تگاهی اماری به وضعیت استان سیستان و بلوچستان

SHIA-NEWS شیعه نیوز :

بر اساس آخرین سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1385، استان سیستان و بلوچستان دارای جمعیتی بالغ بر 2 میلیون و 405 هزار و 724 نفر است که از این میزان 1221240 نفر مرد و 1184502 نفر را زنان تشکیل می دهند؛ ضمن آنکه 1193198 نفر در نقاط شهری و 1212544 نفر دیگر در نقاط روستایی سکونت دارند.

اکثر جمعیت این استان را مسلمانان تشکیل داده و در سال 1375 فقط 2 هزار و 590 نفر از ساکنین، اقلیت های مذهبی (زرتشتی، مسیحی و کلیمی و ..) هستند. مردم مسلمان ساکن در این منطقه عده ای مذهب شیعه اثنی عشری دارند و بقیه سنی حنفی مذهب هستند.
ساکنان منطقه سیستان و بخشی از جمعیت شهرستان زاهدان اهل تشیع بوده و منطقه بلوچستان اکثرا سنی مذهب اند.
از دیرباز مردم این منطقه علی رغم تفاوت های مذهبی و قومی که با یکدیگر داشته اند، با صلح و صفا و صمیمیت در کنار یکدیگر روزگار گذرانده اند و این تفاهم و همزیستی مسالمت آمیز همچنان ادامه دارد.
در رژیم های گذشته به علت بی توجهی دولتمردان به موضوع آبادانی و عمران این منطقه و عدم وجود مدارس در مناطق روستایی و دور افتاده، اکثر جمعیت بالای 40 سال این استان که در نقاط روستایی سکونت داشته اند، بیسواد بوده و موفق به فراگیری سواد و تحصیل علم و دانش نشده اند.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تاسیس نهادهای فرهنگی و توسعه آموزش و پرورش به مناطق روستایی و عشایری درصد باسوادان در استان افزایش یافته است؛ بگونه ای که بر اساس آمار نامه سال 1375 مرکز آمار ایران از کل جمعیت 6 ساله و بالاتر استان به میزان 068/402/1 نفر حدود 8258/802 نفر باسواد هستند.
نسبت با سوادی بین مردان بیش از زنان است؛ از مجموع افراد با سواد 338/466 نفر را مردان و 487/336 را زنان تشکیل می دهند؛ حال آنکه به علت عدم وجود مدرسه در مناطق روستایی و عشایری و بدلیل عدم اعزام آموزگاران زن به این مناطق در سالهای قبل از انقلاب اسلامی اکثر دختران و زنان استان از نعمت سواد بی بهره بودند.

از لحاظ گسترش آموزش عالی نیز وضعیت در سال های قبل از انقلاب به همین گونه بوده است، تنها دانشگاه سیستان و بلوچستان در مرکز استان در زمان رژیم پهلوی تاسیس شده که با ظرفیت بسیار محدود دانشجویان غیر بومی از سایر نقاط کشور در این مرکز به تحصیل اشتغال داشته اند ولی پس از پیروزی انقلاب با رویکرد مناسبی که به منظور رفع محرومیت از این منطقه در کلان کشور برنامه ریزی شد، با تاسیس دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، دانشگاه پیام نور، دانشگاه آزاد اسلامی زاهدان، ایرانشهر، زابل و سایر شهرستان ها و در سال های اخیر دانشگاه زابل، راه برای توسعه همه جانبه فرهنگی و اجتماعی استان باز شده و با تلاش و همت مسئولین محلی و مردم استان، آینده ای روشن و امیدوار کننده پیش روی نسل آینده وجود دارد که فردایی بهتر را به ارمغان خواهد آورد.
اقوام و آداب و رسوم استان:
در میان ساکنان شهر زاهدان کسی را نمی توان یافت که به حق زاهدان را وطن خود بداند. زاهدان شهر چند دروازه است که بدلیل مهاجرت پذیری تاکنون فرهنگی یکدست نیافته است. دین و مذهب، مهم ترین عامل اتحاد و همدلی مردم زاهدان است. وجود اقوام، ادیان و مذاهب اسلامی مختلف در شهر، آن را به الگویی نمادین برای شهرهای ایران و کشورهای دیگر تبدیل کرده است.

علت توجه دشمنان اسلام و انقلاب به استان سیستان وبلوچستان خصوصا شهر زاهدان برای ایجاد تفرقه و سوء استفاده و درگیری های قومی و قبیله ای و مذهبی هم همین نکته اساسی است.
از جمله مهم ترین برنامه های مذهبی که هر سال در زاهدان چشمگیر است عزاداری مردم در ایام محرم و صفر و شهادت دیگر ائمه اطهار(ع) است که هر گروه از مردم به شیوه قومی خویش به عزاداری پرداخته و تنوع در مراسم به گویش ها، زبان ها، آداب و رسوم و .... یک امتیاز معنوی ویژه برای زاهدان به شمار می رود. این عزاداران اغلب از اقوام سیستانی، یزدی، خراسانی، کرمانی، ترک و افغان هستند.

شبستان