«عبدالباری عطوان»: علت اصلی رخدادهای عراق اعتماد به آمریکاست

به گزارش«شیعه نیوز» ، پس از تصرف شهر «الرمادی» عراق توسط گروهک تروریستی داعش دولت آمریکا اعلام کرد که قصد دارد در راهبرد خود برای مبارزه با این گروهک تجدید نظر کند.

«عبدالباری عطوان» تحلیل‌گر برجسته مسائل خاورمیانه و سردبیر روزنامه «رأی الیوم» در یادداشت امروز خود در این روزنامه، این پرسش را مطرح کرد که آیا آمریکا واقعا در حال حاضر راهبردی دارد که بخواهد در آن بازبینی کند؟ همچنین به فرض اینکه راهبردی نیز وجود داشته باشد، یک راهبرد سست و منتهی به شکست دارد.

وی درباره ائتلاف نظامی که آمریکا و 60 کشور برای به اصطلاح مبارزه با داعش تشکیل داده‌اند، نوشت: آمریکا با افتخار اعلام می‌کند که برای جلوگیری از گسترش نفوذ داعش از تابستان گذشته 3700 حمله را ترتیب داده است. عناصر تروریستی داعش نیز این نظریه را از اساس نابود و ثابت کردند و نشان دادند که اظهارات خوشبینانه مسئولان آمریکا چیزی جز رؤیا نیست؛ چرا که این گروهک شهر «تدمر» در سوریه و «الرمادی» در عراق را تصرف کرد.  

به گفته عطوان، راهبرد آمریکا مبتنی بر افزایش حملات هوایی و تکیه بر آن به عنوان یک گزینه اصلی برای منع گسترش داعش است. واشنگتن مأموریت جنگ زمینی را بر عهده ارتش عراق گذاشته است. آمریکا ارتش عراق را تسلیح کرد، آموزش داد و بیش از 25 میلیارد از خزانه عراق دریافت کرد. این طرح منجر شد با کمک نیروهای بسیج مردمی شهر تکریت باز پس گرفته شود؛ نیروهایی که اکثرا شیعیانی مانند گروه‌های «عصائب اهل الحق»، «بدر» و «کتائب ابو العباس» بودند.  

این تحلیل‌گر مسائل خاورمیانه افزود: واشنگتن پس از گذشت 10 ماه چه کاری می‌تواند انجام دهد که از زمان آغاز حملات هوایی بیش‌تر باشد؟ آموزش بیشتر؟ تجهیز تسلیحاتی و حملات هوایی بیشتر؟ یا اعزام نیروی زمینی به سوریه و عراق؟

وی با اشاره به خطاهای راهبردی آمریکا این خطاها را این‌گونه برشمرد:

نخست؛ تزلزل در راهبرد آمریکا به تغییرات ناگهانی، بررسی نشده و ارتجالی در اولویت‌های این کشور در سوریه مرتبط است؛ زیرا در آغاز، سرنگونی دولت سوریه در رأس اولویت‌های واشنگتن بود. سپس آمریکا از این اولویت دست برداشت و خود و همپیمانانش را قانع کرد که باید نخستین اولویت، مبارزه با تروریسم و داعش باشد... هر چند که آمریکا در راستای فشارهای عربستان و ترکیه اکنون به گزینه نخست یعنی سرنگونی دولت سوریه بازگشته است.

دوم؛ راهبرد آمریکا در عراق مبتنی بر حمایت از دولت «حیدر العبادی» است، ولی همزمان قصد ندارد اهل تسنن را خشمگین کند. به عبارت دیگر نمی‌خواهد که ابزار نظامی در اختیار اکثریت شیعه باشد. از این روی واشنگتن از دولت عبادی خواسته است که عشایر سنی را تجهیز تسلیحاتی کند... ولی وی (العبادی) مانند [نوری] المالکی [نخست وزیر پیشین عراق] این درخواست آمریکا را نپذیرفت و همچنان بر استفاده از نیروهای بسیج مردمی اصرار دارد؛ زیرا وی به عشایر اطمینان ندارد و بر این باور است که عشایر پس از تجهیز تسلیحاتی علیه خودش قیام خواهند کرد یا شمار زیادی از آنها به داعش خواهند پیوست.

سوم؛ توافق هسته‌ای قریب‌الوقوع با ایران، کشورهای عربی (اهل تسنن) حاضر در ائتلاف آمریکا علیه داعش را دچار شک کرد و سبب شد که این کشورها به راهبرد آمریکا برای مبارزه با داعش بی اعتماد شوند. رسانه‌های رسمی و غیر رسمی این کشورها واشنگتن را متهم کردند که به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از پشت خنجر زده و بر ایران به عنوان یک هم‌پیمان راهبردی منطقه ای قوی تکیه کرده است.

سر دبیر روزنامه رأی الیوم ادامه داد، این تغییر در اولویت‌های آمریکا، دمدمی مزاج بودن در انتخاب هم‌پیمان و نبود تمرکز سیاسی و نظامی به سود گروهک تروریستی داعش بود که از آن استفاده کرد. همچنین بعید نیست که عقب‌نشینی نیروهای سوری و عدم دفاع از شهر تدمر پیامی به واشنگتن باشد که صراحتا می‌گوید سقوط این شهر باستانی توسط داعش پاسخ مستقیمی به تغییر اولویت‌های شما (آمریکا) است ... و خودتان مسئول این اقدام را بر عهده دارید... هر چند ارتش سوریه به خاطر طولانی بودن زمان جنگ نیز خسته شده و تجهیز تسلیحاتی ترکیه، عربستان و قطر از معارضان مسلح نیز به سقوط شهرهای اصلی مانند ادلب، جسر الشغور و پایگاه نظامی «المسطومه» در ادلب منجر شده است... این در حالی است که افزایش شمار حملات هوایی این وضعیت را تغییر نخواهد داد و بعید است که آموزش و تجهیز تسلیحاتی نیروهای عراق نتایج مثبتی داشته باشد.

وی درباره اشتباهات آمریکا نسبت به داعش گفت: آنچه آمریکا درک نمی‌کند این است که عناصر داعش از کسانی نیستند که فقط ریش بلندی دارند؛ بلکه آنها مخلوطی از کسانی هستند که کامیون‌هایی را هدایت می‌کنند که حامل میلیون‌ها تن مواد منفجره است و طبق ادبیاتشان این کار را برای شهادت انجام می‌دهند. همچنین ژنرال‌هایی حضور دارند که به نیروهای گارد ملی و ارتش عراق وابسته بودند و در بزرگترین دانشکده‌ها و آکادمی‌های نظامی در غرب و شرق آموزش دیده‌اند.

عطوان تأکید کرد، «پل بریمر» [نخستین حاکم آمریکایی عراق پس از سقوط صدام] برای مقابله با این کامیون‌های بمب‌گذاری شده می‌تواند از کدام نظریه برای [آموزش] نیروهای عراق استفاده کند؟ شاید نیروهای نظامی آمریکا و عراق بتوانند پس از بیرون راندن عناصر داعش الرمادی را پس گیرند ولی آیا این مسئله به معنای سقوط دوباره این شهر نیست؟

تصرف الرمادی توسط داعش، جنگ برای بازپس‌گیری الرمادی را به تأخیر انداخت. ارتش عراق نیز با فرار خود از این شهر، انبارها و تجهیزات نظامی آمریکایی جدیدی را در اختیار داعش قرار داد. همچنین بسیار دشوار است که تأثیر روانی این شکست به آسانی معالجه شود.

عراق امروز با بحرانی روبروست که از بحران سوریه کمتر نیست. علت اصلی رخدادهای گذشته و حال آمریکایی‌ها و اشغال و اعتماد به آنهاست. آنها با مسائل مذهبی و فرقه‌ای و نژادی بازی می‌کنند و در پایان قصد دارند منطقه را تکه تکه کنند و آن را وارد جنگ داخلی کنند.

انتهای پیام/ 768