رویای دست نیافتنی صلحِ کابل

به گزارش «شیعه نیوز»، روز گذشته شهر کابل پس از چند هفته سکوت، هدف حملات انتحاری قرار گرفت. حمله یکشنبه طالبان اهداف خاصی را دنبال می‌کرد و این درگیری پس از ١٠ ساعت با کشته‌شدن مهاجمان طالب پایان یافت اما با توجه به سقوط شهر استراتژیک «قندوز» در شمال افغانستان و افزایش فعالیت طالبان، به‌نظر می‌رسد نگرانی‌ها از گسترش حملات به ولایات دیگر افغانستان و همچنین افزایش حملات انتحاری در پایتخت بیشتر می‌شود.

قدرت‌نمایی طالبان در افغانستان در حالی است که نمی‌توان ظهور و بروز نیروهای داعش در چند ماه گذشته در این کشور را نادیده گرفت. هر چند این گروه تاکنون به جز یک حمله خونبار انتحاری در جلال‌آباد، فعالیت آشکار دیگری نداشته است و اختلافاتی نیز میان آنها و طالبان وجود داشته، اما ممکن است در چند ماه آتی آنها بتوانند اختلافات خود را به واسطه میانجیگری رهبری جدید طالبان و برخی کشورهای منطقه حل‌وفصل کنند. چنان‌که در چند روز گذشته ژنرال «راحیل شریف»، رئیس ستاد مشترک ارتش پاکستان، هشدار داد اگر دولت افغانستان موفق به کشاندن طالبان به میز مذاکره نشود، احتمال دارد این گروه با داعش بیعت کند. او گفت گروه طالبان برای رسیدن به اهداف خود در افغانستان، به این اقدام دست خواهد زد. شریف در نشست انستیتو امنیتی و دفاعی «رایل یونایتدسرویس» در لندن گفت داعش نسبت به دیگر گروه‌های تروریستی، خطرناک‌تر است. حضور داعش در شماری از استان‌ها نگرانی شهروندان، برخی از مسئولان حکومتی و حتی همسایگان شمالی افغانستان را به‌دنبال داشته است. بسیاری از تحلیلگران این سخنان رئیس ستاد مشترک پاکستان را تهدیدی آشکار و علنی علیه افغانستان می‌دانند. قاضی «محمدامین وقاد»، عضو شورای‌عالی صلح افغانستان، در این‌باره معتقد است سخنان این مقام عالی ارتش پاکستان یک نظریه تحقیقی نیست، بلکه یک دسیسه برنامه‌ریزی‌شده است. به گفته او، آغاز پروسه صلح با این شیوه که دیگران ما را تهدید می‌کنند، اجرائی نیست، بلکه باید باور به صلح ایجاد شود و نسبت به تکرارنشدن حوادث گذشته اطمینان پدید آید و از سوی طالبان نیز علاقه‌مندی نشان داده شود و در آن صورت روند صلح آغاز خواهد شد. به گفته این عضو شورای‌عالی صلح، پروسه صلح بدون حضور جامعه جهانی آغاز نمی‌شود و بدون حضور جامعه جهانی نتیجه هم نخواهد داشت.این سخنان مقامات ارتش پاکستان در حالی است که در روزهای گذشته انگشت اتهام مقامات افغانستان به طور مستقیم اسلام‌آباد را نشانه رفته است. «عبدالله‌عبدالله» رئیس اجرائی حکومت وحدت افغانستان، دراین‌زمینه تأکید می‌کند جهان باید متوجه باشد پاکستان به پناهگاه امنی برای تروریست‌ها تبدیل شده است و این کشور در ناامن‌سازی افغانستان دست دارد. همچنین «محمدمعصوم استانکزی»، سرپرست وزارت دفاع افغانستان، می‌گوید: هیچ شکی نیست پایگاه رهبری طالبان در پاکستان است. این گروه تروریستی فعال است و همچنان به اقدامات خود ادامه می‌دهد، چون از جانب عناصر خارجی و پاکستان حمایت می‌شود. حمایت‌های خارجی از طالبان اگرچه بسیار مهم است، اما فقط بخشی از پروسه نمایش قدرت آنها در افغانستان را دربر می‌گیرد. اختلافات داخلی و ضعف عملکرد دولت مرکزی می‌تواند باعث تشدید فعالیت طالبان در افغانستان شود. باید توجه داشت نارضایتی مردم از عملکرد دولت افغانستان در سال ١٩٩۶ باعث استقبال مردم از طالبان و فراگیرشدن حکومت آنها در افغانستان به مدت پنج سال بود.امروز نیز به‌نظر می‌رسد ضعف نظارتی دولت بر عملکرد مقامات و پلیس محلی، بی‌کاری و مشکلات اقتصادی باعث نارضایتی مردم در شهرستان‌های مختلف شده و این مسئله مهمی است که زمینه را برای عملیات روانی در گام نخست و به‌قدرت‌رسیدن طالبان در شهرهای مختلف مهیا می‌کند. به‌هرحال، سقوط شهر قندوز به دست گروه طالبان و ادامه حضور این گروه در این شهر از یک سو و ضعف عملکرد نیروهای نظامی خارجی و حمله هوایی آنها به بیمارستان قندوز از سوی دیگر و همچنین حملات این گروه به شهرهای استان «فاریاب»، نشان می‌دهد هدف طالبان تنها مانور تبلیغاتی نبوده و این گروه رؤیاهای تازه‌ای در سر دارد.در کنار همه اینها، قرار است تا پایان امسال از ٩ هزار و ۸۰۰ نفر از نیروهای نظامی ایالات‌متحده و ناتو در افغانستان کاسته شود و به‌نظر می‌رسد کم‌رنگ‌شدن حضور نیروهای نظامی بین‌المللی در افغانستان باعث افزایش فعالیت‌های آنها شده است. این در حالی است که بهانه جنگ طالبان، همواره حضور نیروهای خارجی در افغانستان عنوان می‌شده است. هرچند فعالان جامعه مدنی و شهروندان کابل در روزهای گذشته بر این نکته تأکید می‌کنند که «ما به گذشته بازنمی‌گردیم»، اما همین مسئله نشان از نگرانی‌های عمیق مردم از تحرکات جدید طالبان در افغانستان و به‌ویژه پایتخت این کشور دارد و بسیاری از آنها امیدوارند حمله روز گذشته سرآغاز حملات پی‌درپی در روزهای آتی در پایتخت افغانستان نباشد.

انتهای پیام/ 852