای را برای نوجوانان و جوانان دنبال کردیم که یکی از دستاوردهای این فعالیت‌ها، تربیت ۱۵۰ پاسدار برای سپاه است که امروز در نقاط مختلف ایران اسلامی در حال خدمت به مردم هستند.

برخی سریال‌های خانگی مروج مدل‌های غربی در جامعه هستند

حجت‌الاسلام خسروپناه، پژوهشگر و استاد حوزه نیز در این مراسم با اشاره به نقش رسانه‌های سنتی در تقویت بنیان خانواده اظهار کرد: امروزه رسانه‌های مدرن در جبهه مقابل رسانه‌های سنتی قرار گرفته و به دنبال تضعیف بنیان خانواده هستند.

وی از هیأت به‌عنوان یک رسانه سنتی تاثیرگذار برای حفظ بنیان خانواده نام برد و اضافه کرد: هر چند امروزه بشریت سبک زندگی خود را از رسانه‌های مدرن دریافت می‌کند اما هیأت با رسیدن به تغییراتی می‌تواند خود را با نظام خانواده هماهنگ کرده و در سبک زندگی جامعه تاثیرگذار باشد.

این پژوهشگر حوزوی با اشاره به رسانه‌های مدرن نظام اسلامی نیز گاهی به دنبال الگوبرداری از رسانه‌های غربی هستند، مطرح کرد: رسانه‌‌ها در جامعه الگوسازی می‌کنند و رفتارها و ادبیات افراد را شکل می‌دهند به همین علت مراقبت از آن‌ها اهمیت بسیاری دارد.

وی از ترویج مدل لباس‌های غربی در سریال‌های خانگی گلایه کرد و گفت: هر چند شاید برخی از پوشش‌ها در جامعه عادی نباشد اما زمانی که چندین میلیون نفر یک سریال خانگی را تماشا و الگوی غربی را دریافت کنند در نتیجه عادی‌سازی مدل‌های غربی رقم زده می‌شود.

خسروپناه ادامه داد: دشمن امروزه به میدان جنگ نرم آمده و با استفاده از بستر رسانه به دنبال حمله به بنیاد خانواده است اما اگر ما فرهنگ استفاده درست از رسانه را فراگیر کنیم نه تنها می‌توانیم مقابله هجمه او ایستادگی کنیم و آسیبی نبینیم بلکه می‌توانیم خواسته‌ها و فرهنگ ناب اسلامی را در این فضا ترویج دهیم.

این استاد حوزه ما باید ظرفیت‌‌های میدان جنگ نرم را شناسایی و به صورت تخصصی از قالب‌های مختلف رسانه‌ای استفاده کنیم، تصریح کرد: حضور تخصصی هیأت در حوزه‌های مختلف به ویژه فضای مجازی می‌تواند کارکردهای هیأت را افزایش دهد در این صورت است که هیأت می‌تواند در حوزه‌هایی از جمله خانواده نیز حرف برای گفتن داشته باشد.

خسروپناه با بیان اینکه هیأت‌های مذهبی در حوزه تربیت فرزند ظرفیت‌های بسیاری را در اختیار دارند، تصریح کرد: این مجموعه‌ها علاوه بر استفاده از ظرفیت منبر می‌توانند در حاشیه هیأت نیز به برپایی نمایشگاه و کارگاه‌های آموزشی اقدام کنند.

وی با بیان اینکه برخی با رمان‌نویسی به صورت آگاه یا ناآگاه درحال ضربه زدن به بنیان خانواده هستند، گفت: امروزه رمان بسیار از کتاب های تخصصی جلو افتاده و مخاطب بیشتری دارد و رمان‌نویسی می‌توان به عنوان یک شغل در میان هیأتی‌ها آموزش داده شود تا هم حرکتی اقتصادی باشد هم موجب تقویت بنیان خانواده شود.