۱۶۳ سوال درباره روزه و مبطلات روزه

به گزارش «شيعه نيوز»، آیت‌الله العظمی سیستانی به پرسشی هایی درباره روزه پاسخ گفته است.

 متن پرسش های مطرح شده وپاسخ این مرجع تقلید شیعیان بدین شرح است:

۱پرسش: کثیر السفر حد اقل ماهی چند روز باید در سفر باشد؟
پاسخ: اگر در ماه حد اقل ۱۰ روز به سفر می روید یا در سفر هستید و این رویه برای شش ماه یا بیشتر باشد شما کثیر السفر هستید و در تمام سفرها نماز تمام و روزه صحیح است و چنانچه ۸ یا ۹ روز باشد به احتیاط واجب در تمام سفرها باید بین شکسته و تمام و روزه و قضا جمع کنید . ولی اگر ۷ روز یا کمتر سفر می کنید نمازهایتان در این سفرها شکسته و روزه صحیح نیست.
روزه کثیر السفر
۲ پرسش: بنده دانشجو در یکی از ایالتهای امریکا مشغول به تحصیل هستم. در حال حاضر که ماه مبارک رمضان می باشد، یک سؤالی برایم پیش آمد که من بخاطر نبودن امکانات لازم و کمبود وقت بیشتر اوقات مجبورم بیرون از محل سکونتم افطار کنم و در عین حال غذاهایی که در آنها گوشت مصرف شده مانند مرغ و گوشت سفارش دهم که در این صورت آنها به طریق اسلامی ذبح نشده اند. در این حال خواستم نظر علماء را در این باره سؤال کنم و راه حلی را برای من جویا باشند؟
پاسخ: روزه باطل نمی شود ولی خوردن آنها حرام است و دهان شما و آنچه با آن اصابت کند نجس می شود.

۳ پرسش: می شود روزه را فروخت؟
پاسخ: می توان برای میتی اجیر شد.

۴ پرسش: زنی که به علت زایمان نتواند روزه بگیرد چه مقدار باید کفاره بدهد؟
پاسخ: فقط قضاء می کند.

۵ پرسش: اگر شخصی جنب باشد و نماز و روزه ی قضا بگیرد ولی نداند که جنب است وبعد از چند مدت متوجه شود و بداند که جنب بوده تکلیف چه می‌باشد؟
پاسخ: روزه های وی صحیح است و نمازهایی که بدون غسل به جا آورده بجا آورده است باید قضا کند.

۶ پرسش: من ۲ سال است که بدلیل زایمان و شیر دادن طفل روزه نگرفتم سال گذشته که بچه هنوز ۱ ساله نشده بود سؤال کردم در مورد روزه گفتند باید خودت بفهمی می توانی یا نه حالا من سؤال دارم که بچه ام هنوز شیر می خورد و ۲ سالش نشده وبعد از رمضان ۲ ساله می شود حکم روزه من چیست و سالهای گذشته چطور وبچه از سن ۶ ماهگی غذای کمکی می خورد ؟
پاسخ: روزهائی که روزه نگرفته اید قضا کنید و علاوه بر قضا ، برای هر یک روز که تا ماه رمضان بعدی قضا نکرده اید ۷۵۰ گرم طعام به فقیر صدقه بدهید .

۷ پرسش: کسی که روزه قضا بر مستحب بگیرد آیا میتواند جایگزین کند؟
پاسخ: جایگزین نمیشود و کسی که روزه ماه رمضان به ذمه او باشد صحیح نیست روزه مستحبی بگیرد و روزه باطل است.

۸ پرسش: در برخی کشورها چندین روز آفتاب طلوع و یا غروب نمی کند نماز و روزه در این کشورها چگونه است؟
پاسخ: احتیاط واجب آن است که نماز را با اوقات نزدیکترین کشور و یا شهری که در بیست چهار ساعت دارای شب و روز می باشد تطبیق دهد و نمارهای پنجگانه را برابر اوقات شرعی آنجا بخواند هر چند با قصد قربت مطلقه.
و اما روزه را باید به کشوری برود که بتواند روزه ماه رمضان را بگیرد که فضیلت بسیار دارد و اگر ممکن نشد در غیر ماه رمضان چنان کند و قضا به جا آورد .

۹ پرسش: من دانشجو هستم در شهری دور و در هر هفته شاید ممکن باشد از محل تحصیلم دور شوم حکم نماز و روزه من در محل تحصیلم چطور است؟
پاسخ: اگر تحصیل شما در انجا حد اقل ۲ سال ادامه دارد نماز شما تمام و روزه صحیح است و در دو هفته اول اگر کمتر از ده روز انجا بمانید احتیاطا بین شکسته و تمام جمع کنید.

۱۰ پرسش: حکم زن شیرده در ماه رمضان چیست؟
پاسخ: زنـى کـه بـچه شیر مى دهد و شیر او کم است چه مادر بچه یا دایه او باشد ، اگـر روزه بـراى خودش یا بچه اى که شیر مى دهد ضرر دارد ، روزه بر او واجب نیست ، و باید براى هر روز یـک مـد طعام (۷۵۰ گرم نان یا ماکارونی یا آرد) به فقیر بدهد ، و روزه هایى را که نگرفته باید قضا نماید . ولى بنابر احتیاط واجـب ایـن حـکـم اخـتصاص به موردى دارد که شیر دادن بچه منحصر به همین راه باشد ، و اما اگر راه دیـگـرى بـراى شـیر دادن بچه باشد – مثلا این که بتواند از شیر خشک استفاده کند – بنا بر احتیاط واجب باید روزه بگیرد.

پرسش: اگر من غسل جنابت را فراموش کنم و پس از چهار روز به یاد بیاورم که غسل جنابت انجام نداده ام … در آن صورت باید غسل جنابت را انجام دهم و آیا باید نمازها و روزه های گذشته ام را قضا کنم؟
پاسخ: باید غسل کنید و نماز و روزه ها را قضا کنید.

۱۲ پرسش: حکم باطل کردن روزه با خوردن یا آشامیدن یا جماع یا استمناء یا باقی ماندن بر جنابت در ماه رمضان چیست؟
پاسخ: اگر کسی روزه ماه رمضان را به خوردن یا آشامیدن یا جماع یا استمناء یا باقی ماندن بر جنابت باطل کند ، در صورتی که از روی عمد و اختیار باشد و از روی ناچاری و جبر نباشد ، اضافه بر قضا ، کفاره هم بر او واجب می‏شود . و احتیاط مستحب آن است که کسی که روزه را به غیر آنچه گفته شد باطل کند ، اضافه بر قضا ، کفاره هم بدهد . و اگر کسی چیزی از آنچه را که گذشت انجام دهد ، در حالی که عقیده قطعی داشته که روزه را باطل نمی‏کند ، کفاره بر او واجب نیست . وهمچنین است کسی که نمی‏دانسته روزه بر او واجب است ، مانند کودکان در اوائل بلوغ . و در کفاره افطار روزه ماه رمضان ، کافی است شصت فقیر را سیر کند یا به هر کدام یک مُد که تقریباً «۷۵۰» گرم است ، طعام ـ یعنی گندم یا جو یا نان و مانند اینها ـ بدهد.

۱۳ پرسش: کسی در ماه رمضان توانایی روزه ندارد و ضعف بر او غالب می شود آیا می تواند روزه نگیرد؟
پاسخ: ضعف به تنهایى مجوز روزه خوارى نیست هرچند شدید باشد ، مگر این که موجب مشقت (سختی زیاد که عادتا قابل تحمل نیست) باشد که در این صورت خوردن یا آشامیدن (فقط) به مقدار ضرورت جایز است ولی به احتیاط واجب بقیه روز را امساک نماید و باید بعد از ماه مبارک رمضان قضا نماید و کفاره بر او واجب نیست.

۱۴ پرسش: ایا زن پس از قطع خون حیض و نفاس که میتوانسته قبل از طلوع فجر غسل کند وروزه بگیرد ؟
پاسخ: زن پس از قطع خون حیض و نفاس که میتوانسته قبل از طلوع فجر غسل کند و روزه بگیرد اگر اهمال کرده تا طلوع فجر ناپاک بماند روزه آن روزش باطل است و همانند بقاء عمدی بر جنابت میباشد و آن روز را از روی ادب امساک میکند و بعد،قضا به جا میآورد و اگر غسل ممکن نباشد باید تیمم نماید.

۱۵ پرسش: ایا شستن دهان و دندان با فرچه و خمیر،روزه باطل می شود ؟
پاسخ: مسواک زدن در ماه رمضان مفطر نیست اگر روزه دار ذرات خمیر دندان را که با آب دهان قاطى شده فرو ندهد. ومقدار کمى که در آب دهان از بین مى رود به روزه ضرر نمی رساند.

۱۶ پرسش: آیا تنفّس مصنوعی روزه را باطل می کند؟
پاسخ: وارد شدن فقط هوا روزه را باطل نمی کند.

۱۷ پرسش: سرم و یا آمپول خوراکی که از رگ تزریق می شود روزه را باطل می کند؟ اعم از این که مریض ناچار باشد و یا نباشد؟
پاسخ: در هر دو صورت روزه را باطل نمی کند .

۱۸ پرسش: شخصی بدون آنکه بداند بقاء بر جنابت روزه را باطل می کند، روزه گرفته است روزه او چطور است؟
پاسخ: اگر نمی دانسته است که بقاء بر جنابت روزه را باطل می کند و یا اصلا به این معانی توجّه نداشته است روزه او صحیح است و قضا و کفاره ندارد.

۱۹ پرسش: ایا اماله کردن روزه را باطل می کند ؟
پاسخ: اماله کردن با چیز روان اگرچه از روی ناچاری وبرای معالجه باشد , روزه را باطل می کند.

۲۰ پرسش: رساندن غبار به حلق در حال روزه حکمش چیست ؟
پاسخ: بنابر احتیاط واجب رساندن غبار غلیظ به حلق روزه را باطل می کند , چه غبار از چیزی باشد که خوردن آن حلال است مثل آرد ,یا غبار چیزی باشد که خوردن آن حرام است مثل خاک .

پرسش: آیا استمناء در روز ماه رمضان روزه را باطل می کند؟ اعم از آنکه منی بیرون بیاید یا نه و کفاره آن چیست؟ وانگهی اگر چنان کاری را زنان انجام دهند حکم آن چیست؟
پاسخ: اگر به قصد انزال، استمنا کند و انزال هم بشود روزه باطل می شود و بر او قضا و کفاره واجب است (روزه دو ماه پی در پی و یا اطعام شصت فقیر) اما اگر استمناء کند و قصد انزال هم داشته باشد لیکن منی خارج نشود او باید روزه آن روز را به قصد قربت مطلقه بگیرد آنگاه قضا هم بکند.
و اگر استمناء کند و قصد انزال نداشته باشد و عادت او هم چنان نبوده است که انزال بشود ولی احتمال انزال می داده و اتفاقاً منی هم خارج شود بر او واجب است قضا کند و کفاره واجب نمی شود.
و اما اگر بر خودش مطمئن بوده که منی خارج نخواهد شد از قضا منی بیرون آید نه قضا واجب می شود و نه کفاره و در این مسائل فرقی میان زن و مرد نیست .

۲۲ پرسش: در کشور دانمارک زندگی میکنم روز در ماه مبارک رمضان ۲۰ تا ۲۱ ساعت است و من مشغول کار هستم و نمی توانم با این روزهای بلند روزه را تحمل کنم حکم روزه من چیست ؟
پاسخ: واجب است بر طبق اوقات شرعی همان شهر روزه بگیرید هرچند روز بلند باشد ولى اگر روزه گرفتن مشقت زیادی داشته باشد و عادتا قابل تحمل نباشد ، جایز است در هنگام شدت گرسنگی و تشنگی بنابر احتیاط واجب تنها به مقدار ضرورت آب بنوشید یا غذا بخورید و باید بقیه روز را به احتیاط واجب امساک کنید و بعد از ماه رمضان این روز را قضا کنید و کفاره ندارد.
و نیز می توانید در محدوده زمانی بین اذان صبح تا قبل از اذان ظهر به مقدار مسافت شرعی (۲۲ کیلومتر) از آخرین خانه های شهر خارج شده و روزه خود را در آنجا افطار کنید و به شهر بازگشته و در این فرض امساک واجب نیست و باید بعدا آنرا قضا کنید و کفاره ندارد.
و اگر روزه مانع کاری باشد که امرار معاش متوقف بر آن است مثلا موجب ضعف شود به گونه ای که امکان ادامه کار نباشد یا به حدی موجب تشنگی شود که قابل تحمل نباشد, پس اگر تغییر کار یا ترک ان در ماه مبارک رمضان ممکن باشد وبتواند زندگی را با مالی دیگر هرچند با قرض ادامه دهد, این کار را انجام دهد و روزه بگیرد. و در صورتی که این امر میسور نباشد, باید روزه بگیرد, ولی هنگام ضعف شدید می تواند با نوشیدن آب یا خوردن غذا بنا بر احتیاط واجب (فقط) به مقدار ضرورت ضعف خود را برطرف کند و خوردن بیش از آن مقدار اشکال دارد, و به احتیاط واجب باید بقیه روز را امساک کند، و باید بعد از ماه مبارک رمضان آن را قضا نماید وکفاره بر او واجب نیست.

۲۳ پرسش: مادرم تعدادی روزه قرضی دارد. با هر زحمتی که هست روزهای ماه مبارک رمضان را روزه می گیرد ولی توانایی ادای روزه های قرضی خود را (به دلیل کهولت سن وبیماری) در خود نمی بیند. حال آیا من به عنوان فرزند اومی توانم (در حالی که در قید حیات است) روزه های قرضی را ادا کنم؟
پاسخ: قبل از فوت ایشان جایز نیست.

۲۴ پرسش: هر کسی که مریض باشد وچند سال پی درپی نتواند روزه را بگیرد در صورتی که خوب شود چه حکمی دارد؟
پاسخ: اگر تا ماه رمضان بعدی خوب نشده باشد قضا ندارد وفقط برای هر یک روز ۷۵۰گرم گندم به فقیر صدقه بدهد.

۲۵ پرسش: اگر انسان بر اثر فراموشی در روزه مستحبی چیزی بخورد یا بیاشامد حکم آن چیست ؟
پاسخ: روزه صحیح است .

۲۶ پرسش: زنی شک دارد بین الطلوعین پاک شده یا بعد از آن و یا اینکه حائض بوده و شک دارد قبل از طلوع فجر پاک شده یا بعد از آن و یا روزه داری که شک دارد قبل از غروب حیض شده یا بعد از آن وظیفه اش چیست ؟
پاسخ: در فرض اول قضا واجب نیست و در فرض دوم روزه اش صحیح است و همچنین فرض سوم.

۲۷ پرسش: لطفا بفرمایید اینکه فرد در ۴ جا میتواند نمازش را تمام بخواند ایا مثالا اگر هتلی در کربلا و یا مکه و یا مدینه و یا کوفه باشد نیز میتواند نمازش را تمام بخواند و روزه اش را بگیرد یا تنها اختصاص حائر دارد اگر صحن و سرای جدید اضافه شود چطور؟
پاسخ: در کل شهر مکه و شهر مدینه و شهر کوفه ـ که شامل مسجد سهله نیز می شود ـ جایز است مسافر نماز را تمام بخواند و همچنین تا نه متر و نیم اطراف ضریح مبارک امام حسین علیه السلام ، ولی روزه نمی تواند بگیرد.

۲۸ پرسش: اگر شخصی جنب باشد و نماز و روزه بگیرد ولی نداند که جنب است وبعد از چند مدت متوجه شود و بداند که جنب بوده تکلیف چه میباشد؟
پاسخ: روزه های وی صحیح است ولی نمازها را باید قضا کند.
جنابت
۲۹ پرسش: آیا می توان در ایام البیض ( اعتکاف ) نیت به روزه قضاء عن ماء فی الذمه گرفت؟
پاسخ: اشکال ندارد .

۳۰ پرسش: آیا می توان در کفاره جمع به جای ۶۰ روز روزه به ۶۰ فقیر طعام داد؟
پاسخ: در افطار به حرام کفاره جمع به نظر آقای سیستانی (حفظه الله) واجب نیست و همان اطعام (۶۰) فقیر کافی است فقط در کفاره قتل عمدی کفاره جمع هست و در این صورت باید شصت روز روزه بگیرد و ۶۰ فقیر را اطعام کند یعنی به هر یک مد (۴/۳ کیلو) طعام بدهد (۷۵۰ گرم) ولی نمی تواند به جای روزه فقط آنها را اطعام کند.
پرسش: نیت روزه تا چه موقع می تواند باشد؟
پاسخ: اگر نیت روزه ماه رمضان را فراموش کند وتا قبل از ظهر متذکر شود نیت همان وقت کافی است ولی اگر بعد از ظهر متذکر شود بنابر احتیاط واجب کافی نیست ، بنابر این باید نیت روزه نماید واحتیاطا پس از ماه رمضان قضا کند. البته منظور از نیت گفتن کلامی نیست یا به قلب سپردن مطلبی نیست بلکه همین که درضمیر ناخود آگاه او انگیزه روزه باشد کافی است حتی اگر تفصیلا متوجه نباشد.

۳۲ پرسش: حکم استفاده کردن از اسپری برای تنگی نفس در ماه رمضان چیست؟
پاسخ: اسپرى که براى تنگى نفس استعمال مى ‏شود اگر دارو را فقط وارد ریه کند روزه را باطل نمى ‏کند.
روزه و تنفس مصنوعی (اسپری)
۳۳ پرسش: ایا باقی ماندن برجنابت درماه رمضان تاطلوع فجر ،روزه را باطل میکند ؟
پاسخ: باقی ماندن برجنابت درماه رمضان تاطلوع فجر ،روزه را باطل میکند پس کسی که درماه رمضان عمداً بدون غسل مانده و فجر طلوع کرده است،آن روز از به قصد مافی الذمه،واجب است امساک کند ولی بعداً باید روزه آن روزرا باز به قصد مافی الذمه قضا نماید .اما مریضی که نتواند غسل کند تیمم می کند و روزه اش صحیح میباشد.

۳۴ پرسش: هرگاه روزه دار عمدا قی کند روزه اش باطل است ؟
پاسخ: هرگاه روزه دار عمدا قی کند اگرچه بواسطه مرض و مانند آن ناچار باشد , روزه اش باطل می شود, ولی اگر سهوا یا بی اختیار قی کند اشکال ندارد.

۳۵ پرسش: سیگار کشیدن در حال روزه روزه باطل است ؟
پاسخ: احتیاط واجب آن است که روزه دار دود سیگار و تنباکو و مانند اینها را هم به حلق نرساند.

۳۶ پرسش: اگـر زن در شب ماه رمضان پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و عمدا غسل نکند حکمش چیست ؟
پاسخ: اگـر زن در شب ماه رمضان پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و عمدا غسل نکند , واگر وظیفه اش تیمم است تیمم ننماید , روزه آن روز را باید تمام کند و قضای آن را نـیـز بگیرد , و در روزه قضای ماه رمضان اگر عمدا غسل وتیمم را ترک کند , بنابر احتیاط واجب نمی تواند آن روز را روزه بگیرد.

۳۷ پرسش: زن باردار آیا می تواند روزه بگیرد در صورتی که دکتر به آن گفته ضرر دارد؟
پاسخ: زنى که زائیدن او نزدیک است (ماه های هشت و نه) و روزه براى خودش یا حملش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست ولی باید بعدا آن را قضا کند و براى هر روز یک مُد طعام (۷۵۰ گرم نان یا ماکارونی یا آرد) بابت کفاره به فقیر دهد.
واما زنى که در ماه های آخر بارداری نباشد (از ماه اول تا اخر ماه هفتم) اگر روزه برای او یا حملش ضرر داشته باشد یا اینکه سبب افتادن وی در مشقتی که عادتا قابل تحمل نیست گردد روزه بر او واجب نیست و باید قضا نماید و کفاره ندارد.

۳۸ پرسش: حکم کسی که ماه رمضان بر اساس شهادت دو نفر عادل و جامع شرایط ۲۹ روز روزه گرفته اند چیست ؟
پاسخ: قضا لازم نیست .

۳۹ پرسش: اگر زنی بیمار باشد و نتواند روزه بگیرد ایا کفاره روزه بر او واجب است؟
پاسخ: کفاره ندارد واگرمرض او تا سال بعد ادامه داشت به احتیاط واجب برای هر روز ۷۵۰ گرم گندم به فقیر بدهد.

۴۰ پرسش: در چه صورتی باطل کردن روزه مستحب است؟
پاسخ: مستحب است برای کسی که صوم مستحب گرفته روزه خود را قطع کند اگر برادر مؤمنی او را به طعامی دعوت کند.
پرسش: اگر خانم شک دارد حامله است یا نه ولی ترس ضرر دارد (بر فرض که حامله باشد) آیا افطار جایز است ؟
پاسخ: اگر ترس ضرر باشد روزه واجب نیست.

۴۲ پرسش: ۱) بدلیل کاری که دارم حد اقل ۳ روز در هفته از محل سکونت خود خارج می شوم آیا روزه کامل است یا خیر؟ ۲) اگر به جهت تفریح وکار متفرقه به سایر شهرها نیز سفر کنم چگونه است؟
پاسخ: اگر این برنامه حد اقل ۶ ماه ادامه دارد نماز و روزه شما در همه جا تمام است.

۴۳ پرسش: در یک شهری هستم و شناخت نسبت دیدن ماه و کیفیت آن ندارم می توانم به گفته علماء یا اعلان آن از سایتهای عمومی اعتماد کنم و روزه بگیرم یا افطار کنم؟
پاسخ: میتوانید استهلال کنید و از ماه مشخص کنید در وقت غروب روز ۲۹ از ماه واگر ماه را ندیدید ماه را سی روز کامل کنید مگر اینکه مطمئن شوید که افراد دیگر با چشم خود ماه را دیدند و اعتبار به اعلان آن از رسانه های گروهی فی نفسه ندارد.

۴۴ پرسش: اگر شخصی جنب باشد و نماز و روزه بگیرد ولی نداند که جنب است وبعد از چند مدت متوجه شود و بداند که جنب بوده تکلیف چه میباشد؟
پاسخ: روزه های وی صحیح است و نمازهایی که قبل بجا آورده است قضا کند.

۴۵ پرسش: اگر روزه دار بتواند از قی کردن خود داری کند حکمش چیست ؟
پاسخ: اگر روزه دار بتواند از قی کردن خود داری کند , اگر به طبع خود حادث شده است لازم نیست از آن جلوگیری کند.

۴۶ پرسش: فرو بردن تمام سر در آب روزه را باطل است ؟
پاسخ: فرو بردن تمام سر در آب روزه را باطل نمی کند ولی کراهت شدید دارد.

۴۷ پرسش: کسی که می خواهد قضای روزه ماه رمضان را بگیرد , هرگاه تا اذان صبح عمدا جنب بـماند حکمش چیست ؟
پاسخ: کسی که می خواهد قضای روزه ماه رمضان را بگیرد , هرگاه تا اذان صبح عمدا جنب بـماند , نمی تواند آن روز را روزه بگیرد , واگر از روی عمد نباشد , می تواند ,اگر چه احتیاط در ترک آن است .

۴۸ پرسش: کسی که روزه قضا دارد و لی به نیت مستحب بگیرد آیا میتواند جایگزین قضا حساب کند؟
پاسخ: جایگزین نمی‌شود و کسی که روزه ماه رمضان به ذمه او باشد صحیح نیست روزه مستحبی بگیرد و روزه باطل است.

۴۹ پرسش: در ماه رمضان پس از یک روز روزه گرفتن خون ریزی لثه به وجود آمد حکم آن چیست و آیا کفاره دارد و مقدار آن چقدر است ؟
پاسخ: اگر خون در حال خواب و مانند آن بی اختیار داخل در حلق او می شود و نمی تواند جلوی آن را بگیرد اشکال ندارد و اگر جلوگیری از آن برای او حرج شدید دارد روزه اش باطل می شود ولی گناه نکرده و بعداً قضا می کند اگر تا سال دیگر خوب شود و الا برای هر روز ۷۵۰ گرم گندم به فقیر بدهد و اگر می تواند بدون حرج از آن جلوگیری کند ولی به علت جهل به مسأله این کار را نکند روزه اش باطل است ولی گناه ندارد مگر جاهل مقصر ملتفت باشد که احوط اداء کفاره است .

۵۰ پرسش: آیا عمل جماع به هنگام روزه مستحبی در طول روز باعث ابطال روزه می گردد و آیا کفاره دارد ؟
پاسخ: روزه باطل می شود و کفاره ندارد .
پرسش: اگر شخصی استمناء در ماه رمضان انجام دهد البته به نیت آمدن منی نباشد ولی از او منی خارج شود چه حکمی دارد؟
پاسخ: اگر قصد انزال نداشته ولی منی خارج شود روزه صحیح است و همچنین اگر از خود مطمئن بوده که منی از او خارج نمی شود و اتفاقا و بدون قصد منی خارج شود روزه صحیح است .

۵۲ پرسش: زنی هستم که برای دیدن والدینم از دبی به ایران آمدم وفقط ۸ روز مرخصی دارم الان منزل ابوی هستم آیا روزه بگیرم یا نه؟
پاسخ: اگر شهر پدرتان زادگاه شما نباشد نماز شما شکسته وروزه صحیح نیست و همچنین اگر زادگاه شما باشد ولی از زندگی در آنجا اعراض کرده باشید.
بله اگر زادگاه شما باشد و اعراض نکرده باشید و احتمال می دهید در آینده برگردید و انجا دوباره زندگی کنید نمازتان هر وقت بیاید تمام است و روزه نیز صحیح است.

۵۳ پرسش: اگر شخصی استمناء در ماه رمضان انجام دهد البته به نیت آمدن منی نباشد ولی از او منی خارج شود چه حکمی دارد؟
پاسخ: اگر قصد انزال نداشته و منی خارج شود روزه صحیح است و همچنین اگر از خود مطمئن بوده که منی از او خارج نمی شود و اتفاقا و بدون قصد منی خارج شود روزه صحیح است و توبه و استغفار کند.

۵۴ پرسش: در ماه رمضان استمنا کردم البته به قصد بیرون آوردن منی نبود ولی منی از من خارج شد و می دانستم که به واسطه بیرون آمدن منی روزه ام باطل می‌شود حالا چه باید بکنم؟ آیا باید ۶۰ روز یا ۶۰نفر را سیر کنم یا نه؟
پاسخ: اگر کسى استمناء کند ، در حالى که جاهل باشد به اینکه استمناء روزه را باطل میکند چنانچه در جهل خود معذور باشد ، روزه اش صحیح است .
و همچنین اگر با خود کارى کند در حالى که از خود مطمئن بوده منی از او خارج نمی شود و اتفاقا و بدون قصد منی خارج شود روزه صحیح است.
و گرنه در صورتى که بداند آن کار روزه را باطل مى کند ، اضافه بر قضا ، کفاره هم بر او واجب میشود . وهمچنین است بنا بر احتیاط واجب کسى که جاهل به حکم است ولى در جهل خود معذور نیست و مطمئن هم نیست یعنى احتمال مى دهد که مبطل باشد.
و در کفاره افطار روزه ماه رمضان ، کافی است به شصت فقیر غذا بدهد به هر کدام ۷۵۰ گرم گندم یا آرد یا نان .
واگر قضای آن را یک سال تأخیر بیاندازد تا ماه رمضان بعد برسد باید بابت هر روزعلاوه بر قضا همان مقدار غذا را به یک فقیر بدهد و اگر بیش از یک سال تاخیر بیاندازد کفاره تکرار نمى شود.

۵۵ پرسش: آیا می توان به جای پرداخت پول به افرادی که نماز قضای شخص متوفی را به جا می آورند، می توان این مبلغ را به افراد مستحق و نیازمند و با همان نیت نماز و روزه قضا شده متوفی داد؟
پاسخ: اشکال ندارد ولی نماز قضا حساب نمی شود.

۵۶ پرسش: اگر آروغ بزند و چیزی در گلو یا دهانش بیاید روزه باطل است ؟
پاسخ: اگر آروغ بزند و چیزی در گلو یا دهانش بیاید , باید آن را بیرون بریزد , واگر بی اختیار فرو رود , روزه اش صحیح است .

۵۷ پرسش: در غـیر روزه ماه رمضان و قضای آن ـ از اقسام روزه های واجب و مستحب ـ اگر جنب عمدا تا اذان صبح بر حال جنابت باقی بماند , ایا می تواند آن روز را روزه بگیرد ؟
پاسخ: در غـیر روزه ماه رمضان و قضای آن ـ از اقسام روزه های واجب و مستحب ـ اگر جنب عمدا تا اذان صبح بر حال جنابت باقی بماند , می تواند آن روز را روزه بگیرد.

۵۸ پرسش: اگر زن نزدیک اذان صبح در ماه مبارک رمضان از حیض یا نفاس پاک شود وبرای هیچ کدام از غسل وتیمم وقت نداشته باشد ایا روزه اش صحیح است ؟
پاسخ: اگر زن نزدیک اذان صبح در ماه مبارک رمضان از حیض یا نفاس پاک شود وبرای هیچ کدام از غسل وتیمم وقت نداشته باشد , روزه اش صحیح است .

۵۹ پرسش: در مسافرت می توانیم روزه قضا بگیریم (مسافرت کمتر از یک هفته می باشد) ؟
پاسخ: روزه قضا را نمی توان در سفر گرفت .

۶۰ پرسش: حکم استفاده از اسپری آسم برای فرد روزه دار چیست؟ (استفاده طبق دستور پزشک است)
پاسخ: اگر گازی باشد که وارد ریه می شود مبطل نیست واگر موادی از آن وارد معده می شود مبطل روزه است.
پرسش: اگر کسی در ماه رمضان عمداً کاری کند که از او منی بیرون آید آیا باید ۶۰ روز روزه بگیرد یا خیر؟
پاسخ: اگر عالم به این بود که این کار روزه را باطل میکند باید کفاره بدهد و نیز بنابر احتیاط واجب اگر جاهل مقصر متردد باشد. و کفاره آن این است که ۶۰ روز روزه بگیرد یا ۶۰ فقیر را سیر کند ولو به اینکه به هرکدام یک مد (۷۵۰ گرم) طعام بدهد.

۶۲ پرسش: بنده، بیش از ۴ سال است که برای تحصیلات تکمیلی به شهر قم، رفت و آمد دارم و این رفت و آمد نیز حداقل تا ۵ سال دیگه هم ادامه دارد. این رفت و آمد در ایام تحصیل دو یا سه روز در هفته است (که یا شب ها در قم می مانم یا به تهران باز میگردم) و در ایام غیر درسی حداقل هر ماه یک بار!. سئوال های بنده این است که ۱. وضعیت نماز و روزه بنده چگونه می شود؟! ۲. اگر نماز و روزه من کامل است آیا قم وطن دوم من محسوب می شود؟ که در ایامی که برای غیر مورد درس به قم می روم باز هم نماز من کامل شود؟! یا اینکه فقط زمانی که قصد درس دارم (در آن روزهای خاص که درس برگزار می شود) نماز و روزه من کامل است؟! ۳. آیا مشمول قاعده کثیر السفر می شوم که در تمام سفرها (چه قم و چه غیر قم) نمازم کامل شود؟ ۴. وضعیت همسر بنده چگونه می شود؟ چون گاه با بنده در این سفرها همراه می شود؟
پاسخ: ۱- اگر در ماه حد اقل هفت روز در قم باشید حکم وطن دارد ، در غیر این صورت کثیر السفر هستید که در ایام درس نمازتان تمام وروزه صحیح است.
۲- جواب روشن شد.
۳- اگر قم مقر شما حساب نمی شود حکم شما در راه وبقیه سفرها به احتیاط واجب جمع است.
۴- اگر مجموع حضور شان در قم سالیانه (۹۰) روز باشد ، قم حکم وطن دارد والا نمازشان قصر وروزه صحیح نیست.

۶۳ پرسش: چه وقت می توانیم روزه به نیت ماه رمضان بگیریم؟
پاسخ: زمانی که ماه را با چشم خود ببینید یا دو شاهد عادل به دیدن آن شهادت بدهند و معارض نداشته باشد و مطمئن به اشتباه آنها نباشد یا اینکه اطمینان پیدا کنید به دیدن ماه با چشم عادی از شیاع و غیره یا اینکه ۳۰ روز از ثبوت ماه شعبان بگذرد.

۶۴ پرسش: اگر کسی در ماه رمضان عمداً کاری کند که از او منی بیرون آید آیا باید ۶۰ روز روزه بگیرد یا خیر؟
پاسخ: اگر عالم به این بود که این کار روزه را باطل می کند باید کفاره بدهد و نیز بنابر احتیاط واجب اگر جاهل مقصر متردد باشد ولی اگر کسى استمناء کند ، در حالى که جاهل باشد به اینکه استمناء روزه را باطل میکند چنانچه در جهل خود معذور باشد ، روزه اش صحیح است .
و همچنین اگر با خود کارى کند در حالى که از خود مطمئن بوده منی از او خارج نمی شود و اتفاقا و بدون قصد منی خارج شود روزه صحیح است.
و در کفاره افطار روزه ماه رمضان ، کافی است به شصت فقیر غذا بدهد به هر کدام ۷۵۰ گرم گندم یا آرد یا نان .
واگر قضای آن را یک سال تأخیر بیاندازد تا ماه رمضان بعد برسد باید بابت هر روزعلاوه بر قضا همان مقدار غذا را به یک فقیر بدهد و اگر بیش از یک سال تاخیر بیاندازد کفاره تکرار نمى شود.
و توبه و استغفار کند.

۶۵ پرسش: آیا در موضوع کفاره روزه بجای اطعام ده فقیر میتواند پول ده پرس غذای متوسط را به صندوق مستمندان واریز کرد؟
پاسخ: کافی نیست.

۶۶ پرسش: آیا کسی که معتاد به سیگار یا تریاک باشد و در ماه مبارک فقط در صورتی می تواند روزه بگیرد که سیگار یا تریاک مصرف نماید آیا می تواند روزه بگیرد یا خیر؟
پاسخ: بنابر احتیاط واجب باید امساک کند.

۶۷ پرسش: کسی که در شب ماه رمضان جنب است , چنانچه عمدا غسل نکند تا وقت تنگ شود حکمش چیست ؟
پاسخ: کسی که در شب ماه رمضان جنب است , چنانچه عمدا غسل نکند تا وقت تنگ شود , باید تیمم کند وروزه بگیرد و روزه اش صحیح است .
روزه و بقاء بر جنابت
۶۸ پرسش: آیا کسی که روزه ای بر گردنش باشد از سال گذشته (که عمدا نگرفته بوده) و تا بحال نتوانسته آن را بگیرد می تواند معادل آن بجای ۶۰ روز کار دیگری انجام دهد؟
پاسخ: می تواند برای هر روز که عمداً نگرفته است ۶۰ فقیر را اطعام کند یا به هر یک ۷۵۰ گرم گندم یا نان یا سیب زمینی و امثال آن بدهد و یک روز قضا کند .

۶۹ پرسش: احتراماً پدری دارم که حدود چهار سال است که در اثر سکته مغزی یک سمت ایشان فلج شده و بر روی صندلی چرخدار نشسته است و همچنین نمیتواند روزه بگیرد، تکلیف ایشان چیست؟ آیا باید در ماه رمضان طعام داد یا خیر؟
پاسخ: باید برای هر یک روز ۷۵۰ گرم گندم یا آرد به عنوان فدیه به فقیر بدهد.

۷۰ پرسش: کسی که خون دماغ می شود اگر سرش را بالا بگیرد که خون خارج نشود ممکن است خون وارد حلق او شود: الف ـ آیا این کار روزه را باطل می کند ؟ ب‌ ـ آیا فرقی هست خون وارد فضای دهان شود یا از حلق عبور کند ؟
پاسخ: اگر یقین ندارد که خون وارد حلق می شود و اتفاقا وارد شد اشکال ندارد هر چند که موجب بطلان روزه اگر به کمیّتی باشد که صدق خوردن و آشامدن کند. پرسش: مقلد معظم له هستیم آیا باید برای رؤیت هلال و عمل به تکالیف وابسته به این موضوع مثل روزه و عید فطر باید طبق نظر ایشان عمل کنیم؟ و نیز چطور می توانیم مثلاً راجع به هلال ماه شوال نظر ایشان را بفهمیم؟
پاسخ: ملاک در وجوب افطار تحصیل وثوق به بودن ماه در افق شهری که مقیم هستید به نحوی که قابل رؤیت باشد با چشم غیر مسلح.

۷۲ پرسش: کسی که در شب ماه رمضان برای هیچ کدام از غسل و تیمم وقت ندارد حکمش چیست ؟
پاسخ: کسی که در شب ماه رمضان برای هیچ کدام از غسل و تیمم وقت ندارد , اگر خود را جنب کند , روزه اش باطل است وقضا و کفاره بر او واجب می شود.
روزه و بقاء بر جنابت
۷۳ پرسش: برای گرفتن روزه و نماز قضا برای میت (مثلا ده سال) آیا چند نفر در یک زمان می توانند این تکلیف را انجام دهند . ( برای مثال ۵ نفر و هرکدام دو سال نماز و روزه بگیرند ) ؟
پاسخ: می توانند و ترتیب معتبر نیست .

۷۴ پرسش: برای معالجه به دکتر مراجعه کردم، قرص تجویز کرد. حالا این قرص ها را باید موقع افطار بخورم؟ یا می توانم در وقتش (وقتی که روزه ام) بخورم و دیگر چیزی نخورم؟
پاسخ: اگر ضرری مترتب نمی شود وقت افطار بخورید و اگر در روز خوردید روزه شما باطل می شود.

۷۵ پرسش: آیا زنان می توانند برای گرفتن همه روزه های ماه رمضان از قرص ضد بارداری استفاده کنند تا حیض نشوند؟
پاسخ: مانعی ندارد .

۷۶ پرسش: مسافرت در ماه رمضان برای روزه دار چه صورت دارد ؟
پاسخ: مانعی ندارد ولی اگر مسافرت برای فرار از روزه باشد مکروه است و کافی است بعد از ماه مبارک برای هر یک روز یک روز قضا کند و کفاره ندارد.

۷۷ پرسش: اگر روزه برای کسی ضرر داشته باشد اعتکاف او چه حکمی دارد؟
پاسخ: نمی تواند معتکف شود.

۷۸ پرسش: اگر بداند وقت برای غسل ندارد وخود را جنب کند وتیمم کند چه حکمی دارد ؟
پاسخ: اگر بداند وقت برای غسل ندارد وخود را جنب کند وتیمم کند یا با این که وقت دارد عمدا غسل را تاخیر بیاندازد تاوقت تنگ شود وتیمم کند روزه اش صحیح است هر چند گناهکار است .
روزه و بقاء بر جنابت
۷۹ پرسش: اگر زن و شوهر جوانی در ماه رمضان در زمانی که روزه هستند ناخاسته و بدون کنترل خود با هم نزدیکی کنند و روزه شان باطل شود چه باید بکنند؟
پاسخ: قضا و کفاره واجب است و کافی است اطعام شصت مسکین هر مسکینی ۷۵۰ گرم گندم یا آرد برای هر یک از زن و شوهر.

۸۰ پرسش: کسی که بیمار است و بیماری او دایمی است و هرگز نمیتواند روزه بگیرد آیا کفاره بر او تعلق می گیرد ؟
پاسخ: باید برای هر روز یک مد (۷۵۰ گرم تقریبا) طعام یعنی گندم یا جو یا نان و مانند اینها به فقیر بدهد . پرسش: اگر کسی در شب ماه رمضان در خواب محتلم شود و بعد بیدار شود و دوباره بخوابد بدون اینکه بداند آیا صبح شده یا حکم آن چه می باشد؟
پاسخ: اگر یقین و یا اطمینان داشته باشد که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار می شود، و تصمیم هم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل کند چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود روزه او صحیح است و اگر اطمینان نداشته باشد بنابر احتیاط واجب قضا بر او واجب می شود.

۸۲ پرسش: اگر کسی محل کارش در شهری است ولی منزلش در شهر دیگری است و از این جهت باید هفته ای دو بار مسافرت کند ، نماز و روزه خود را چگونه باید بجا آورد ؟
پاسخ: اگر در محل کار هر بار چند ساعت می ماند به احتیاط واجب باید هم نماز شکسته بخواند و هم نماز تمام بخواند و همچنین هم باید روزه را بگیرد و سپس آن را قضا کند ولی اگر در محل کار در هر دفعه دو روز می ماند چنانچه کار او برای سالها (چهار سال یا بیشتر) ادامه داشته باشد محل کار حکم وطن دارد و نماز تمام و روزه در آنجا صحیح است.

۸۳ پرسش: کـسـی که در شب ماه رمضان جنب است و می داند که اگر بخوابد تا صبح بیدار نمی شود تکلیف چیست ؟
پاسخ: کـسـی که در شب ماه رمضان جنب است و می داند که اگر بخوابد تا صبح بیدار نمی شود بنابر احتیاط واجب , نباید غسل نکرده بخوابد , وچنانچه پیش از غسل اختیارا بخوابد و تا صبح بیدار نشود , باید روزه آن روز را تمام کند و قضا و کفاره بر او واجب می شود.
روزه و بقاء بر جنابت
۸۴ پرسش: در روزه قضای ماه رمضان اگر سهواً (قبل از ظهر ـ بعد از ظهر) چیزی خورده شود و زمان کافی برای گرفتن روزه قضا باشد حکم روزه چیست؟
پاسخ: اگر از روی سهو باشد روزه را باطل نمی کند.

۸۵ پرسش: جوانی هستم ۱۷ ساله که درجه چشمانم روی هم بالای ۱۱ است. آیا روزه گرفتن بر من واجب است؟
پاسخ: اگر ترس ضرر یا شدت مرض باشد واجب نیست.

۸۶ پرسش: با توجه به اولین مسأله در رساله در مورد روزه که باید مقداری قبل و مقداری قبل از اذان صبح و مغرب نباید کار مبطل روزه کرد تا یقین حاصل شود که تمام را روزه بوده ایم، این مقدار زمانی چقدر است؟ و با توجه به معین کردن وقت اذان بطور دقیق در ایران آیا لزومی دارد؟ و اگر شخصی ندانسته این زمان را رعایت نکند ولی یقین حاصل کرده باشد، حکم چیست؟
پاسخ: لازم نیست قبل از طلوع فجر امساک کند مگر اینکه یقین که اگر احتیاط نکند بعضی از روزها خوردن او بعد از فجر خواهد بود در این صورت از باب احتیاط لازم است قبل از فجر امساک کند و به هر حال در طرف فجر تا یقین به طلوع فجر حاصل نشده است امساک لازم نیست ولی در طرف مغرب تا یقین به دخول وقت حاصل نشده خوردن جایز نیست و معیار اذان یا تعیین وقت توسط تقویم نیست بلکه معیار در طرف مغرب از بین رفتن سرخی طرف مشرق است و این حکم در صورتی که علم به سقوط قرص باشد مبنی بر احتیاط است و نسبت به گذشته اگر یقین به خوردن در روز حاصل نشود حکم به صحت می شود.

۸۷ پرسش: حکم روزه مستحب در سفر چیست ؟
پاسخ: روزه در سفر مشروع نیست، ولی چنانچه روزه قضا نداشته باشد می تواند نذر کند که روزه مستحب را در سفر بگیرد.

۸۸ پرسش: در روزه قضای ماه رمضان اگر سهواً (قبل از ظهر ـ بعد از ظهر) چیزی خورده شود و زمان کافی برای گرفتن روزه قضا باشد حکم روزه چیست؟
پاسخ: اگر از روی سهو باشد روزه را باطل نمی کند.

۸۹ پرسش: دانشجویی که در شهری غیر از شهر خودش می باشد حکم نماز و روزه او چیست ؟
پاسخ: اگر قصد داشته باشد تا چهار سال هفته ای دو روز یا بیشتر در آنجا باشد محل تحصیل در حکم وطن است و نماز و روزه اش تمام است البته در دو هفته اول احتیاطا هم نماز شکسته بخواند هم تمام و همچنین هم روزه بگیرد و هم قضای آن را بگیرد مگر اینکه قصد ۱۰ روزه بکند که در این صورت از روز اول نمازش تمام است و روزه صحیح است و نیار به جمع نیست.

۹۰ پرسش: حکم قضای روزه هایی که عمدا گرفته نشده چیست؟
پاسخ: باید روزه هایی را که نگرفتید قضا کنید و اگر کسی روزه ماه رمضان را به خوردن یا آشامیدن یا جماع یا استمناء یا باقی ماندن بر جنابت باطل کند ، در صورتی که بداند آن کار روزه را باطل می کند، اضافه بر قضا ، کفاره هم بر او واجب می‏شود . و همچنین – بنا بر احتیاط واجب- نسبت به کسی که جاهل به حکم است ولی در جهل خود معذور نیست و مطمئن هم نیست یعنی احتمال می دهد که مبطل باشد.
و اما کسی که مساله را نمی داند و در جهل خود معذور است یا مطمئن است که آن کار روزه را باطل نمی کند کفاره بر او نیست ولی اگر می داند مبطل است و نمی داند کفاره دارد باید کفاره بدهد.
و در کفاره افطار روزه ماه رمضان، کافی است به شصت فقیر غذا بدهد به هر کدام ۷۵۰ گرم گندم یا آرد یا نان و مانند آنها. و اگر می دانست که باید قضا کند و قضای آن را یک سال به تأخیر انداخت تا ماه رمضان بعد برسد باید بابت هر روزعلاوه بر قضا ۷۵۰ گرم گندم، آرد یا نان را به یک فقیر بدهد و اگر بیش از یک سال تأخیر بیاندازد کفاره تکرار نمی شود. و نسبت به قضا اگر در مقدار فوت شده شک دارید مقدار متیقن یعنی کمتر کافی است.پرسش: بیماری که مبتلا به مرض چشم است روزه اش چه حکمی دارد؟ آیا مریض می تواند روزه بگیرد؟
پاسخ: روزه بیمار هرچند بیماری چشم باشد در صورتی که ضرر داشته باشد صحیح نیست، چه به این دلیل که بیماری را زیاد کند یا علاج را طولانی کند یا درد را تشدید نماید. البته در همه آنها باید ضرر به مقدار معتنابهی باشد که معمولاً تحمل نمی شود. و فرقی نیست بین اینکه یقین به ضرر داشته باشد یا گمان بلکه حتی اگر احتمال بدهد ولی به نحوی باشد که موجب خوف بشود و این خوف مستند به موجبات عقلایی باشد. و همچنین صحیح نیست روزه از انسان سالمی که خوف بروز بیماری از آن داشته باشد چه رسد به اینکه بیماری قطعی باشد. و اما بیماری که روزه برای او ضرر ندارد باید روزه بگیرد و روزه اش صحیح است. و اگر بیماری تا رمضان سال بعد ادامه داشت قضا از او ساقط است و باید برای هر روز ۷۵۰ گرم گندم یا نان و امثال آن به یک فقیر فدیه بدهد.

۹۲ پرسش: من سه روز در هفته از مسافت شرعی می گذرم تکلیف نماز و روزه من چیست؟
پاسخ: اگر قرار است تا شش ماه یا بیشتر ادامه داشته باشد کثیر السفر هستید و در تمام سفرها نمازتان تمام و روزه صحیح است.

۹۳ پرسش: با توجه به اینکه یکی از محلهای مصارف وجوهات کمک به بدهکاران است چرا هیچ یک از مراجع به بنده که در زمانی که وضع مالی خوبی داشته ام و خمس هم می داده ام و الان گرفتار نزول می باشم وام به بنده نمیدهند آیا این باعث دلسرد شدن نسبت به مسایل دینی نمی شود چون خود بنده تقریباً نسبت به اعتقاداتم خیلی سرد شده ام و در گرفتن روزه و خواندن نماز بی تفاوت و باری به هر جهت شده ام آیا این بی توجهی از طرف بزرگان که حتی حاضر به بررسی به امور افرادی مانند اینجانب نمی شوند در دراز مدت باعث خدای نکرده دلسرد شدن مسلمین در برابر مسایل دینی نمی شود.
پاسخ: بدهکاران از موارد صرف زکات است نه سهم امام و آنچه نزد علماء است زکات نیست.

۹۴ پرسش: می خواستم بدانم هزینه یک سال نماز و یک ماه روزه مرحوم پدرم چقدر است؟ و برای ۲۰ سالی که ایشان وصیت نموده در صورت عدم تمکن مالی چه باید کرد؟
پاسخ: از ثلث ایشان به همان مقداری که ممکن است بدهید.

۹۵ پرسش: آیا انجام سونوگرافی در ماه مبارک رمضان روزه را باطل می کند؟
پاسخ: موجب باطل شدن روزه نمی شود.
روزه مریض
۹۶ پرسش: من در نروژ زندگی میکنم در ۲۴ ساعت یک ساعت شب است من چگونه روزه بگیرم؟
پاسخ: واجب است بر طبق اوقات شرعی همان شهر روزه بگیرید هرچند روز بلند باشد ولى اگر روزه گرفتن مشقت زیادی داشته باشد و عادتا قابل تحمل نباشد ، جایز است در هنگام شدت گرسنگی و تشنگی بنابر احتیاط واجب تنها به مقدار ضرورت آب بنوشید یا غذا بخورید و باید بقیه روز را به احتیاط واجب امساک کنید و بعد از ماه رمضان این روز را قضا کنید و کفاره ندارد.
و نیز می توانید در محدوده زمانی بین اذان صبح تا قبل از اذان ظهر به مقدار مسافت شرعی (۲۲ کیلومتر) از آخرین خانه های شهر خارج شده و روزه خود را در آنجا افطار کنید و به شهر بازگشته و در این فرض امساک واجب نیست و باید بعدا آنرا قضا کنید و کفاره ندارد.

۹۷ پرسش: فرموده‌‏اند روزه مستحبی در سفر چنانچه نذری باشد (و روزه قضا نداشته باشد) جایز است آیا در جواز روزه فرق است بین آنکه قبلاً نذر کرده باشد و یا اینکه در حال همین سفر نذر کند ؟
پاسخ: فرق نمی‌کند ولی اگر در اثناء روز بخواهد روزه همان روز را نذر کند صحت آن محل اشکال است.

۹۸ پرسش: اگر کسی سه روز روزه نگرفته باشد می تواند به جای آن پول بدهد؟ مثلاً به جای گندم پول آن را به ایتام یا به کمیته امداد بدهد، و این پول چقدر باید باشد، برای سه روز؟
پاسخ: روزه هائی که نگرفته است باید آن را قضا کرد و در کفاره پرداخت پول به فقیر به جای خوراکی کفایت نمی کند.

۹۹ پرسش: زنی که صاحب عادت وقتیه و عددیه است و عادتش هفت روزه است، اگر پس از احرامش حیض شد و سپس روز هفتم پاک شد و غسل کرد و اعمال عمره اش را به جای آورد و آن گاه برای حج مُحرم شد و پس از آن اثرِ خونی دید، تکلیفش چیست؟
پاسخ: خون دوم اگر در روز دهم از اولین زمان خون دیدن یا زودتر بند آمده، جزو حیض اول به شمار می رود. اما اگر از ده روز گذشت پس تمام خون دوم، استحاضه به شمار می رود. در صورت اول بنابر احتیاط واجب در مدت پاکی میان دو خون باید احکام زن پاک و زن حائض را رعایت کند، که نتیجه اش در این جا آن است که طواف عمره اش و نماز آن را پیش از طواف حج قضا کند.

۱۰۰ پرسش: مدتی است از گلویم دانه های سفید مانندی به دهانم می آید که ظاهرا در خود گلویم ایجاد می شود نه ازطرف معده که نه آب دهان است و نه خلط است آیا اگر فرو ببرم روزه ام باطل می شود و آیا کفاره دارد ؟
پاسخ: بلعیدن آن محل اشکال است. پرسش: اینجانب کارمند پارس جنوبی (عسلویه) می باشم. وطنم بوشهر است و وضعیت کاری به صورت ۱۴ روز کار (عسلویه) و ۱۴ روز استراحت (بوشهر) است. منتها در عسلویه نیز بین محل کار و خوابگاه ۲۶ کیلومتر فاصله است که هر روز صبح این مسیر را رفته و شب به خوابگاه باز می گردیم. آیا این مسیر هر روزه از خوابگاه به محل کار نیز سفر محسوب می شود؟ وضعیت نماز و روزه در ایامی که عسلویه هستم (چه خوابگاه و چه محل کار) چگونه است؟ آیا دایم السفر محسوب می‌شوم و یا عسلویه وطن دومم محسوب می شود؟ ضمنا این وضعیت ۱۴ روز در عسلویه ثابت نیست و ممکن است گاهی با گرفتن مرخصی به زیر ۱۰ روز برسد. آیا در این صورت حکم تفاوت خواهد کرد؟
پاسخ: هر سه جا مقر شما حساب می شود(نمازتان تمام و روزه صحیح است) و بین محل کار وخوابگاه مسافت نیست وکثیر السفر حساب نمی شوید.

۱۰۲ پرسش: آیا تحقیق درباره ظهور ماه رمضان در افق واجب است؟
پاسخ: تحقیق واجب نیست و اگر بخواهد روزه بگیرد می تواند به نیت ماه شعبان بگیرد مگر اینکه در میان روز ماه رمضان ثابت شود که در اینصورت عدول در نیت کند.

۱۰۳ پرسش: من اگر کفاره روزه بگیرم همه می فهمند، وسعت مالی هم ندارم، شما بگویید چه کنم؟
پاسخ: فهمیدن مردم مهم نیست و نیز می توانید به طور توریه وانمود کنید که روزه مستحب می گیرید و نیز می توانید مبلغ را به شخص دیگری بدهید و او را وکیل کنید تا با آن غذا بخرد ( ۷۵۰ گرم نان یا آرد یا ماکارونی یا مانند آن ) وآن را تملیک فقیر کند ، همچنانکه می توانید قیمت را به مستحق داده و او را وکیل کنید تا با آن – به وکالت از شما – غذا بخرد وبرای خود قبول کند ، ولی ذمه شما مشغول می ماند تا اینکه وکیل یا مستحق این فعل را به وکالت از شما انجام دهد، پس باید یقین به آن پیدا کرد .
کفارات
۱۰۴ پرسش: حکم نماز و روزه دانشجویان و طلاب در سفر برای تحصیل و در محل تحصیل چیست؟
پاسخ: اگر در ماه به طور متوسط ده روز سفر کند باید نماز را در همه سفرها تمام بجا آورد و روزه را بگیرد و اگر قصد داشته باشد در محل تحصیل دو سال بماند آنجا مقرّ وی است و نماز را بجا آورد و روزه بگیرد.

۱۰۵ پرسش: با توجه به اینکه مسافر می تواند در چهار مکان مقدس که در رساله عملیه ذکر گردیده نماز را تمام بخواند آیا شامل روزه هم می شود؟ به عبارتی مسافر می تواند در مکه مکرمه و یا مدینه منوره بدون قصد ده روز، روزه بگیرد؟
پاسخ: شامل روزه نمی شود.

۱۰۶ پرسش: در ماه مبارک رمضان قبل از اذان صبح به منظور انجام غسل جنابت به حمام رفتم . کمی بعد از شروع غسل اب بطور غیر معمول سرد شد طوریکه از ادامه غسل باز ماندم و اذان گفته شد . بعد از آن با تهیه شدن مقداری اب گرم غسل را ادامه دادم و بعد اب حمام هم گرم شد و غسل را به پایان رساندم ولی هوا روشن شده بود . لطفاً بفرمائید : ۱ _ آیا گناهی مرتکب شده ام؟ ۲ _ روزه این روز چه حالتی پیدا می کند ؟
پاسخ: اگر یقین داشتید که تیمم در این حالت واجب نیست روزه مزبور صحیح است و در چنین حالتی وظیفه تیمم است و بعد غسل انجام می دهد و نماز را بعد از غسل می خواند .

۱۰۷ پرسش: اگر زن و شوهر جوانی در ماه رمضان در زمانی که روزه هستند ناخاسته و بدون کنترل خود با هم نزدیکی کنند و روزه شان باطل شود چه باید بکنند؟
پاسخ: قضا و کفاره واجب است و کافی است اطعام شصت مسکین هر مسکینی ۷۵۰ گرم گندم یا آرد برای هر یک از زن و شوهر.

۱۰۸ پرسش: فردی قبلا از یک مرجع دیگری تقلید میکرده و اکنون مرجع تقلیدش از دنیا رفته است حال در مورد مساله زیر چگونه باید عمل کند. فرد مورد نظر در شهری غیر از وطنش سرباز است و در مدت یکسالی که از خدمتش گذشته از مرجع دیگر تقلید میکرده است و اکنون از آقای سیستانی تقلید میکند لذا از طرفی اقای سیستانی میفرمایند که اگر دانشجو یا استاد یا سربازی حداقل سه روز در هفته بیش از مسافت شرعى رفت و آمد کنند و یا در سفر باشند و این برنامه براى مدتى (به طور مثال شش ماه در یک سال و یا حداقل سه ماه در چند سال تحصیلى) ادامه یابد؛ کثیرالسفر محسوب میشوند و نماز ایشان در محل تحصیل و بین راه تمام و روزه‏شان صحیح است. مساله این است که فرد موردنظر در سال گذشته که از مرجع دیگری تقلید میکرده اند به جز جمعه ها و پنج شنبه ها و یکشنبه ها، بقییه هفته را در سفر بوده است ولی در حال حاضر که از آقای سیستانی تقلید میکند احتمال آن میرود که این وضعیت رفت و آمد تنها برای ۳ یا نهایتا ۴ ماه ادامه یابد لذا خواهشمند است بفرمایید حکم نماز و روزه ها چگونه است؟ (احتمال مورد نظر خیلی قوی نیست ودر حد ۴۰ یا ۵۰ درصد است)
پاسخ: نماز او تمام وروزه صحیح است.

۱۰۹ پرسش: من در تهران زندگی می کنم و دانشجو در اسلامشهر هستم و در روزهای ۴ شنبه و ۵ شنبه به آنجا می روم می خواستم بدانم که آیا روزه من درست است یا خیر؟
پاسخ: بنابر احتیاط واجب هم باید روزه را بگیرید و هم قضا کنید.

۱۱۰ پرسش: در ایام ماه مبارک اگر شخصی بعد از اذان صبح بیدار شود در حالی که احتیاج به غسل جنابت داشته باشد تکلیف چیست؟ آیا آن روز را نمی شود روزه گرفت؟
پاسخ: روزه درست است و برای نماز غسل کنید. پرسش: کسانی که از روی نادانی و جهل در ابتدای تکلیف روزه ماه رمضان را ترک کرده اند چه حکمی دارند قضا یا کفاره؟
پاسخ: اگر احتمال می دهد که معنای تکلیف را نمی دانسته یا به هر دلیل اطمینان داشته که می توانید روزه بخورد تنها قضا کافی است.

۱۱۲ پرسش: آیا ریختن قطره در چشم با توجه به اینکه مقداری از آن از راه مجرای اشکی وارد دهان می شود روزه را باطل می کند؟ استفاده از اسپری ریه برای آسم چطور؟
پاسخ: در هر دو مورد روزه صحیح است مگر در اینکه در اسپری علم پیدا کند که آن ماده که اسپری مذکور مشتمل بر آن است وارد دستگاه هاضمه می شود.

۱۱۳ پرسش: ما در محلی کار می کنیم که وضعیت شغلی ما طوری است که ۱۴ روز کار و ۱۴ روز هم منزل می رویم که بیشتر از ۶ فرسخ است در این مدت ۱۴ روز کار شاید یک یا دو بار هم مأموریت شغلی پیش بیاید که بیشتر از ۶ فرسخ باشد و این از مسئولت شغلی ما نیز می باشد. در محل کار وظیفه نماز و روزه ما چیست؟ در مأموریت وظیفه نماز و روزه ما چیست؟ در بین محل کار و منزل وظیفه نماز و روزه ما چیست؟ اگر مأموریت در هر هفته باشد ولی در ۱۴ روز منزل مسافرتی در بین باشد یا نباشد وظیفه نماز و روزه ما چیست؟ اگر ۷ روز در محل کار و ۱۴ روز در منزل باشد وظیفه نماز و روزه ما چیست؟ و اگر ما بواسطه کار باید هر روز این ۱۴ روز شغلی را در تردد باشیم وظیفه نماز و روزه ما چیست؟
پاسخ: اگر کار شما به همان نحو سه سال یا بیشتر ادامه داشته باشد محل کار مقر شما می شود ونماز و روزه در آنجا صحیح است .ولی در مأموریتها نماز شکسته است و اگر قبل از ظهر باشد روزه را میتوانید بخورید و همچنین در سفر بین محل کار و وطن مگر اینکه مأموریتها به علاوه سایر مسافرتها به طور مستمر در ماه ده روز بشود که در اینصورت کثیر السفر شمرده میشوید و نمازتان در همه مسافرتها حتی اگر به کشور دیگر باشد تمام است و همین حکم هم در صورتی است که ۱۴ روز شغلی را در تردد باشید.

۱۱۴ پرسش: در اوایل سن تکلیف ۶ روز ماه رمضان را به حرام شکستم ولی با توجه به این موضوع که بعدا کفاره آن را می دهم روزه مستحبی زیادی گرفتم حکم چیست ؟ آیا باز هم میتوانم بگیرم ؟ مبلغ ریالی آن چقدر می شود و چگونه قابل پرداخت است ؟
پاسخ: اگر کسى روزه ماه رمضان را به خوردن یا آشامیدن یا جماع یا استمناء یا باقى ماندن بر جنابت باطل کند ، در صورتى که بداند آن کار روزه را باطل مى کند، علاوه بر قضا ، کفاره هم بر او واجب مى ‏شود. و همچنین (بنا بر احتیاط واجب) قضا و کفاره لازم است بر کسى که جاهل به حکم بوده ولی در جهل خود معذور نبوده ، و احتمال مى داده که این کار مبطل روزه باشد. و اما کسى که مساله را نمى دانسته و در جهل خود معذور بوده یا مطمئن بوده که این کار روزه را باطل نمى کند کفاره بر او نیست و فقط قضا کافی است. و اگر استمناء کند یا باقی بر جنابت بماند ، در حالى که جاهل باشد به اینکه چنین کاری روزه را باطل مى ‏کند چنانچه در جهل خود معذور باشد ، روزه اش صحیح است. ولى اگر مى دانسته این کار مبطل روزه است ولی نمى دانست کفاره دارد در این صورت باید قضا کند و کفاره هم بدهد.
و در کفاره افطار روزه ماه رمضان ، کافی است به شصت فقیر هر کدام یک مد طعام بدهد (۷۵۰ گرم گندم یا آرد یا نان یا ماکارونی و مانند آنها) . و اگر قضای آن را یک سال تأخیر بیاندازد تا ماه رمضان بعد برسد باید بابت هر یک روزعلاوه بر قضا یک مد طعام (کفاره تأخیر) به فقیر بدهد و اگر بیش از یک سال تاخیر بیاندازد کفاره تکرار نمى شود.
و دادن قیمت در کفارات مجزی نیست ، بله می توانید مبلغ را به شخص دیگری بدهید و او را وکیل کنید تا با آن غذا بخرد ( ۷۵۰ گرم نان یا آرد یا ماکارونی یا مانند آن ) وآن را تملیک فقیر کند ، همچنانکه می توانید قیمت را به مستحق داده و او را وکیل کنید تا با آن – به وکالت از شما – غذا بخرد وبرای خود قبول کند ، ولی ذمه شما مشغول می ماند تا اینکه وکیل یا مستحق این فعل را به وکالت از شما انجام دهد، پس باید یقین به آن پیدا کرد .

۱۱۵ پرسش: آیا نگاه کردن به عکسهای مبتذل و چت کردن در باره موضوعات مستهجن روزه را باطل می کنند؟
پاسخ: روزه را باطل نمی کند هر چند گناه کرده است و باید توبه کند.

۱۱۶ پرسش: زنی که روزه قضا گرفته اگر شوهرش بعد از ظهر از او درخواست باطل کردن روزه نماید وظیفه او چیست؟
پاسخ: اگر به او اذن داده بود که روزه قضا بگیرد و بعد از ظهر از او درخواست افطار نماید واجب است که روزه خود ادامه دهد وهمچنین اگر او را از روزه گرفتن منع نکند در حالی که روزه گرفتن مزاحم حق استمتاع از او نباشد ولی اگر او را از روزه گرفتن منع کرده باشد یا اینکه روزه گرفتن مزاحم حق شوهر باشد به احتیاط واجب نباید روزه خود ادامه دهد.

۱۱۷ پرسش: من به خاطر شغلم هفته ای دو روز شنبه و یکشنبه ها و گاهی از عصر روز جمعه ها به سفر می روم. تصادفاً امکان دارد محل کار در همان حومه شهر باشد. محل سفر شهرهای مختلف است ولی تعدادشان تقریباً مشخص است. شغل من فروشندگی است و هر کجا نمایشگاه باشد از طرف شرکتی که برایش کار می کنم به محل نمایشگاه می فرستند، سؤال من این است که حکم نماز و روزه من چیست؟
پاسخ: اگر به طور متوسط در ماه ده روز در سفر(یعنی مسافت ۲۲کیلومتر یا بیشتر) می باشید نماز شما در همه سفرها تمام است و روزه را هم صحیح است. و اگر کمتر از هشت روز است نماز شما شکسته است و روزه صحیح نیست. و اگر ۸ یا ۹ روز در ماه است بین نماز شکسته و تمام جمع کنید و در روزه هم بین روزه گرفتن و قضاء احتیاط کنید.
روزه مسافر
۱۱۸ پرسش: کسی که بیمار است و بیماری او دایمی است و هرگز نمیتواند روزه بگیرد آیا کفاره بر او تعلق می گیرد ؟
پاسخ: باید برای هر روز یک مد (۷۵۰ گرم تقریبا) طعام یعنی گندم یا جو یا نان و مانند اینها به فقیر بدهد .
کفارات
۱۱۹ پرسش: اینجانب ساکن ایران هستم ودر ایران کسب و کار دارم. محل کسب و کاری دیگری در یک کشور دیگر راه اندازی نموده ام و هر ماه چند روز به آنجا سرکشی می کنم.حتی در ماه مبارک رمضان درآن کشور حضور کامل دارم. البته محل اسکان و محل کار بیش از ۳۰ کیلومتر فاصله دارند. حکم نماز و روزه من در این سرکشی ها چیست؟
پاسخ: اگر حضور شما در آن شهر زیاد باشد به حدی که هر ساله جمعا (۹۰ شبانه روز هرچند متفرقه) در آنجا بمانید حکم وطن را دارد.
روزه
۱۲۰ پرسش: اینجانب در هفته، ۲ روز در شهر (تورنتو) و ۵ روز در شهر (همیلتون) زندگی می کنم. شهر (تورنتو) اقامتگاه خانوادگی و شهر (همیلتون) اقامتگاه شخصی بنده است. نماز و روزه کامل است یا مسافر؟
پاسخ: اگر در شهر تورنتو هفته ای دو روز کامل یا در ماه ۷ یا ۸ روز کامل باشید و قصد داشته باشید که به همین وضع تا چهار سال ادامه دهید در هر دو شهر نمازتان تمام و روزه صحیح است. پرسش: کسی که نتوانسته روزه بگیرد و کفاره بر او تعلق گرفته و برای کفاره پول گندم حساب کرده آیا میتواند با آن پول برنج بخرد و به فقیر بدهد ؟
پاسخ: باید برای هر روز یک مد (۷۵۰ گرم تقریبا ) طعام یعنی گندم یا جو یا نان و مانند اینها به فقیر بدهد و دادن پول کافی نیست مگر اینکه به وکالت از شخص طعام را بخرد و به عنوان کفاره برای خود بردارد.

۱۲۲ پرسش: پایین بردن آب دهان در ماه رمضان به صورت عمدی چه حکمی دارد؟
پاسخ: مبطل روزه نیست.

۱۲۳ پرسش: درباره دانشجویی که هفته ای ۵ روز از اصفهان به میمه می رود، آیا نماز و روزه او شکسته است؟
پاسخ: نماز او در همه سفرها و در همه جا تمام و روزه اش صحیح است.

۱۲۴ پرسش: تعداد روزهای حیض را چگونه باید حساب کرد ؟
پاسخ: تا پایان آلودگی اگر در میان ده روزه باشد.

۱۲۵ پرسش: آیا سیگار کشیدن در هنگام روزه آن را باطل می کند یا نه؟
پاسخ: احتیاط واجب آن است که روزه‏دار دود سیگار و تنباکو ، و مانند اینها را هم به حلق نرساند .

۱۲۶ پرسش: آیا مسواک کردن با خمیر دندان موجب بطلان روزه می شود؟
پاسخ: مسواک زدن در ماه رمضان مفطر نیست اگر روزه دار ذرات خمیر دندان را که با آب دهان قاطى شده فرو ندهد. ومقدار کمى که در آب دهان از بین مى رود به روزه ضرر نمی رساند.

۱۲۷ پرسش: ۱ ـ من در وانکوور زندگی می کنم خواستم بپرسم کفاره هر روز را چقدر بپردازم؟ ۲ ـ آیا می شود پدرم کفاره خودم را در ایران مثل خودشان با پول ایرانی بدهد؟
پاسخ: ۱ ـ مقدار کفاره روزه ای که عمداً و عصیاناً گرفته نشده است برای هر روز اطعام ۶۰ مسکین است که می تواند به هر یک ۷۵۰ گرم گندم یا آرد بدهد.
۲ ـ اشکال ندارد.

۱۲۸ پرسش: جوانی هستم ۱۷ ساله که درجه چشمانم روی هم بالای ۱۱ است. آیا روزه گرفتن بر من واجب است؟
پاسخ: اگر ترس ضرر یا شدت مرض باشد واجب نیست.

۱۲۹ پرسش: بنده استاد حوزه علمیه آشخانه هستم و به مدت یکسال در اینجا خانه ای اجاره کرده ام و بعداز آن به وطن خودم قم برمیگردم و در طی این مدت هفته ای یکبار در بیشتر اوقات مسافرت دارم گاهی دو روز و گاهی کمتر و گاهی هم دو سه هفته جایی نمی روم حکم نماز و روزه بنده چیست ؟
پاسخ: اگر به مدت شش ماه در یک سال مسافر باشد و هر ماه حد اقل ده روز مسافر باشد هر چند با دو مسافرت که همین فرض سوال است کثیر السفر است و در تمام سفرها نمازش تمام و روزه اش صحیح است.

۱۳۰ پرسش: اگر کسی در روزه ماه رمضان دچار ریا گردد آیا علاوه بر قضای روزه کفاره هم باید بدهد؟
پاسخ: کفاره لازم نیست.

۱۳۱پرسش: چه حکمی دارد اگر زن حائض پس از ۷ روز آب زردی می بیند آیا اگر غسل کند می تواند با آن نماز بخواند و روزه بگیرد اگر مقاربتی انجام دهد و سپس آن اب زرد را ببیند چه حکمی دارد ؟
پاسخ: اب زرد اگر خون نباشد پاک شده است و اگر خون باشد تا دوازدهم اگر قطع شود حیض است و الا استحاضه حساب می شود .
حیض
۱۳۲ پرسش: آیا نزدیکی و دخول در روز ماه رمضان بدون انزال روزه را باطل می کند ؟
پاسخ: بله اگر عمدا باشد روزه را باطل می کند.
روزه
۱۳۳ پرسش: در مورد نماز و روزه ای که بر اثر بعد مسافت شکسته می شود سوال داشتم . من در خارج از کشور زندگی می کنم و اینجا مردم از دوچرخه هم استفاده می کنند و جاده دوچرخه با جاده ماشین متفاوت است و طول آن یکسان نیست . چطور باید مسافت را حساب کرد ؟
پاسخ: معیار مسافتی است که شخص طی می کند .

۱۳۴ پرسش: من تاحدود ۲۷ سالگی یک مسئله را نمی دانستم و این که دختر وقتی استمنا میکند با ید غسل کند و تمام این مدت را از سن تکلیف تا ۲۷ سالگی را نماز و روزه می گرفتم که استمنا کرده بودم ولی غسل نکرده بودم تکلیف این همه روزه و نمازهای من چیست ایا باید همه را قضا بگیرم ؟
پاسخ: رطوبتی که زنان در موقع ملاعبه یا تصوّرات شهوت ‌انگیز در خود موضع احساس می‌کنند و آن رطوبت به ‌اندازه‌ای زیاد نیست که جاهای دیگر را آلوده کند، پاک است و غسل ندارد و وضو را نیز باطل نمی‌کند و امّا اگر زیاد باشد – به حدّی که صدق انزال کند – و لباس را آلوده نماید در صورتی که همراه با رسیدن زن به اوج لذّت جنسی و ارضای کامل (ارگاسم) باشد، نجس و موجب جنابت است، بلکه اگر همراه با آن هم نباشد ـ بنا بر احتیاط لازم ـ نجس و موجب جنابت می‌باشد، و در مواردی که زن شک داشته باشد رطوبت به این حد از زیادی رسیده یا نه و یا شک در اصل خروج رطوبت داشته باشد، غسل واجب نیست و وضو و غسل هم باطل نمی‌شود.
پس نسبت به گذشته اگر مطمئن هستید که غسل بر شما واجب شده و نمازها را در این حال خوانده بودید نمازهایى را که بعد از جنابت خوانده اید باید قضا کنید مگر آنچه بعد از انجام یک غسل مشروعى بوده ، چه غسل واجب باشد مانند غسل حیض و چه مستحب مانند غسل جمعه ، و اگر تعداد نمازهایى را که باید قضا کنید ندانید کافى است مقدارى را که یقین دارید باطل بوده است قضا کنید و روزه ها را در فرض جهل لازم نیست قضا کنید اگر در جهل معذور بوده اید و در غیر این صورت قضا لازم است ولى کفاره ندارد .

۱۳۵ پرسش: در هنگام تطهیر مخرج غائط ، مقداری آب وارد محل مخرج شد. آیا این عمل اماله محسوب می شود؟ آیا روزه باطل شده است در صورت تعمد؟
پاسخ: اگر در ابتدای مخرج وارد شده و به درون نرفته باشد یا اینکه شک کند به داخل رسیده باشد یا فقط در ابتدا بوده روزه باطل نمى شود.

۱۳۶ پرسش: دانشجوی که در محل درسش چهار یا پنج روز در هفته بماند و خوابگاه او از محل درس ۱۰ کیلومتر فاصله دارد در آخر هفته به شهر خود بر می گردد و دو یا سه روز در انجا بماند و به همین نحو دو یا سه یا چهار سال ادامه می دهد حکم نماز و روزه او چه می شود؟
پاسخ: خوابگاه در فرض سوال حکم وطن دارد و محل درس حکم وطن ندارد ولی اگر از خوابگاه به محل درس برود حکم مسافر ندارد ولی اگر از وطنش به محل درس برود حکم مسافر دارد.
روزه مسافر
۱۳۷ پرسش: من در خانواده ای بدنیا آمده ام که هیچ آشنایی با مسایل مذهبی نداشتم و حتی پدرم مخالف مذهب است ولی به لطف خدا به مرور زمان با مسایل مذهبی آشنا شدم و پله پله معارف دینی را آموختم ولی این مسیر طولانی بود و مسایلی چون ولایت امامان، نیاز به مرجع و… را تا مدتی خیلی توجه نمی کردم. ۱ ـ من نمازهایی را که در آن زمان خوانده ام بدلیل اینکه مثلاً مقید به قرائت از مخارج درست نبوده ام و… را که چند سال میشود دوباره بخوانم آیا واجب است؟ در مورد روزه هایم با توجه به درست نبودن غسلهایم در اوایل و روزه هایی که اجازه روزه به من نمیدادند چه؟
پاسخ: ۱ ـ اگر مطمئن بودید که قرائت به آن نحو صحیح است قضا لازم نیست و اگر غسل صحیح نبوده نماز باطل است ولی روزه صحیح است البته بهتر است وجه بطلان غسل را بنویسید و روزه هایی که با اجبار خورده اید قضاء لازم است و کفاره ندارد.
نماز قضا
۱۳۸ پرسش: ۱- فردی که می تواند روزه بگیرد و تنها باید در بین روز یک قرص مصرف کند، آیا حکم مریض را دارد و در بین روز می تواند سایر مفطرات روزه را انجام دهد یا خیر و باید نسبت به سایر مبطلات روزه امساک داشته باشد؟ ۲- در ماه مبارک رمضان و مواردی که فرد روزه خود را باطل کرده است، آیا امساک در ادامه روز لازم است یا خیر؟
پاسخ: ۱ـ حکم مریض را دارد.
۲ـ لازم است وگاهى مبتنى بر احتیاط واجب است.
روزه
۱۳۹ پرسش: اگرشخص روزه د‌اربعداز ظهر حرکت کند و روز بعد ، قبل از اذان ظهر برسد روزه او در این دو روز چه حکمی دارد؟
پاسخ: روزه در روز اول صحیح است و در روز دوم درسفر نیت روزه نکند تا وقتی که قبل ازظهر به وطن خود برسد که آنجا نیت روزه بکند بشرط اینکه در سفر مفطری مرتکب نشده باشد.
روزه مسافر
۱۴۰ پرسش: شخصی کفاره افطار عمدی روزه ماه رمضان برای روزهای بسیاری بر ذمه اش است و نمی تواند برای هر روز دو ماه پیوسته روزه بگیرد و اینک مبلغی نزدش فراهم شده است که نمی تواند هم شصت مسکین را به ازای هر روز، اطعام کند و هم حج بگزارد، حال آیا مستطیع به شمار می رود و حج بر او واجب است، یا آن که مبالغ موجود را برای ادای کفاره ای که بر گردن دارد خرج کند؟
پاسخ: شرعاً مستطیع به شمار می رود، پس ادای حج بر او واجب است.

۱۴۱پرسش: زدن آمپول تقویتی یا خوراکی یا سرم و مانند اینها برای فرد روزه دار حکمش چیست؟
پاسخ: مانعی ندارد و ضرر به روزه نمی رساند .
روزه
۱۴۲ پرسش: آیا مطلقه ثلاثه به وسیله وطی محرم محلل (مانند وطی در حال احرام یا روزه واجب یا حیض و نفاس یا تنگی وقت نماز واجب یا بالغ نبودن زوجه یا وطی منتهی به افضای غیر بالغه یا …)، بر زوج اول حلال می شود؟
پاسخ: حلال می شود .
ازدواج دائم
۱۴۳ پرسش: اگر شخص در ماه رمضان پیش از فجر یا در اثنا روز مرتد شود و قبل از غروب مسلمان شود و کارى که روزه را باطل میکند انجام نداده تکلیف او چیست؟
پاسخ: بنابر احتیاط واجب روزه را اتمام کرده ، وبعد از آن قضای آن را بجا می آورد.
روزه
۱۴۴ پرسش: در ایام ماه مبارک اگر شخصی بعد از اذان صبح بیدار شود در حالی که احتیاج به غسل جنابت داشته باشد تکلیف چیست؟ آیا آن روز را نمی شود روزه گرفت؟
پاسخ: روزه درست است و برای نماز غسل کنید.
روزه
۱۴۵ پرسش: حکم مهاجرین در چگونگی روزه گرفتن (بیشتر از ۲ سال در بلاد غرب) چیست؟
پاسخ: اگر قصد ماندن یکسال و نیم در یکجا داشته باشند باید روزه خود را بگیرد و نیاز به قصد اقامت ندارند.
روزه
۱۴۶ پرسش: آیا شخصی که محل شغل دائم او در شهری دیگر در فاصله بیش از ۳۰ کیلومتر قرار دارد و هر روز در رفت و برگشت می باشد. حکم روزه داشتن او چگونه است؟
پاسخ: در فرض سوال با رفتن به محل کار صدق سفر نمی کند و روزه اش صحیح است.
روزه
۱۴۷ پرسش: من متولد شهرستان ارومیه هستم بیش از ۲۰ سال است که در تهران ساکن و شاغل هستم در حال حاضر در کرج ساکن شده ام و برای کار هر روز به تهران می آیم و برمی گردم آیا روزه بر من صحیح می باشد یا خیر؟
پاسخ: تهران و کرج حکم وطن دارند و فاصله دو شهر کمتر از مسافت شرعی است (۴۴ کیلومتر) لذا صدق سفر نمی کند و روزه اش صحیح است.
روزه
۱۴۸ پرسش: ۱-کار من در شهری دیگر هست و نمی دانم تا کی این کار ادامه دارد و باقی ماندن بر این حال تا یکسال کامل گذشت و هر هفته به شهر خودم میرفتم و نماز را در محل کار شکسته می خواندم آیا نمازم صحیح است؟ ۲-الان مرا منتقل کردند به شهر دیگری و هر روز به آنجا می روم و نمی دانم تا چه مدت در آنجا می مانم ممکن است یک یا دو ماه یا ممکن است بیشتر اشد حکم نماز و روزه ام در شهر جدید چیست؟
پاسخ: ۱-اگر در طول مدت مذکور در باقی ماندن مردد بودید هر چند برای یک ماه دیگر وظیفه شما قصر بوده و اما اگر قبل از دو ماه از اتمام سال فهمیدید که باید حداقل تا دو ماه دیگر در آن شهر می مانید لازم بود نماز راا تمام بخوانید و روزه را می گرفتید که کثیر السفر بودید.
۲-در فرض سوال نماز را باید تمام بخوانید و روزه را بگیرید چونن با تصمیم بر ادامه مسافرت برای یک ماه دیگر به اضافه آنچه در سال قبل محقق بود کثیرالسفر هستید.
روزه
۱۴۹ پرسش: در چه صورتی باطل کردن روزه مستحب است؟
پاسخ: مستحب است برای کسی که صوم مستحب گرفته روزه خود را قطع کند اگر برادر مؤمنی او را به طعامی دعوت کند.

۱۵۰پرسش: استفاده از عطر و ادکلن برای روزه دار چه حکمی دارد؟
پاسخ: مانعی ندارد .

۱۵۱ پرسش: مسواک زدن بعد از اذان صبح با خمیر داندانهای موجود چه حکمی دارد؟
پاسخ: مسواک زدن در ماه رمضان مفطر نیست اگر روزه دار ذرات خمیر دندان را که با آب دهان قاطى شده فرو ندهد. ومقدار کمى که در آب دهان از بین مى رود به روزه ضرر نمی رساند.

۱۵۲ پرسش: استفاده از اسپری ای که برای تنگی نفس توصیه می شود در حال روزه چه حکمی دارد؟
پاسخ: اسپری که برای تنگی نفس استعمال می شود اگر دارو را فقط وارد ریه کند روزه را باطل نمی کند. و همچنین در صورت شک در آن روزه باطل نیست.

۱۵۳ پرسش: آیا بخا آب داخل حمام اگر استشمام شود مبطل روزه می باشد یا خیر؟ در صورتی که مبطل روزه باشد برای استحمام چه باید کرد در مورد مه غلیظ حکم چگونه است؟
پاسخ: استنشاق آن مبطل روزه نیست بله در صورتیکه بخار غلیظ یا مه با اجتماع اجزاء آبی وارد جوف گردد به حدی که عرفا صدق آشامیدن کند مبطل روزه است که معمولا تحقق چنین چیزی خیلی بعید است.

۱۵۴ پرسش: آیا آدامس جویدن مبطل روزه استه و جایز است؟
پاسخ: جویدن آدامس در حال روزه داری اگر چه در آب دهان طعمی ایجاد کند – ولی آن طعم بخاطر جدا شدن اجزاء آن نباشد – اشکال ندارد. و اگر در ابتدای جویدن اجزائی از آن در آب دهان مستهلک می شود ، باید روزه دار از آن اجتناب کند مگر اینکه آن اجزاء از بین برود اگر چه با جویدن سابق.

۱۵۵ پرسش: کسی که به طور مداوم از لثه او خون می آید در حال روزه چه وظیفه ای دارد؟
پاسخ: اگر خون در حالت خواب ومانند آن به حلق فرو رود ونتواند از آن جلوگیری کند به روزه ضرر نمی زند.
اما اگر بخاطر مشقت آب دهان خود را که همراه با خون غیر مستهلک است فرو ببرد و آن را بیرون نریزد روزه اش باطل است.
روزه
۱۵۶ پرسش: نگاه کردن به صفحه اینترنت در زمانی که انسان روزه می باشد و یک تصویر غیر عادی ظاهر می شود چه حکمی دارد؟
پاسخ: روزه را باطل نمی کند اگرچه شرعاً در مواردی نباید نگاه کرد.

۱۵۷پرسش: اگر بر اثر فراموشی مسئله کاری انجام دهیم که باعث باطل شدن روزه می شود ، آیا روزه باطل است یا نه ؟
پاسخ: باطل نمی شود.

۱۵۸ پرسش: آیا آندوسکوپی که از راه دهان انجام میگیرد در ماه رمضان روزه را باطل می کند؟
پاسخ: موجب باطل شدن روزه نمى شود مگر اینکه همراه با موادى باشد که فرو بردن دستگاه را آسان مى کند که بدین جهت روزه باطل مى شود.

۱۵۹ پرسش: روزه داری که جهت عمل جراحی بیهوش می شود آیا روزه او صحیح است یا باید آنرا بخورد ؟
پاسخ: اگر نیت سابق داشته باشد و بدون اختیار بیهوش شود و در بین روز به هوش آید، بنابر احتیاط لازم، باید روزه آن روز را تمام نماید و اگر تمام نکرد، قضای آن را به جا آورد؛ امّا در مورد بیهوشی که مقدّمات آن اختیاری بوده (مثل فردی که برای عمل جراحی، خود را در اختیار دکترِ بیهوشی قرار می‌‌دهد) احتیاط واجب آن است که روزه را تمام نموده و قضای آن را هم بجا آورد.

۱۶۰ پرسش: آیا تزریق خون به بدن موجب ابطال روزه می شود؟
پاسخ: روزه باطل نمی شود.

۱۶۱ پرسش: اگر اخلاط سینه از حلق پایین برود روزه را باطل می کند؟
پاسخ: فرو بردن اخلاط سر و سینه، تا به فضای دهان نرسیده اشکال ندارد، ولی اگر داخل فضای دهان شود، احتیاط مستحب آن است که آن را فرو نبرند .
پرسش: اگر روزه دار معده اش ترش کند(رفلکس معده) و ترشی بالا بیید و اثر آن در دهان ظاهر می شود این روزه باطل می شود؟
پاسخ: اگر آروغ بزند و چیزى در گلو یا دهانش بیاید ، باید آن را بیرون بریزد ، واگر بى اختیار فرو رود ، روزه‏اش صحیح است .

۱۶۲پرسش: آیا برای نیت روزه ماه مبارک رمضان هر روز نیت کنیم؟
پاسخ: در مورد نیت روزه ماه رمضان لازم نیست هر شب نیت کند وتصمیم داشته باشد که فردا را روزه باشد بلکه کافی است قبل از ماه رمضان تصمیم بر روزه همه ماه را داشته باشد ودر طول ماه در ضمیر ناخودآگاه او این تصمیم باشد به نحوی که اگر او را متوجه سازند به یاد می آورد که فردا را روزه است اما اگر به طور کلی روزه را فراموش کرده باشد یا نداند ماه رمضان است ونیت روزه را نداشته باشد پس اگر قبل از ظهر متوجه شود ونیت کند روزه اش صحیح است واگر بعد از ظهر متوجه شود به احتیاط واجب باید روزه آن روز را ادامه دهد وبعدا قضا کند

۱۶۳ پرسش: کسی که امتحان خیلی مهم دارد ایا می تواند روزه نگیر تا بتواند امتحانش را به خوبی بدهد؟
پاسخ: ادامه تحصیل عذر موجهى براى روزه خوارى نیست ولى اگر فرض بر این باشد که ترک تحصیل براى او موجب حرج وسختى است به حدى که معمولا تحمل نمى شود وامکان تحصیل با روزه نمى باشد مى تواند پس از قصد روزه در صورتى که مضطر به خوردن یا آشامیدن باشد به مقدار ضرورت میل کند ولى سیر نخورد وننوشد وبعد از ان قضا نماید وکفاره بر او نیست البته مى تواند قبل از ظهر به مقدار مسافت ۲۲ کیلو متر از شهر خارج شود و انجا روزه را بخورد چون مسافر است وبازگردد وروزه ان روز ساقط است وفقط قضا دارد.