چالش های جوانان مسلمان در آلمان با مسئله ازدواج

دختر جواني با نام عاليا كه حدود سي سال سن دارد و در آلمان زندگي مي كند، مجرد است و دنبال شريك مناسبي براي خود ميگردد. خواهر او زينب كه او نیز بيست و نه ساله می باشد مایل به ازدواج است. عاليا و زينب هردو در خانواده اي ثروتمند متولد شده اند و خانواده آنان از اقشار پر درآمد مصر هستند. آنان در بهترين مدارس درس خوانده اند و بهترين لباس ها را براي  خود خریداری می کنند. آنان ساليان درازی از عمر خود را در آمريكا و يا تركيه گذرانده اند و هم اکنون در آلمان سکونت دارند. اين گونه نقل مکان ها خود موضوع را پيچيده تر ميكند؛ اینکه با وجود نقل مكان هاي فراوان خانواده هاي اقليت هاي مذهبي قادر باشند فرهنگ و مذهب خود را حفظ کنند و در پی آن باشد تا آن را همانگونه كه تا به امروز بوده به نسل هاي بعد از خود انتقال بدهند.

حدود يك سالي از اقامت این دو خواهر در آلمان ميگذرد، صحبت از وب سايتي مي شود که جوانان مسلماني كه تمايل به تشكيل خانواده دارند ميتوانند در آن ثبت نام كنند. (برای این وب سایت اپلیکیشنی هم مخصوص تلفن های همراه هوشمند طراحي شده است.) زينب ميگويد در اين وب سايت ميتوان به راحتي مشخصات افراد را مشاهده کرد و کنترل نمود كه آيا با معيارهاي در نظر گرفته شده همخواني دارد يا خیر؟ در صورت تمایل می توان آن فرد را از پروفايل شخصی پاك کرد که این اتفاق نشان از عدم تمایل برای مشاهده ی مجدد آن فرد دارد. اما اگر فرد مناسب با شرايط مد نظر باشد، سعي مي شود در ابتدا يك قرار ملاقات جهت آشنايي اوليه گذاشته شود سپس افراد به خانواده های یکدیگر معرفي شوند آنگاه این رابطه بر اساس فرهنگ ادامه پیدا کند. زينب ميگويد چون نيت اصلی ازدواج است پس يك قرار كوتاه كمك مي كند تا در دنياي واقعي با شريك زندگي خود آشنا شویم و گمان نمی کنم این موضوع از نظر شرعي ايرادي داشته باشد.

سكينه  مونیر مادر اين دو دختر نظری متفاوت دارد. او ميگويد زياد موافق اين نوع آشنايي ها نيست، «چراکه ما نميدانيم در فضای مجازی چه ميگذرد و شايد فردي با اطلاعات غير واقعي در اين سايت عضو باشد». او ميگود ما نمی توانیم با اطمینان به فرهنگ و اعتقادات واقعی فرد و حتي خانواده او پی ببریم. مادر اين دو دختر در ادامه ميگويد بعد از اين كه دختران من موضوع ازدواج  مسلمانان را از طريق اينترنت را مطرح كردند، من به قرآن رجوع كردم. مطلبی را نيافتم كه به واسطه ی آن بتوان ثابت كرد اين موضوع ميتواند با شرع در تضاد باشد یا خیر. برای اطمینان بیشتر كتاب ازدواج از غزالي را نیز مطالعه کردم. او ميگويد با وجود مخالفت من اما میدانم دختران من شرع را به خوبي مي شناسد و به آن عمل ميكند و من به آن ها اعتماد كامل دارم.

كتاب ازدواج اثر غزالي از چگونگي انتخاب همسر، ازدواج و تشكليل خانواده سخن می گوید. در اين كتاب راجع به حقوق زنان در اسلام، چگونگي ازدواج آن ها و حتي زمان ازدواج توضیحاتی داده شده است. در این کتاب به این نکته اشاره شده که زنان در انتخاب همسر آزادي انتخاب دارند. آنان تصميم ميگيرند با چه كسي ازدواج كنند و حتی آمده بدون رضايت زنان، عقد ازدواج مشروعيتي ندارد.

در اسلام آمده است که به واسطه ی ازدواج است که دین کامل می شود بنابراین ازدواج از دیدگاه مسلمانان امر مهمی است. بنابراین مادامی که سن جوانان علل الخصوص دختران جوان بالا می رود فشارها از سوی خانواده برای ازدواج سریع تر افزایش می یابد. این فشار بر روی دختران بیشتر است زیرا خانواده ها اعتقاد دارند که این دختران با افزایش سن فرصت هاي ازدواج را از دست مي دهند. عاليا مي گويد من دوست دارم در زندگي پيشرفت كنم؛ كار و درآمد مناسبي داشته باشم اما وقتي خانواده من اصرار به ازدواج هر چه سریع تر من دارند در نتیجه من نيز به نوعي تحت فشار قرار ميگيرم كه حتماً و هرچه زودتر بايد ازدواج كنم.

در مورد ازدواج میان برخی خانواده های سنتی مسلمان معمولا دو بحث جهت توجیح فشار بر جوانان بمنظور ازدواج مطرح می باشد. یکی بحث تکمیل ایمان و دیگری ترس از بدگویی دیگران. طراحی این اپلیکیشن ها در میان جوانان مسلمان از جهتی نشان از تاثیر این نوع فشارها بر آنان دارد و از جهت دیگر نشان دهنده ی نوعی پایبندی به مذهب و فرهنگ است كه چگونه جوانان مسلمان در كشور هاي غربي می کوشند تا براي ازدواج و تشكيل خانواده با انتخابی درست مانع تغییر مذهب و فرهنگ خود شوند.

سامر فهد بنيان گذار سايت و اپلیکیشن ازدواج اسلامي در آلمان، خود با همسر خود از طريق اينگونه وب سايت ها آشنا شده است. او ميگويد بسيار جالب بود زيرا من اصلاً قصد نداشتم اينگونه ازدواج کنم. اما یکی از دوستانم آنقدر اصرار كرد تا من در سايتی ثبت نام كردم و از این طریق با همسر خود آشنا شدم. همسر فهد ميگويد: براي من بسیار مهم بود با فردي ازدواج كنم که كاملا با شرع و فرهنگ ما آشنا باشد. من سامر را در فضاي مجازي ديدم و او را با يك سوال شرعي آزمايش كردم و فهميدم كه او واقعاً اعتقاد قلبي دارد. آنان حدود چهار سال است که ازدواج كرده اند. هر دوی آنها از خانواده هاي بسيار معتقد و مذهبي به شمار میروند كه بسيار به فرهنگ خود نیز پايبند می باشند.  همسر فهد درباره نحوه ی اطلاع به خانواده توضیح ميدهد که او اول به مادر خود همه چيز را گفته اما هنوز نميداند که  پدرش از كل ماجراي آشنايي اش با فهد مطلع است يا خیر. او می گوید زمانیکه مادرش از نحوه ی آشنایی او با همسرش مطلع شده به کنایه به او گفته است که آیا جاي ديگري براي انتخاب همسر وجود نداشته است؟!

فهد می گوید: با وجود تمام تردیدها و شبهاتی که از سوی خانواده ها وجود دارد باید پذیرفت که امروزه اينترنت می تواند نقش بسيار مهمي در پيدا كردن شريك مناسب داشته باشد. افراد ميتوانند در آرامش پروفايل فرد مورد نظر را بررسی کنند، اين هيچ حكم شرعي را زير پا نميگذارد. و اين به آن معنا نيست كه دختر و پسري در يك مكان تنها هستند. بنابراين مادران هم گاهاً با آن مخالفتي نمي كنند و در اصل تاکید نمی کنند اينترنت حرام است يا حلال،  آنها اين موضوع را به پروردگار واگذار ميكنند. اما معمولاً این موضوع را از پدر خانواده پنهان می کنند.

فهد معتقد است اين اپليكيشن به زنان اجازه مي دهد آنان نيز بتوانند راحت تر فرد مود نظر خود را انتخاب كنند زيرا در فرهنگ ما دختران و زنان بايد منتظر بمانند تا كسي به خواستگاري آنان برود. اما در اينجا آنان نیز مي توانند آزادي عمل داشته باشند و خود فردی را كه با معيار هاي آنان همخواني دارد بيابند. حدود ٢٠٠٠٠ كاربر در این سايت و اپلیکیشن ثبت نام كرده اند. او ميگويد اين سايت تنها مشخصات فردی اعضا را نشان نمی دهد بلکه اطلاعاتي نیز درمورد اعتقادات فردی آنان به اشتراک می گذارد.

فهد در ادامه ميگويد: حدود ٨٠٪ از کاربرانش سني مذهب هستند که در حال حاضر جزء بیشترین طرفداران محسوب می شوند. شيعيان با ١٠٪؜ جزء دومین دسته از مخاطبان می باشند و ساير فرقه های اسلامی نیز هم هركدام با آمارهای كمتر در جايگاه هاي پايين تر استفاده از این فضا قرار دارند.

تعیین كردن گرايشات مذهبي در این سايت به اعضا کمک می کند تا با دیدی وسیع تر شريك خود را انتخاب كنند. به گفته ی طراح این سايت، انتخاب همسر به این روش به اين معني نيست كه جوانان آزادند تا بدون دخالت خانواده برای سرنوشت خود تصمیم گیری کنند بلكه این تنها روشی کمک کننده است تا در جوامع غربي همچون آلمان كه دسترسي به افراد با تفکرات و فرهنگ نزدیک به یکدیگر تا حدودی محدود می شود، فرد قادر باشد راحت تر شریک زندگی خود را انتخاب و به خانواده معرفي كند.