رقابت دیرینه ایران و عربستان عامل درگیری‌های خاورمیانه

به گزارش «شيعه نيوز»، مجله آمریکایی فارن افرز (Foreign Affairs) در یادداشتی به قلم ابراهیم فرایهات خواستار جلوگیری از افزایش تنش ها و درگیری های منطقه ای میان تهران و ریاض شده و نوشت: «دو کشور برای ایجاد صلح پایدار در منطقه میبایست با یکدیگر کنار بیایند.»

 در ابتدای این گزارش با بیان اینکه  درگیری های خاورمیانه؛ از عراق گرفته تا لبنان، سوریه یا حتی یمن عامل مشترکی دارند، ادعا شده است: «و آن عامل رقابت دیرینه میان جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی سعودی است. این رقابت، سال های متمادی است که باعث گشوده شدن جبهه های درگیری بسیاری در سطح منطقه، حتی در نقاطی که آرامش نسبی را نیز داشته اند؛ شده است.

فارین افرز با اشاره به اینکه پایان یافتن این رقابت میان دو کشور مذکور کمی دور از ذهن به نظر میآید، افزود: «اما درصورتی که آن ها خواهان برقراری صلح پایدار در خاورمیانه باشند بایستی راهی برای همزیستی مسالمت آمیز بیابند. همچنین اگر توان پایان دادن به این رقابت ها را ندارند حداقل می‌توانند دشمنی ها و خشونت ها را کاهش دهند. شاید حل و فصل این موضوع در وهله اول موجب بروز چالش هایی ابتدایی شود اما برای بیرون آوردن خاورمیانه از وضعیت موجود و ویرانی های کنونی  می‌تواند نتیجه بخش باشد.»

باراک اوباما، رئیس جمور آمریکا معتقد است که درگیری های ایران و عربستان سعودی پیشینه ای هزار ساله داشته است اما تاریخ روایت دیگری از این ماجرا دارد. گذشته از تمامی کشمکش های سیاسی که در طول تاریخ منجر به رویارویی دو کشور شده،  ماجرای بمب گذاری برج های خوبر شعله این درگیری ها را بیش از پیش برافروخت.

اما این ماجرا با رویکرد میانه رو های ایرانی همچون روسای جمهور سازندگی و اصلاحات رو به بهبودی گذاشته و باعث شد دو کشور در طول سال های 1989 تا 2005 روابطی عادی را تجربه کنند. اما دیری نپایید که این روابط نیز با وقوع بیداری اسلامی، تلاش دو کشور برای کسب موقعیتی بهتر از شرایط موجود، به تیرگی گرایید و باعث شود که تهران و ریاض به جنگ های نیابتی منطقه روی آوردند.

 
این نشریه آمریکایی مدعی است: «اولین تقابل جدی که دو کشور را در مقابل هم قرار داد، پرواز هواپیمای ایرانی به سوی مرزهای یمن به منظور شکستن محاصره این کشور بود که جنگنده های سعودی با بمباران فرودگاه مانع آن شدند البته اگر این اتفاق نمی‌افتاد و جنگنده های سعودی بر حسب حادثه هواپیمای ایرانی را سرنگون می‌ساختند بهانه ای برای آغاز جنگ میان دو کشور ایجاد می‌کرد.

البته این نوع برخورد دو قدرت مسلمان منطقه با یکدیگر،  بهتر از وقوع جنگی مستقیم است زیرا آینده دو کشور به شدت به یکدیگر گره خورده است، هردو برای تحقق اهداف خود به یکدیگر نیاز مبرم دارند و اگر غیر از این رخ دهد هر دو شاهد ناامنی روز افزون منطقه و ضعیف شدن اقتصادشان خواهند بود.»

فارین افرز با بیان اینکه در حال حاضر هر دو کشور بر این باورند که جنگ و درگیری برایشان مناسب نیست و خواهان تعدیل روابط با یکدیگر هستند، نوشت: «اما هر دو طرف،  روش خاصی برای آغاز این گفتگو ها دارند. پادشاهی سعودی معتقد است که ابتدا ایران بایستی از دخالت در امور کشور های عربی و به خصوص عربستان دست بکشد تا راه برای شروع گفت و گو ها باز شود اما در مقابل ایران اعتقاد دارد که سعودی ابتدا باید گفت و گو ها را شروع کند و سپس به مسائل دیگر بپردازد.»

 نویسنده این مطلب در پایان معتقد است که دو کشور به منظور خروج از این بن‌بست بایستی ابتدا یک اتاق مشترک برای مدیریت بحران های کنونی منطقه با همکاری وزرای خارجه دو طرف راه اندازی کنند تا به صورت مستقل و بدون تصمیم گیری های مقامات رسمی دو کشور به حل و فصل مشکلات منطقه ای بپردازند.   

 
انتهای پیام/654