شیعیان مغرب در گذر زمان

به گزارش «شیعه نیوز»، کشور آفریقایی مغرب در دورترین قسمت شمال غربی آفریقا واقع شده است . از شمال به دریای مدیترانه و جبل الطارق و از غرب به اقیانوس اطلس منتهی می شود. این کشور از شرق با الجزایر و از جنوب با موریتانی هم مرز است.
مغرب نزدیکترین کشور آفریقایی به اروپاست که به وسیله تنگه جبل الطارق از آن جدا می گردد. فاصله میان مغرب و اسپانیا حدود 15 کیلومتر است.

برآوردها حکایت از آن دارد که 99 درصد از جمعیت 30 میلیونی این کشور مسلمان هستند و در این میان براساس آمار رسمی دو درصد از کل جمعیت را شیعیان تشکیل می دهند.

از آنجایی که شیعیان کشور مغرب از جوانب مختلف از جمله از سوی گروههای تکفیری- افراطی در فشار هستند، ناگزیر بخشی از آنان اعتقادات خود را پنهان نگاه می دارند و این مساله موجب شده که ارائه آمار حقیقی و واقعی از تعداد شیعیان این کشور با دشواری هایی مواجه شود.

نکته دیگر اینکه گرچه شیعیان مغرب در شرایط کنونی این کشور یک اقلیت محسوب می شوند ولی تاریخ گواه آن است که نظام مبتنی بر اعتقادات شیعه در نیمه دوم قرن دوم هجری قمری در مغرب تشکیل شد.

***اولین حضور شیعیان در مغرب
براساس متون تاریخی ، ادریس بن عبدالله بن حسن بن حسن بن علی (ع) معروف به 'ادریس اکبر' در سال 170 هجری قمری به کشور مغرب رسید.
ادریس در ابتدا در سرزمین 'طنجه' و در شهر 'ولیله' اقامت گزید و قبیله های آن دیار را به اعتقادات و فرمان خود خواند.

پس از او فرزندش 'ادریس بن ادریس' جانشین او شد و قبیله های بزرگ آن سرزمین با او بیعت کردند و دولت شیعی وی استقرار یافت.
وی که موسس دولت شیعی ادریسیان به شمار می رود ، چنان نفوذی در مغرب یافت که آن سرزمین را کشور ادریس بن ادریس نامیدند.
ادریسیان تا سال 375هجری قمری در مغرب حکومت داشتند و پس ازآن این سلسله در برابر سپاه اموی سقوط کرد.

مطابق اصل ششم قانون اساسی مغرب، دین رسمی این کشور اسلام است و اکثر مسلمانان بر مذهب مالکی هستند.
اواخر سال 2014 میلادی دولت مغرب برای اولین بار اجازه داد تا شیعیان این کشور آشکارا بتوانند مراسم عاشورا در شهر طنجه برگزار کنند.
از سوی دیگر اسفند ماه 1393 اولین مرکز فرهنگی رسمی شیعیان به نام 'الخط الرساله' در مغرب افتتاح شد.

از آن زمان به بعد جامعه شیعیان مغرب بیش از پیش مورد هجوم و حملات تبلیغاتی گروه های تکفیری و افراطی قرار گرفته است.
حمایت جامعه شیعیان کشور مغرب از مبارزات مردم سوریه در برابر تروریست های تکفیری موجب شد که گروه های سلفی و افراطی آنان را هدف حملات تبلیغاتی خود قرار دهند.

در این راستا 'عصام حمیدان الحسنی' از بارزترین فعالان شیعه در مغرب و رئیس مرکز فرهنگی 'الخط الرساله' مورد هجوم گسترده رسانه ای از سوی تکفیری ها قرار گرفت.
این حملات به جائی رسید که ائتلاف سلفی موسوم به 'دفاع از صحابه و آل' که مقر آن در قاهره قرار دارد و از حمایت مالی و رسانه ای عربستان هم برخوردار است ، شیعیان مغرب را 'مزدور' توصیف کرد.

جریان سلفی مغرب نیز در پایگاه اینترنتی خود، حمایت 'عصام حمیدان الحسنی' از مردم سوریه را به مثابه ورود تاتارها به کشور مسلمانان توصیف کرد.
از سوی دیگر 'عبد الحمید ابو النعیم' از مفتی های افراطی سلفی مغرب در ادعاهایی گفت: شیعیان قصد تخریب مغرب را دارند. ما ساکت نمی نشینیم تا سَم وارد مغز جوانان ما کنند و جلوی آنها را خواهیم گرفت.

'عبدالباری الزمزمی' از دیگر مفتی های سلفی مغرب در گفت و گویی با نشریه مغربی 'هسپرس' در ادعاهایی گفته بود: دادن مجوز به موسسه الخط الرساله اشتباه محرزی بود که مقامات طنجه (از شهرهای مغرب) مرتکب شدند.
این اظهارات و مواضع سلفی ها حکایت از آن دارد که جامعه شیعه کشور آفریقایی مغرب تحت فشار قرار دارد.

این در حالی است که جامعه شیعه مغرب از چهار سال پیش و به منظور بهبود وضعیت شیعیان خواستار ایجاد بنیادی شیعه تحت عنوان 'رسالیون تقدمیون' است که این در خواست تا کنون به دلیل کارشکنی گروه های سلفی و سکولار به نتیجه نرسیده است.
در همین راستا و چندی پیش جمعیت شیعیان مغرب طی دادخواستی قضایی به دیوان عالی مغرب علیه 'عبدالله بن کران' نخست وزیر این کشور شکایت کرد و خواستار احقاق حقوق جامعه شیعه شد.

با این وجود به نظر می رسد جامعه شیعه کشور مغرب گرچه تحت فشارهای گوناگون اجتماعی و تبلیغاتی گروه های سلفی و افراطی قرار دارد ولی همین شرایط موجب اتحاد و همبستگی بیشترآنان شده و رشد و بالندگی آنان را به همراه داشته است.

انتهای پیام/ 852