شیعیان آفریقا در گفت و گو بایکی از رهبرانشان

SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:

به گزارش شیعه نیوز» به نقل از شفقنا، حجت الاسلام والمسلمین سیدمرتضی مرتضی از شخصیت های برجسته شیعه در آفریقا است که بیش از دو دهه از عمر خود را در این منطقه برای معرفی فرهنگ اهل بیت (علیهم السلام) گذرانده است و منشاء تاثیر و تحولات ارزشمندی در این جهت بوده است.  این شخصیت شیعی در گفت وگوی اختصاصی با شفقنا، با اشاره به روند حضور و رشد شیعیان در آفریقا, تصریح کرد: اسلام زمانی به شرق آفریقا رسید که به مدینه منوره نرسیده بود. زیرا اولین هجرت مسلمانان به حبشه بود که قبل از هجرت به مدینه و با درخواست و امر پیامبر اکرم اسلام صورت گرفت. در آن زمان به امر پیامبر(صلی الله علیه واله)، تعدادی از مسلمانان همراه با جعفر بن ابی‌طالب (علیهم السلام) برای حفظ خود مأمور شدند تا به حبشه هجرت کنند. پیامبر (صلی الله علیه واله) نیز در خصوص حبشه فرموده بودند که؛ فَإِنَّ بِهَا مَلِکاً لایُظلَمُ عِندَهُ أَحَدٌ وَ هَیِ أَرضُ صِدقٍ یعنی آن سرزمین، سرزمین صداقت و راستگویی است و پادشاهی دارند که به کسی ظلم نمی‌کند.

وی شرق آفریقا را شامل سومالی، تانزانیا، کنیا، اوگاندا و حتی قسمتی از بروندی و کنگوی دموکراتیک دانست و گفت: تشیع و اسلام واقعی از همان روزهای اول به منطقه شرق آفریقا رسید، زیرا در این منطقه تفکر اهل بیتی حاکم بود که البته گاهی شدت می گرفت و گاهی ضعیف می شد. امروز هم ما با نسل‌هایی مواجه هستیم که از اشراف و علویون و معتقدان به اهل بیت (علیهم السلام) هستند و بسیاری از آداب و رسوم آن‌ها نیز منطق با فرموده‌های اهل بیت (علیهم السلام) است.

وی با بیان این‌که البته شرایط به نحوی پیش رفت که شعله تشیع کم کم ضعیف و خاموش شد و اثری از آن به جا نماند، اظهار کرد: حدود 200 سال پیش تعدادی از مهاجران هندی که از ایالت گجرات هند بودند، به منطقه شرق آفریقا می‌آیند و با کارگری و تجارت زندگی خود را ادامه می‌دهند. لذا تا حدود 60 سال قبل، غیر از آن‌ها شیعه‌ی دیگری وجود نداشت. اما چون شیعیان محلی کم بودند، آقایان به این فکر افتادند که ما هم وظیفه داریم و باید کاری برای شیعیان انجام دهیم. لذا شروع به تربیت شیعیان کردند تا بر تعداد آن‌ها افزوده شود.

وی انقلاب ایران را جرقه‌ای برای حرکت جدید در شرق آفریقا دانست و ادامه داد: مردم در آن زمان به این فکر افتادند که چه قدرتی توانسته است قدرت هیولایی شاه ایران را از بین ببرد و تفکر جدید به وجود آورد. لذا سعی کردند تا روابط خود را با سفارت‌خانه‌های ایران و شیعیان محلی بیشتر کنند و اطلاعات کسب نمایند. لذا این جرقه باعث شد تا امروزه حرکت تشیع رشد بسیار خوبی در کل منطقه و در کل آفریقا داشته باشد و تشیع قوت بگیرد.

این رهبر برجسته شیعی در آفریقا، با بیان این‌که حرکت شیعه در جنوب آفریقا هنوز به قوت لازم نرسیده است، به شفقنا گفت: امروزه شیعه در شرق آفریقا رو به پیش‌رفت است و مردم نسبت به اهل بیت (علیهم السلام) ارادت فوق العاده خاصی دارند و مصداق این حدیث از امام صادق (علیه السلام) هستند که فرمودند؛ اگر مردم محاسن کلام ما را بدانند، حتما به دنبال ما می‌آیند و از ما تبعیت می کنند. لذا تشیع در آفریقا حرکتی است که پیش می رود و امیدواریم ما هم بتوانیم کاری انجام دهیم.

وی با تأکید بر این‌که صحبت‌های من مربوط به آفریقای غیرعربی است که شامل 50 کشور می‌شود، خاطرنشان کرد: غرب آفریقا یعنی کشورهایی مانند سنگال و نیجریه و غنا و ساحل عاج و گینه و چند کشور دیگر، اکثرا مسلمان هستند و ضرورت ندارد که ما بگوییم آفریقای مسیحی. در عین حال تأکید می‌کنم که ما در شرق آفریقا آزادی مطلق داریم و به شرطی که ضربه‌ای به امنیت ملی آن کشورها وارد نشود، از تمامی حقوق عبادی و مذهبی و تبلیغی برخورداریم. چراکه مردم هم‌کاری لازم را دارند و مشکلی ایجاد نمی‌شود.

وی روابط میان گروه‌های شیعه در منطقه شرق افریقا را نیز مثبت ارزیابی کرد و گفت: یکی از برکات منطقه این است که روابط گروه‌های شیعه بسیار خوب است و هم‌کاری کاملی را با یک‌دیگر دارند و اختلافی پیش نمی آید. لذا این یکی از مسائلی است که فکر ما را راحت می کند و مشکلی نداریم.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا جمعیت و یا گروهی به نام علمای شیعه غرب آفریقا و یا شرق آفریقا وجود دارد؟ گفت: در بسیاری از کشورها جمعیت‌های مشابهی وجود دارد و صحبت‌هایی هم می‌شود و گروه‌هایی هم تشکیل شده‌اند. مجمع اهل بیت (علیهم السلام) هم اعضایی در مناطق دارد که گاهی جمع می‌شوند و تشکیلاتی به وجود می آورند. اما هنوز به حد کمال نرسیده‌اند.

مرتضی با بیان این‌که وی در کنیا مشغول فعالیت بوده و مدیریت مرکز اسلامی را بر عهده دارد که شامل حوزه علمیه است و صدها نفر از آن فارغ التحصیل شده‌اند، تصریح کرد: سعی داریم تا با ساخت مدارس جدید در مناطق مختلف آفریقا به اهداف عالی خود دست پیدا کنیم. البته از نتایج راضی نیستیم چون امکانات لازم و کافی نداریم.وی با اشاره به نگاه شیعیان آفریقا به شیعیان کشورهایی که در اکثریت هستند، گفت: اکثریت شیعیان در آفریقا از طبقات فقیر و مستضعف هستند و نیازمند کمک‌رسانی کشورهای دیگر می‌باشند. چراکه ما متأسفانه به جای این‌که از مؤسسات آموزشی و فرهنگی طبقات بالای اجتماع شروع کنیم، از طبقات پایین شروع کردیم و حالا مجبور هستیم تا هم کمک‌های اقتصادی و معیشتی و هم تعلیمات خود را به صورت مجانی در اختیار آن‌ها قرار دهیم. لذا اکثریت شیعیان بجز هندی‌های اصیل در این مناطق وضعیت ضعیفی دارند. بنابراین وقتی به کشورهای شیعه نگاه می‌کنند، انتظار دارند که دست آن‌ها را بگیرند. البته تاکنون اقداماتی در زمینه های غیرمذهبی و مذهبی از کشورهای شیعه نشین و حوزه ها شده است، اما در سطح پایین است.

مرتضی یکی از مشکلات اساسی شرق آفریقا را موانع موجود برای ادامه تحصیل دانش‌آموزان دانست و گفت: متأسفانه شرایط منطقه به نحوی است که دانش‌آموزان باید پول بسیاری برای ادامه تحصیل پرداخت کنند. لذا تعداد کمی از بچه‌های مسلمانان و به ویژه شیعیان با نمرات خوب می‌توانند ادامه تحصیل دهند و یا حتی بورسیه همان دانشگاه‌های محلی شوند.

وی به فعالیت های رسانه‌ای شیعیان در آفریقا نیز اشاره کرد و یادآور شد: فعالیت رسانه‌ای شیعیان در حد مطلوب نیست. البته در چند سال اخیر در تانزانیا کارهایی شده است که صدای ما را می رساند. هرچند ما در آفریقا فضای مناسب به لحاظ ارتباط رسانه ای و آزادی و تبلیغ داریم و هم‌چنین افراد هم مشتاق برای رجوع به اهل بیت (علیهم السلام) هستند، اما ضعف تبلیغ و امکانات آموزشی وجود دارد. به عبارتی؛ شیعیان می توانند به پست‌هایی که دلشان می‌خواهد برسند، اما هنوز تشکل شیعه به لحاظ امکانات ضعیف است و فرزندان آن‌ها به راحتی نمی‌توانند ازدواج کنند و یا اشتغال داشته باشند. لذا علاوه بر نیاز به امکانات تبلیغی و رسانه‌ای و مبلغین، نیروهایی هم باید تربیت شوند که بتوانند یک جامعه شیعی قوی به وجود بیاورند.

این رهبر شیعی برجسته آفریقایی در ادامه گفت وگو با شفقنا با بیان این‌که تاکنون ضرورتی برای تشکیل حزب سیاسی شیعی در آفریقا احساس نشده است، خاطرنشان کرد: تعداد شیعیان هنوز کم است و همین جمعیت اندک در حدی که احساس می‌کنند لزوم داشته باشد، فعالیت سیاسی دارند. درعین حال حقوقی هم از شیعیان سلب نشده است که بخواهند از آن دفاع کنند. برای داشتن کرسی در مجلس هم اگر بخواهند می توانند این کرسی را داشته باشند و مشکلی وجود ندارد چون افراد با استعداد بسیارند. اما مشکل این است که امکانات مالی اجازه این کار را به ما نمی دهد.

وی با اشاره به آینده شیعه در منطقه، گفت: اگر به این شکل حرکت کنیم، آینده درخشانی را نمی‌توان انتظار داشت. البته مردم مذهب شیعه را می پذیرند و هر کس به شیعه گرایش می‌یابد، نظر خود را تغییر نمی دهد. اما این‌که انتظار داشته باشیم تا فردا یک جامعه شیعی خودکفا داشته باشیم که خود را اداره کند و نیازی به خارج نداشته باشد، هنوز زود است که اظهار نظر شود. مگر این‌که بتوانیم نیروهایی به اندازه کافی تربیت کنیم تا در تمامی زمینه‌ها متخصص داشته باشیم و بتوانیم رشد کنیم.وی به مزاحمت های سلفی‌ها و وهابی‌ها نیز اشاره کرد و گفت: درگذشته مزاحمت سلفی‌ها و وهابی‌ها چندان مؤثر نبود، اما در چند سال اخیر که از رشد تشیع احساس خطر می کنند، اذیت‌های بیشتری دارند و به هر نحوی که بتوانند اختلاف می اندازند و یا برای تخریب وارد مؤسسات شیعه می شوند.

وی به کشتار اخیر مرکز خرید کنیا نیز اشاره کرد و یادآور شد: این مسأله بیشتر بعد سیاسی داشت تا برچسبی را به عنوان مسلمانان و اسلام بزنند. الشباب که یک تشیکلات سیاسی و نظامی است که به دنبال قدرت است و چون الآن نیروهای صلح آفریقایی در آن منطقه هستند و به خصوص ارتش کنیا دخالت کرده و به دولت فعلی کمک کرده، آن‌ها متضرر شده‌اند، لذا واکنش تندی نشان دادند و به کارهای تخریبی دست زدند. اما نتیجه آن کاملا منفی بود.

سیدمرتضی با تأکید بر این‌که افکار عمومی مردم میان این‌گونه فعالیت‌ها و اسلام حقیقی تفاوت قائل هستند، اظهار کرد: غرب تمام تلاش خود را به کار گرفت تا این‌گونه اقدامات تخریبی را به نام اسلام تمام کند و در افکار عمومی غیر مسلمانان نسبت به مسلمانان بدنامی و بدبینی باقی بماند. اما مردم به خوبی می فهمند و ارتباط بین اسلام و تروریسم را می دانند.

وی در پایان گفت گو با شفقنا افزود: البته ما هم ضعیف عمل کردیم و نتوانستیم بفهمانیم که مشکلات و کشمکش‌های سیاسی با مسائل مذهبی و اعتقادی ارتباطی ندارد. چراکه مسلمانان این‌گونه حرکات را قبول ندارند و به شدت محکوم می کنند و در عین معتقدند که آزار و اذیت مسلمانان و حتی غیرمسلمانان جایز نیست. بنابراین به جز مصلحت اندیشان، مردم آفریقا به این‌گونه اقدامات به چشم اقدامات قهرمانانه نگاه نمی‌کنند.

انتهای پیام/ ز.ح