انگیزه‌های تأسیس گروه مسلمانان سکولار در آلمان

به گزارش «شیعه نیوز»، پیش از آغاز کنفرانس اسلامی در آلمان، تشکیل گروهی با عنوان مسلمانان سکولار در صدر خبرهای آلمان قرار گرفت. دکتر فرید حافظ، پژوهشگر گروه علوم سیاسی دانشگاه سالزبورگ، درباره این گروه و انگیزه‌های آنان یادداشتی نوشته که در سایت اسلامیک منتشر شده است.

او که از سال ۲۰۱۰ سالنامه‌ای را در حوزه پژوهش‌‌های مربوط به اسلام‌هراسی منتشر می‌کند، در این یادداشت به تناقضات گروه تازه تاسیس مسلمانان سکولار اشاره کرده است:

پس از موفقیت چشمگیر حزب سبزها در انتخابات ایالتی آلمان، جم ازدمیر، رییس سابق این حزب با تاسیس گروه مسلمانان سکولار در صدر اخبار قرار گرفت. اشپیگل در آستانه برگزاری کنفرانس اسلامی در آلمان نوشت:« کارشناسان برجسته حوزه مطالعات اسلامی، راهی برای گسترش اسلام سکولار پیدا کردند.»

با این وجود، بررسی‌های دقیق‌تر نشان می‌دهد که این گروه از مفهوم سکولاریسم نیز درکی بسیار سطحی دارند و برعکس ادعایی که می‌کنند، تشکیل این گروه باعث سیاسی‌شدن بیشتر دین می‌شود. همچنین در میان موسسان این گروه، نام افراد مشکوکی دیده می‌شود که باعث نگرانی بسیاری از افراد شده است. از سوی دیگر، تصادفی نیست که زمان تاسیس این گروه با رویداد مهمی مانند کنفرانس اسلامی همزمان شده است و اگرچه گفته می‌شود که آنها برای رقابت با انجمن‌های دیگر مسلمانان، وارد میدان نشده‌اند، اما به نظر می‌رسد که این هم می‌تواند یک گزینه باشد.

گروه مسلمانان سکولار در بیانیه خود ابراز تمایل کرده‌اند که با همکاری انجمن‌های محافظه‌کار اسلامی، شورایی تاسیس کنند. به گفته آنان، این شورا می‌تواند نماینده مسلمانان در مقابل دولت باشد. با این حال، مفاد دیگر این بیانیه نشان می‌دهد که به جای خواسته‌های اکثر مسلمانان آلمان، این گروه از خواسته‌هایی مانند ممنوعیت پوشیدن روسری برای معلمان، کارمندان و قضات حمایت می‌کنند.

آنها از ابتدا خود را به عنوان «لیگ مسلمانان سکولار از آلمان، اتریش و سوئیس» معرفی کردند که به دنبال اسلامی روشنگر، مدرن و انسانی است. این گروه که خود را به عنوان مسلمانان سکولار و لیبرال معرفی می‌کنند و رویای اصلاح اسلام را دارند، بیانیه‌ای را با عنوان بیانیه فرایبورگ منتشر کرده‌اند که می‌تواند اهداف، دیدگاه‌ها، ارزش‌ها و ایده‌های اصلی آنها را نشان دهد. به گفته آنان، اعتقاد و ایمان مسئله شخصی است. واضح است که امضاکنندگان بیانیه هنوز تا رسیدن به دوران پساسکولاریسم فاصله زیادی دارند که در آن پیروان ادیان و طرفداران نظریه سکولاریسم در جامعه از اهمیت یکسانی برخوردار هستند و هر دو در جامعه مقبولیت دارند. علاوه بر این، برعکس ادعایی که این گروه برای جدایی دین از ساسیت می‌کنند، آنها به سختی می‌توانند این کار را انجام دهند. به عنوان مثال آنها معتقدند که آموزش درست اسلامی باید در همه مدارس دولتی وجود داشته باشد تا ادغام در جامعه آلمان بهتر انجام شود. این به معنای دخالت در امور دینی است.

اهدافی که در بیانیه فرایبورگ ذکر شده است، تصویر روشن‌تری از این گروه می‌دهد. آنها معتقدند که تعداد امامان جماعت مساجد سکولار مانند سیران آتش باید بیشتر شود و شورایی از مسلمانان تشکیل شود تا نماینده‌ مسلمانان در مقابل دولت باشد. علاوه بر این، به اعتقاد آنان، پروژه‌های خاصی برای توانمندسازی دختران و زنان، برای گسترش گفت‌وگوی میان ادیان و برای مبارزه با افراط‌گرایی باید برگزار شود. این گروه با این خواسته‌ها، روایت "اسلام خشونت‌آمیز و افراطی” را پذیرفته‌اند. مسلمانان بی‌اعتقاد ناگهان علاقمند به کنترل دین شده‌اند و مدعی هستند که می‌خواهند از خواسته‌های جامعه اکثریت حمایت کنند.

در عین‌حال، آنها زحمات کسانی را که در ۶۰ سال گذشته، خدمات شگفت‌انگیزی برای مسلمانان در آلمان کشیده‌اند را از بین می‌برند. برخی از خواسته‌های آنان مانند ممنوعیت پوشیدن روسری به وضوح، این مسئله را مشخص می‌کند:«ما متعهد می‌شویم که کارمندان دولت، به ویژه معلمان و قضات، از پوشیدن لباس‌های مذهبی مانند روسری بپرهیزند.» این ادعا که نشان‌دهنده نگرش‌های تبعیض‌آمیز علیه زنان مسلمان است، بارها مطرح شده است.

از حامیان اصلی گروه مسلمانان سکولار می‌توان به جم اوزدمیر اشاره کرد که تاکنون علاقه کمی به مسائل دینی نشان داده است، همچنین در لیست امضاکنندگان بیانیه فرایبورگ نام فردی مانند سیران آتش دیده می‌شود که چند هفته پیش دعوت حزب راستگرای آزادی اتریش برای شرکت در بحثی پیرامون "اسلام رادیکال” را پذیرفت و بدین ترتیب در صدر خبرها قرار گرفت. آتش همچنین عضو طرح جنجالی اروپا با عنوان "توقف افراط‌گرایی” است. آنها برای کمپین مبارزه با اسلام سیاسی، مبلغ ۱۴۵ هزار یورو بودجه در نظر گرفته‌اند، این در حالی است که بودجه رسمی این طرح فقط ۲۰ هزار یورو است.

علاوه بر این، نام‌های مشکوک دیگری در لیست طرفداران گروه مسلمانان سکولار، دیده می‌شود. به عنوان مثال میشائیل لی که بیانیه را امضا کرده، یکی از اعضای گروه "راستگرایان جدید” آلمان است. او همواره با اعضای افراطی جنبش هویت‌گرایان مصاحبه می‌کند و برای روزنامه‌های متعلق به گروه‌های راست‌گرا می‌نویسد. استدلال او در یکی از مقالاتش شبیه به نظرات آندرس برینگ بریویک، عامل حملات نروژ در سال ۲۰۱۱ است: «اروپا باید میان بازگشت به تمدن خود و خودکشی، یکی را انتخاب کند.» در این میان، به نظر می‌رسد ماموریت این گروه، بازگشت به تمدن اروپایی است و اصلاح اسلام نیز در این راستا باید انجام ‌شود.

از دیگر امضا‌کنندگان شناخته‌شده بیانیه همچنین می‌توان به نجلا کلک، لاله آکگون و حامد عبدالصمد اشاره کرد که با نوشتن مطالب انتقادی درباره اسلام، نام خود را به عنوان نویسندگان کتاب‌های پرفروش مطرح کرده‌اند. علاوه بر این، از عبدالصمد همواره برای سخنرانی در برنامه‌های حزب راستگرا و ضداسلامی آلترناتیو برای آلمان دعوت می‌شود.

موسس و رییس انجمن اسلام مترقی از دیگر امضاکنندگان بیانیه فرایبورگ است. سیدا کلر مساحلی، اخیرا به دلیل انتشار مطلبی درباره جنگ بوسنی مورد انتقاد قرار گرفته است. نظرات او درباره این جنگ، به شدت یادآور تبلیغات سیاسی صرب‌هاست.

بدیهی است هدف از راه‌اندازی گروه مسلمانان سکولار، مشارکت برای گسترش گفتمان اسلامی نیست، بلکه مسلمانان باید از این پس خود را با ایده‌های افراط‌گرایان راست و طرفداران نظریه اسلام‌هراسی تطبیق دهند. این گروه در جهت سیاست ادغام مسلمانان در جامعه و با هدف تضعیف سایر انجمن‌ها و سازمان‌های اسلامی تاسیس شده است.

در حقیقت آنها قصد حفاظت از دین اسلام را ندارند، بلکه هدفشان حذف مسلمانان واقعی از فعالیت‌های اجتماعی است.