مذاکره ایران با طالبان؟

به گزارش «شیعه نیوز»، روزنامه ستاره صبح نوشت، روز یکشنبه برای نخستین بار مذاکره مقامات کشورمان با گروه تروریستی طالبان در سطح رسانه‌های رسمی داخلی و خارجی علنی شد.

طبق اسناد سازمان ملل، چهار گروه شبه نظامی به عنوان گروه‌های تروریستی شناخته می‌شوند که هرگونه ارتباط با آن‌ها از سوی سازمان ملل مردود است و هیچ یک از اعضا حق همکاری یا برقراری ارتباط با این گروه‌ها را ندارند. این چهار گروه عبارت‌اند از: طالبان، القاعده، داعش و جبهه النصره. البته آمریکا و برخی کشورها به طور آشکار و پنهان با نمایندگان طالبان مذاکره کرده و می‌کنند. در همین ارتباط سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرده مذاکرات با اطلاع دولت افغانستان انجام شده است. یک کارشناس مسائل افغانستان نیز گفته است دلیل مذاکرات ایران با طالبان و ارتباط با این گروه تروریستی ممکن است بر این مبنا صورت گرفته باشد که در صورت نفوذ داعش به افغانستان و تهدید مرزهای ایران، طالبان نقش یک سپر دفاعی را بازی کرده و با داعش درگیر شود. گفتنی است که در حال حاضر حدود ۵۰ درصد از خاک افغانستان در کنترل شبه‌نظامیان طالبان است که این گروه در فاصله سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ حدود پنج سال بر افغانستان حکومت کردند، اما پس از حمله تروریستی ۲۰۰۱ القاعده به برج‌های دوقلو در نیویورک ایالات‌متحده این کشور را مورد حمله قرار داد و طالبان را تارومار کرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه از دیدار و گفت‌وگوی هیاتی از طالبان با معاون سیاسی وزیر امور خارجه در تهران خبر داد و گفت: این هیات روز یکشنبه مذاکرات مفصلی با هیات ایرانی به ریاست «سید عباس عراقچی» انجام داد. بهرام قاسمی روز گذشته در نشست خبری این مطلب را در پاسخ به سوالی درباره سفر هیات طالبان به تهران بیان کرد. خبرنگاری پرسید گفته می‌شود بعد از سفر دبیر شواری عالی امنیت ملی به افغانستان هیاتی از طالبان به ایران سفر کرد، آیا حضور این هیات را در تهران تأیید می‌کنید؟

سخنگوی وزارت امور خارجه نیز ضمن تأیید این سفر، اظهار داشت: بعد از سفر علی شمخانی و دیدارهایی که در افغانستان انجام و اخبار آن منتشر شد، روز یکشنبه هیاتی از طالبان به تهران آمد. قاسمی یادآور شد: این هیات مذاکرات و گفت‌وگوهای مفصلی را با هیات ایرانی به ریاست عراقچی انجام داد. وی ادامه داد: با توجه به این که بیش از ۵۰ درصد از خاک افغانستان در اختیار طالبان است و باتوجه به وجود ناامنی، بی‌ثباتی و مشکلاتی که در داخل این کشور وجود دارد، آن‌ها تمایل به مذاکره با ایران داشتند و مذاکرات با اطلاع دولت افغانستان انجام شد. سخنگوی دستگاه دیپلماسی، هدف اصلی این مذاکرات را یافتن راهکار و زمینه‌های تسهیل کننده برای کمک و مساعدت به گفت‌وگوهای بین گروه‌های افغانستانی و دولت این کشور برای پیشبرد روند صلح در این کشور ذکر کرد. قاسمی افزود: جمهوری اسلامی ایران با توجه به مرزهای طولانی با افغانستان و پیشینه فرهنگی و تاریخی به عنوان یک نقش‌آفرین مهم در منطقه که صلح، ثبات و امنیت را برای منطقه جستجو می‌کند، بعد از مذاکرات با دولت افغانستان این علاقه مندی را برای ورود به این مذاکرات داشت تا بتواند به سهم خود نقش اساسی و مهم‌تری را در ایجاد ثبات و امنیت در افغانستان ایفا کند. این گامی است که اهداف آن مشخص است. قاسمی در پاسخ به سؤال دیگری درباره گفت‌وگوها با طالبان اظهار داشت: ما تنها کشوری نیستیم که با طالبان صحبت کردیم بسیاری از کشورهای اروپایی، کشورهای منطقه و دیگر کشورها با طالبان مراوداتی دارند. وی افزود: شرایط منطقه، افغانستان و نقش ما به عنوان یک بازیگر سازنده که برای آن امنیت منطقه بسیار مهم است و مردم منطقه در سالیان گذشته به آن آشنا و واقف هستند، فکر می‌کنم تأثیر بهتر و بیشتری برای کمک به مردم افغانستان داشته باشد و در این چهارچوب این صحبت‌ها انجام شد و ادامه خواهد داشت.

علنی شدن مذاکرات
علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران که از سوی همتای افغانی‌اش به کابل دعوت شده بود اعلام کرد ایران با گروه طالبان مذاکره کرده است. دبیر شورای عالی امنیت ملی همچنین گفته است که مذاکره با طالبان ادامه خواهد یافت و این مذاکرات با اطلاع حکومت افغانستان صورت گرفته است. به گزارش خبرگزاری روسی اسپوتینک از حدود دو سال پیش، مقام‌های آمریکایی و شماری از سران نهادهای امنیتی افغانستان مدعی ارتباط احتمالی و کمک تجهیزاتی و نظامی ایران به طالبان شده‌اند. در آن زمان سفیر ایران در کابل این ادعاها را رد کرد و گفت با طالبان تماس داریم و حتی این تماس را تبدیل به ارتباط نکردیم زیرا نخواستیم برای طالبان مشروعیت‌زایی شود.

در همین ارتباط پیرمحمد ملازهی، استاد ارشد و کارشناس مسائل افغانستان، پاکستان و هند به خبرگزاری اسپوتنیک گفت: «واقعیت این است که تاکنون به شکلی که آقای شمخانی در کابل مطرح کرد، مسئله مذاکره و تماس ایران با طالبان مطرح نبوده است. اینکه مذاکرات ایران با طالبان در کجا و یا چه طرفی صورت گرفته و یا افغانستان از آن رضایت داشته یا خیر، اطلاعات موثق وجود ندارد». این کارشناس مسائل افغانستان در ادامه می‌گوید برخی بر این عقیده‌اند که این مذاکرات با «ملأ هیبت الله» یا «شورای کویته» صورت گرفته است. وی در ادامه می‌افزاید: نگرانی ایران و روسیه از نفوذ احتمالی داعش در افغانستان است. اگر چنین اتفاقی رخ دهد، امکان دارد امنیت روسیه از طریق آسیای مرکزی و امنیت ایران از طریق غرب افغانستان تحت تأثیر قرار گیرد».