پيامبر (صلی الله علیه وآله) كلمات جبرئيل‌ را به كدام صحابي آموخت؟

SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:

به گزارش «شیعه نیوز»،‌ جابر بن عبدالله بن عمرو بن حرام/حزام با كنيه ابوعبدالله، ابومحمد و ابوعبدالرحمن از تيره بني‌سلمه قبيله خزرج است. مادر جابر، انيسه/نسيبه دختر عنمة/عقبة بن عدي نيز به همان تيره نسب مي‌برد. جابر همراه پدرش در جمع ۷۰ نفري يثربيان (انصار) در موسم حج با پيامبر (صلی الله علیه وآله) در عقبه منا ديدار و بيعت كرد.

پدر او يكي از نقيبان خزرج و جابر جوان‏ترين فرد در ميان بيعت‏كنندگان عقبه دوم بود. با توجه به مدت عمر جابر، سن وي گويا در آن هنگام حدود ۱۶ سال بوده است.

براي جابر مناقب بسيار برشمرده‌اند و ترمذي و مبارك فوري بابي به مناقب او اختصاص داده‌اند. شماري از مفسران به نقل از خود جابر، از شفا يافتن وي به دست رسول خدا (صلی الله علیه وآله) گزارش داده‌اند. بر اين اساس، پيامبر (صلی الله علیه وآله) در بستر بيماري جابر در حال بيهوشي او، از وي عيادت كرد و با آبِ باقي مانده از وضوي خود كه بر او پاشيد، موجب بهبود وي شد. سپس جابر در باره اموالش پس از مرگ پرسيد و با نزول آيات ۱۱-۱۲ نساء/۴ سهم وارثان وي مشخص شد.

آورده‌اند كه جابر در سفري، هنگام شب شترش را به پيامبر فروخت و تا مدينه پشت سر ايشان بر مركبش سوار شد و ايشان چند بار براي جابر استغفار كرد. از اين شب به «ليلة البعير» تعبير شده است. به گزارش ابن‏سعد، استغفار پيامبر (صلی الله علیه وآله) براي جابر در غزوه ذات الرقاع (۴ق.) رخ داد و ايشان در آن جا از بدهكاري‌هاي پدرش پرسيد. نيز آورده‌اند كه رسول خدا (صلی الله علیه وآله) جابر را بر مركب سوار كرد و به او۷۰ حديث آموخت كه كسي نشنيده بود. نيز گفته‌اند كه رسول خدا (صلی الله علیه وآله) كلماتي از جبرئيل را به وي آموخت.

جابر را به رغم دانش بسيار و صفات برجسته، فردي متواضع شمرده‌اند؛ چنان ‏كه وقتي از درگذشت ابن ‏عباس (م. ۶۸ق.) آگاهي يافت، وي را داناترين و حليم‏ترين مردم خواند. از جابر سخناني حكمت‏آميز گزارش شده است. برخي از متمايلان به تصوف، جابر را از صفه‌نشينان انصار در مسجد نبوي دانسته‌اند. اما گويا وي مانند مهاجران در آن جا سكونت نداشته، بلكه تنها با ساكنان صفه در ارتباط بوده و گاه در صفه به استراحت مي‌پرداخته است.

جابر فردي دانشمند بود و در فراگيري حديث از پيامبر (صلی الله علیه وآله) و برخي صحابه برجسته، پس از رحلت ايشان اهتمام جدي داشت. آورده‌اند كه براي شنيدن حديث قصاص از عبدالله بن انس/انيس در دهه ۵۰ق. به مصر رفت. او را حافظ سنت نبوي و مكثر (ناقل بيش از ۱۰۰۰حديث) خوانده‏اند. وي از مفتيان مدينه به شمار مي‌رفت.

سهم جابر در گزارش رويدادهاي صدر اسلام و اخبار مربوط به غزوات و سراياي پيامبر (صلی الله علیه وآله)، درخور توجه است؛ از جمله: شيوه انجام مناسك رسول خدا (صلی الله علیه وآله) در حجة الوداع (۱۰ق.)، احرام از بيداء، وقوف ايشان در عرفات و سخنراني در آن جا، زمان ورود پيامبر (صلی الله علیه وآله) به مكه، يك حج رسول خدا (صلی الله علیه وآله) پيش از هجرت و ديگري پس از هجرت و نيز عمره ايشان، و سفارش به خواندن دو ركعت نماز پس از ورود به مدينه. شيوه پوشش رسول خدا (صلی الله علیه وآله) در عيدين (بُرد قرمز) و هنگام فتح مكه (عمامه مشكي) از ديگر گزارش‌هاي جابر در باره رسول خدا (صلی الله علیه وآله) است. جابر صحيفه‌اي در باره مناسك حج دارد كه در آن به وصف حجة الوداع پرداخته است.

در مدينه، راويان به جابر مراجعه مي‌كردند. آورده‌اند كه گرداگرد جابر را در مسجد نبوي احاطه كرده، از او روايت مي‏شنيدند. تابعين بسيار از جمله سعيد بن مسيب مكي، عطاء بصري، حسن بصري، شعبي كوفي و مجاهد از روايتگران حديث او بودند. مزي و ابن عساكر نام ناقلان روايات جابر را ثبت كرده‏اند. از روايات جابر، جواز متعه و انجام آن در دوران پيامبر (صلی الله علیه وآله) و ابوبكر است. شفا بودن حجامت و نيز فوايد فصد، از ديگر روايات او است.

منبع: پايگاه اطلاع رساني حج

انتهای پیام/ ح . ا