عزم آمریکا و ناتو برای نجات داعش

در همین راستا مرکز رسانه ای عملیات بنیان مرصوص نیز عکسی را بر روی صفحه فیسبوک خود منتشر کرد که در آن گروهی از سربازان در حال بررسی نقشه شهر «المتوسطیه» واقع در حدفاصل ۴۵۰ کیلومتری شرق طرابلس هستند. اعلام آغاز شمارش معکوس برای عملیات پاکسازی شهر سرت در حالی است که از زمان آغاز عملیات ضد تروریستی نیروهای لیبیایی در ۱۲ مِی سال جاری میلادی در این شهر، بیش از ۳۰۰ عنصر نظامی ر کشته و حدود ۱۸۰۰ نفر دیگر نیز زخمی شده اند.

شهرت «سِرت» لیبی حدود یک سال و نیم پیش به دنبال هرج و مرج‌های به وجود آمده در این کشور، به تصرف تروریست های تکفیری داعش درآمد. این شهر زادگاه «معمر القذافی» دیکتاتور معدوم لیبی محسوب می شود. تروریست های تکفیری داعش پس از تسلط بر این شهر، آن را به مانند «الرقه» در سوریه و «موصل» در عراق، به عنوان پایتخت خود تعیین کرد. تکفیریها تاکنون به منظور ایجاد رعب و وحشت در میان ساکنان شهر سرت، جنایت‌های زیادی را علیه آنها مرتکب شده اند؛ درست مانند استراتژی مشابهی که در «الرقه» سوریه و «موصل» عراق همواره به کار گرفتند.

همانگونه که گفته شد، شهر «سِرت» لیبی پس از سقوط به دست تکفیریهای داعش، به پایگاهی برای این گروه تروریستی تبدیل شد، به گونه‌ای که برخی از گزارش‌های منتشر شده در رسانه های عربی حاکی از آن است که این شهر، مقصد آن دسته از تکفیریهایی است که در عراق و سوریه تحت فشار شدید حملات هوایی و زمینی نیروهای مقاومت قرار می گیرند. از همین روی، در حال حاضر که عملیات ارتش عراق و سوریه علیه تکفیریها تشدید شده است، تروریستهای داعش بیش از پیش به شهر «سِرت» برای بازسازی عناصر فراری خود از این دو کشور احتیاج دارد.

از سوی دیگر، شهر «سِرت» دارای منابع نفتی عظیمی است که تروریست های تکفیری می توانند با به غارت بردن این منابع، هزینه‌های نظامی حضور خود در این شهر را تأمین کنند؛ درست مانند کاری که در سوریه و عراق با غارت نفت آنها و فروش آن به دولت آنکارا انجام می دهند.

عامل دیگری که موجب شده تا تروریست های تکفیری تمام تلاش خود برای حفظ شهر «سِرت» را به کار بندند، موقعیت جغرافیایی آن در داخل و خارج از لیبی است. شهر سرت به دلیل قرار گرفتن در مرکز سواحل لیبی، بر تمامی سواحل دیگر این کشور مشرف است، بنابراین تسلط بر آن می تواند از یک سوی انجام عملیات های تروریستی در دیگر مناطق را برای تکفیریها تسهیل کند و از سوی دیگر، راه را برای سیطره بر دیگر نقاط لیبی برای آنها هموار سازد.

علاوه بر این، شهر «سِرت» در نزدیکی کشورهایی نظیر تونس، الجزایر، مصر، سومالی و چند کشور آفریقایی دیگر قرار دارد. این مسأله موجب شده تا تروریست های داعش برنامه بلندمدتی را برای شهر «سِرت» داشته باشند، چراکه به خوبی می دانند که از این شهر می توانند به راحتی به دیگر کشورهایی آفریقایی نفوذ کنند. تداوم حضور نظامی داعش در شهر سِرت ممکن است در نهایت به بیعت گروه های تروریستی فعال در کشورهای دیگر نظیر گروه تروریستی «الشباب» سومالی با آن و در نتیجه افزایش قدرت آن شود.

درست به همین دلیل است که کشورهایی نظیر تونس و الجزایر نسبت به تحولات میدانی لیبی به ویژه تحولات شهر «سِرت» حساس بوده و در قبال آن همواره موضع گیری می کنند. مقامات تونس و الجزایر بارها اعلام کرده اند که با هرگونه دخالت نظامی خارجی در لیبی مخالف هستند. آنها به خوبی دریافته‌اند که ایالات متحده آمریکا هیچگاه در نبرد با تروریسم جدی نبوده و از همین روی، هرگونه دخالت نظامی آن در شهر «سِرت» موجب ایجاد هرج و مرج و در نهایت روانه شدن تکفیریها به سمت تونس و الجزایر خواهد شد.

در این میان، آنچه موجب تعجب کارشناسان و تحلیگران منطقه‌ای شده، دخالت های بی‌جا و با اهداف سیاسی ایالات متحده آمریکا در لیبی است. ایالات متحده آمریکا هفته گذشته طی چند نوبت اقدام به بمباران شهر «سِرت» به بهانه مبارزه با تروریست های داعش و فراهم آوردن زمینه برای بیرون راندن آنها از این شهر، کرد. این اقدام آمریکا موجی از اعتراضات در داخل و خارج از لیبی را به همراه داشت.

در همین ارتباط، مرکز فتوای لیبی با صدور بیانیه ای در محکومیت این حملات اعلام کرد: «پشتیبانی نظامی آمریکا به معنای تلاش برای به سرقت بردن تلاش رزمندگان لیبیایی ونقض حاکمیت لیبی است». در این بیانیه همچنین تصریح شد: «از همه کسانی که برایشان مهم است می خواهیم که مسئولیت خود را در قبال این امر بپذیرند و اجازه ندهند که حاکمیت ملی لیبی با دخالت های خارجی زیر پاگذاشته شود، چرا که این امر عواقب ناخوشایندی خواهد داشت».

از سوی دیگر، پس از این عملیات هوایی در شهر «سِرت»، ارتش الجزایر در مرزهای شرقی با لیبی به حالت آماده باش درآمد. ارتش الجزایر در این ارتباط، ضمن «غافلگیرانه» خواندن حملات ایالات متحده به شهر «سرت»، اعلام کرد: «آماده باش نظامیان الجزایری در مرزهای شرقی با لیبی به منظور جلوگیری از ورود تروریست های فراری از شهر سرت صورت گرفت».

بدون شک هدف اصلی آمریکا از دخالت نظامی احتمالی در لیبی گسترش هرج و مرج در این کشور است تا بدین ترتیب از یک سو بخش کوچکی از پروژه «خاورمیانه جدید» واشنگتن یعنی همان خاورمیانه غرق در هرج و مرج محقق شود و از سوی دیگر، تروریسم تا جایی پیشرفت کند که دامن الجزایر و تونس که در مجاورت لیبی قرار دارند را بگیرد.

تونس و الجزایر از مدت ها پیش به دنبال طرح مسأله احتمال دخالت خارجی ایالت متحده آمریکا در لیبی، به شدت با این مسأله مخالفت کرده و مراتب اعتراض خود را بارها و بارها به گوش مقامات آمریکایی و هم پیمانان آن رساندند. این دو کشور به خوبی می دانند که هرگونه دخالت نظامی خارجی در لیبی موجب ایجاد هرج و مرج در منطقه شده و از همه مهمتر منجر به سرازیر شدن موج تروریست های تکفیری به سمت این دو کشور خواهد شد.

از سوی دیگر «ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو پیشتر طی سخنانی اعلام کرده بود: «نیروهای ناتو برای کمک به دولت لیبی برای مبارزه با تروریسم آماده هستند». وی همچنین گفته بود: «در صورتی که دولت لیبی درخواست کمک نظامی کند، نیروهای ناتو آماده ارائه کمک به آنها هستند». این اظهارات در حالی مطرح می شود که نتیجه دخالت نظامی ۵ سال پیش ناتو در لیبی چیزی جز وقوع جنگ داخلی طولانی مدت در این کشور و گسترش تروریسم در آن نبود.

در همین ارتباط، «رأی الیوم» می نویسد: «مردم لیبی هم اکنون در آستانه دخالت جدیدی از سوی ناتو قرار گرفته اند؛ دخالتی که جان تعداد دیگری از مردم لیبی را خواهد گرفت و بحران این کشور را طولانی تر می کند. دردناک تر از همه چیز این است که برخی برای این دخالت کف می زنند و عجله می کنند بدون اینکه به تبعات و فجایع دخالت اول ناتو توجه داشته باشند».

به نظر می رسد که ناتو به هر قیمتی همچون ۵ سال گذشته به دنبال دخالت نظامی در لیبی باشد. اما هدف از این دخالت چه می تواند باشد؟ اهداف ناتو از دخالت نظامی در لیبی را می توان به دو بخش تقسیم کرد؛

۱ـ تسلط بر میادین نفتی و گازی در لیبی و بهره برداری اقتصادی از این طریق؛ که تحقق این دستاورد می تواند شرکت های بزرگ نفتی در اروپا را از سرمایه گذاری در لیبی مطمئن سازد.

۲ـ کنترل تروریست های تکفیری داعش و جلوگیری از سرازیر شدن آنها به اروپا از یک سو و ممانعت از مهاجرت های غیرقانونی به سمت اراضی اروپایی از سوی دیگر.