افراط‌گرایی در آسیای مرکزی از نگاه تحلیلگر روس

به گزارش «شیعه نیوز»، در مورد روند گسترش اسلام در قرقیزستان و افراط‌گرایی آن عوامل متعددی را برمی‌شمرند: طی 10 سال اخیر در این کشور تعداد نهادهای دینی افزایش یافته، صدها قرقیزستانی در مناطق جنگی شرکت کرده‌اند. مقامات این کشور و گزارش‌های سازمان پیمان امنیت جمعی در مورد فعال‌شدن گروه‌های تروریستی در کشور هشدار می‌دهند.
 
با افزایش تهدید رادیکال‌شدن اسلام در آسیای مرکزی، نمایندگان این منطقه به طور فزاینده دیدار و جلساتی برگزار می‌کنند. نهادهای بین‌المللی نیز علاقمندی خود را در مبارزه با تروریسم اظهار می‌کنند. اخیرا توسط دفتر اتحادیه اروپا در بیشکک، کنفرانس منطقه‌ای دو روزه، در مورد پیشگیری از افراط‌گرایی خشونت‌آمیز در آسیای مرکزی برگزار شد.

در میان شرکت‌کنندگان کنفرانس الکسی مالاشِنکو یکی از کارشناسان برجسته اسلام، شرق‌شناس، تحلیلگر سیاسی روس و متخصص مؤسسه تحقیقاتی «گفت‌وگوی تمدن‌ها»ی برلین حضور داشت.
وی در مصاحبه‌ای با رادیو «آزادی» تاجیکستان به پرسش‌هایی از قبیل «چرا در قرقیزستان رادیکالیسم توسعه می‌یابد؛ اما تهدیدی برای اسلامی‌شدن سیاست این کشور وجود ندارد؟» پاسخ داد که از نظر می‌گذرد:

رادیو آزادی: رشد رادیکالیسم اسلامی در کشورهای آسیای مرکزی چگونه است؟

قزاقستان
ـ باید گفت در این زمینه پویایی آشکار و مخفی وجود دارد. پویایی آشکار در قزاقستان است. البته، در این کشور هیچ انقلاب اسلامی روی نمی‌دهد. اما آنچه که در غرب قزاقستان اتفاق افتاده است، نشان می‌دهد که گروه‌های افراطی برای اقدامات شدید آماده هستند. 

ازبکستان
اما ازبکستان پاک است. اگر در زمان تحویل قدرت، درگیری هایی بوجود می‌آمد، رادیکال‌ها خودشان را نشان می‌دادند. اما درگیری اتفاق نیفتاد. جنبش اسلامی ازبکستان قدرت و سرمایه ندارد. حزب التحریر(یک جنبش بین‌المللی و مهم‌ترین سازمان اسلام‌گرای تندرو است که در آسیای مرکزی فعالیت دارد) اخراج شده است. رسما 7 هزار عضو این سازمان در زندان هستند. بقیه به سایر کشورها رفتند.

تاجیکستان
در تاجیکستان مطمئن نیستم. شلوغ است. اگر رحمان(امامعلی رحمان؛ رئیس‌جمهور تاجیکستان) سیاست خود و سلطنت موروثی را ادامه دهد، به هر صورت تشدید می‌شود.

ترکمنستان
ترکمنستان نیز پاک است. اگر چه می‌گویند که افراط‌گرایان از افغانستان به آنجا مهاجرت می‌کنند. آنها امیدوارند که روسیه به آنها کمک کند.

ـ قرقیزستان چطور است؟
ـ من تعجب می‌کنم چرا در این کشور شلوغ نیست، چرا که تنها در این کشور آسیای مرکزی می‌توان نظر خود را ارائه کرد (یعنی دیکتاتوری نیست). البته اینجا سوئد نیست، بلکه ازبکستان و ترکمنستان هم نیستند. اینجا نسبتا دموکراسی وجود دارد. یکی از دلایل اینکه در قرقیزستان جریان‌های اسلامی فعال نیستند، در این است که مبارزه سیاسی به‌صورت سکولاری روی می‌دهد و مخالفت و اعتراض ضد رئیس‌جمهور وجود دارد.  
 ـ آیا گروه‌های اسلام‌گرا در قرقیزستان فرصت ورود به قدرت را دارند؟
ـ نخیر، در حال حاضر در پارلمان این کشور اسلام‌گرایان وجود ندارند، اما مردمی که به ایده‌های اسلامی معتقد هستند، وجود دارد. در تمام جهان این اتفاقات می‌افتد. مهم نیست.

ـ کدام روش‌های مبارزه با افراط گرایی در آسیای مرکزی قابل قبول است؟
ـ مبارزه با افراط‌گرایی مانند مبارزه با آب و هوا است. می‌توانید چتر را باز کنید تا باران بر شما نبارد؛ اما باید درک کرد که باران به هر صورت می‌بارد. بنابراین باید با افراط‌گرایی مبارزه کنیم و در این زمینه با یکدیگر همکاری کنیم. باید درک کرد که افراد مختلفی در بین افراط‌گرایان هستند. آنها راهزن نیستند. آنها مخالفان سیاسی دینی هستند. در میان آنها فارغ‌التحصیلان دانشگاه و حتی دکترا وجود دارد.

منبع : سایت e-islam.kz متعلق به کمیته تحقیق و پژوهش دین وابسته به وزارت امور دین و جامعه مدنی قزاقستان